Heineken-
bokken houden
van muziek
Jan Knuiman (66) is al bijna 25
jaar als bokbegeleider verbonden
aan de Heineken Fanfare. Hij
traint zijn bokken net zo intensief
als de politie haar paarden. Het
kost een jaar van veel zorg en
aandacht voordat een bok mee
kan als zeer opvallende mascotte
van ons muziekcorps.
Jan woont aan de Dr. H.P. Hei-
nekenstraat in Engelen, een
plaatsje onder de rook van Den
Bosch. Aan die straat bouwde
Heineken eind jaren vijftig, be
gin jaren zestig, huizen voor
personeelsleden van de toen
net geopende Bossche brouwe
rij. Achter zijn huis (nu zijn ei
gendom) houdt hij twee bokken
in een stal. Jan Knuiman: "Ik
heb net een paar weken temg
een nieuw bokje gekocht. Hij is
nog erg schuw. Het duurt een
half jaar voordat een bok hele
maal aan je gewend is. Pas daar
na kun je beginnen met loop
training. Ik laat hem wennen
aan verkeerslawaai. En aan
honden op straat. Bokken heb
ben het namelijk niet zo begre
pen op honden. Ik blijf ook na
Wennen
"Wanneer een bok gewend is de
straat op te gaan, neem ik hem
op een zaterdagmiddag mee
naar de repetitie van de Heine
ken Fanfare. Ik loop dan met
hem voorop over het Heineken-
terrein in Den Bosch, terwijl de
fanfare achter ons loopt te spe
len. We hebben dan veel be
kijks van collega's. Vooral als
hij begint te springen, dat zien
ze het liefst. Na drie tot vier re
petities is hij aan de muziek ge
wend. Dan is hij klaar voor zijn
eerste optreden", aldus Jan
Knuiman.
Wanneer mogelijk neemt hij
twee bokken mee naar een eve
nement. Als er veel moet wor
den gelopen kan hij halverwege
wisselen. Op dit moment kan
dat niet, omdat Jan maar één
volwassen bok heeft. Deze heet
overigens Leo. Hij is vernoemd
naar de heer Van Munching, de
importeur van Heineken bier
in de Verenigde Staten.
Bokbier
Dat de Heineken Fanfare een
bok als mascotte heeft, heeft al
les te maken met het brouwen
van bokbier. Er hoefde niet lang
te worden nagedacht. Sinds de
oprichting van de fanfare in
1959 voert een bok de muzi
kanten aan tijdens buitenoptre
dens. "Bij de eerste optredens
springen ze meestal een paar
keer. Maar daar blijft het bij. Ik
heb een band opgebouwd met
zo'n dier en kan hem dus mak
kelijk corrigeren. Hij moet je
kennen, anders loopt hij niet.
Het vergt veel van mijn tijd en
moeite. Maar als je me vraagt of
ik liever een hond heb of een
bok, dan zeg ik een bok. Juist
omdat het veel moeite kost om
hem iets te leren. Dat geeft me
Tabak pruimen
Jan rookt shag en af en toe geeft
hij zijn bokken daar een beetje
van. Ze vinden de bittere
smaak lekker. "De anderen we
ten dat bokken graag tabak
pruimen. Daarom houd ik tij
dens repetities en optredens in
de gaten dat ze niet teveel krij
gen. Want dat is ongezond",
vertelt hij. Op de vraag of bok
ken naast tabak ook van mu
ziek houden antwoordt hij: "Ik
denk het wel. Ze zijn altijd heel
rustig als ze met de fanfare op
pad zijn. Ja, ik denk dat ze graag
muziek horen. Vooral die van
onze drumband," zegt hij met
een knipoog naar de bij het in
terview aanwezige secretaris Jo
van Berkom, "want die gaat het
meest op pad."
Jan gaat op den duur stoppen
met dit werk: "Ilc doe het nog
vier jaar. Dan ben ik 70 en is
het mooi geweest. Mijn zoon
Gerard zal het van me overne
men. Ik ben hem er al een beet
je op aan het voorbereiden",
besluit Jan Knuiman.
de training alert als er honden
in de buurt zijn. Als ze te dicht
bij komen, duw ik ze van me
af."
voldoening", aldus de bokbege
leider.
Het eerste dat Jan 's morgens
doet is de beesten eten geven.
Naast het voeren kost het
schoonhouden van de stal (ge
bouwd door toedoen van de
vroegere bedrijfsleider van
H'Bosch, Scheltema) veel tijd.
De mest wordt met een aan
hanger afgevoerd naar de volles-
tuintjes van de twee verzorgers
van de Heineken Fanfare, Bèrt
van den Bogaert en Jan van Rijn.
"Verder moet ik eens in de
maand de overtollige eelt van
de hoeven afsnijden. Als ik dat
niet doe, kan de bok op een ge
geven moment niet meer lo
pen. En 's zomers ben ik met ba
byshampoo in de weer. Dan doe
ik mijn bokken in bad. Het is
goed voor de huid en ze ruiken
prettiger. Ik gebruik babysham
poo omdat die niet prikt in de
ogen."