„Mijn spel P.M.LA De heer Lakeman, hoofd algemene kantoorzaken in Zc geleden een nieuwe bijkreeg: een modeltreinbaan. Er ging e moment niet had kunnen dromen. "Zo leuk v<p< Maar al spoedig kwam hij transformatoren functioneert volgens het 'walk-around-contror-systeem. Door middel van oplichtende lampjes wordt aangegeven welk baanvak bezet is. Dit is nodig omdat achter de berg wand drie treinen worden opgesteld, die aan het oog onttrokken zijn zolang ze achter deze bergpartij blijven. Trucs "Je kunt daar grappige effecten mee bereiken", zegt de heer Lakeman en thousiast. "Iemand die staat te kijken, ziet een bepaalde trein achter de ber gen verdwijnen en verwacht dat hij na een paar seconden aan de andere kant weer tevoorschijn komt. Ik heb echter in mijn programma ingebouwd dat de trein daar enkele minuten stil blijft staan. In die tussentijd laat ik dan een ander treinstel achter de wand vandaan komen. Degenen die dat voor het eerst zien, zijn echt verrast!" Dezelfde truc haalt hij ook uit bij de tunnel op de baan. Voor hem zijn het middelen om de baan optisch te vergroten. "Door dingen tijdelijk weg te werken, ver groot je de baan als het ware. Het is voor de toeschouwer immers net of de treinen nog een heel traject moeten af leggen voor ze het einde van de berg pas of de tunnel hebben bereikt. Dat is ook het idee achter de stelregel 'een derde van de treinloop mag je zien, de rest niet'. Er zijn ook zaken die wegge werkt moeten worden om een andere reden. Als een trein bijvoorbeeld een bocht doorrijdt, blijft het middelste deel niet boven de rails staan, maar hangt er buiten. Dat is onnatuurlijk. Om dat te camoufleren worden bomen of rotsen langs de baan in de bocht ge plaatst." Oud maken Deze onderdelen vervaardigt de heer Lakeman zelf. "Meestal koop ik één "Ik ben geen tapijtrijder", zegt de heer P.M. Lakeman over zijn hobby. Ter verduidelijking voegt hij daar aan toe: "Tapijtrijders zijn mensen die 's zon dags een baan op het tapijt neerleggen en samen met hun kinderen een trein tje laten rijden. Op zich heel leuk en gezellig. Maar dat heeft niets te maken met een modelbaan. Dat is namelijk geen speelgoed, maar een hobby. Op alle kritieke punten heb ik mijn baan bovendien zodanig gesoldeerd, dat hij niet even op de grond neer te leggen is." De zaken waarover de heer Lake man nu praat, waren hem twee jaar ge leden nog volkomen vreemd. Het beg on voor hem pas bij zijn 40-jarig jubi leum. Hoewel hij eigenlijk geld had willen vragen, wist zijn afdeling van zijn heimelijke wens en vertaalde het personeelsgeschenk daarom in een lo comotief met drie wagons, rails en een wissel. Aanvankelijk verschool hij zich achter zijn kleinzoon, maar al spoedig kwam hij op die gedachte terug. "Ik werd er zo door geboeid", zegt hij, "dat ik allerlei literatuur ben gaan le zen over dit onderwerp. Ongelooflijk, wat ze hebben op dat gebied: maand bladen, beurzen. Ik kwam er dan ook al snel achter dat een modelbaan, zoals ik die wilde bouwen, niets voor een kind is. Het is veel te gespeciali seerd." waren ook Duits. Bovendien is vooral Nederlands landschapsmateriaal moei lijker verkrijgbaar. De scenery zoals ik die voor ogen heb, bestaat uit een hooggelegen oude binnenstad en lager een moderne stadssituatie met het sta tion, flats en dergelijke. De stad loopt dan geleidelijk aan uit in een bergland schap." Precisie Zover is het nog niet, want de baan is pas voor eenderde af. "Om tot een ont werp te komen ben ik gaan oefenen op een plank die rustte op twee schragen. Een soort vingeroefeningen dus. Want eerst wilde ik de mogelijkheden onder zoeken van het materiaal dat ik had. Een trein mag bijvoorbeeld maximaal maar 3 a 4% stijgen. Dat is 3 cm op een meter. En voor bochten gelden nog en kele andere factoren. Pas na al deze vingeroefeningen ben ik aan mijn ech te baan begonnen", vertelt de heer La keman. Het is een L-vormige baan met een grote buitenbaan en een kortere binnenbaan, de zgn. zijlijn.96 aanslui tingen lopen van deze baan naar het schakelbord dat op een oude theewa gen ligt ("het geschenk van mijn colle ga's bij mijn huwelijk, bijna 35 jaar ge leden"). Het schakelbord met vier Ontwerp Onder de hobbyisten zijn er drie groe pen te onderscheiden. Allereerst de mensen die zich toeleggen op de elec- tronica. "Zij zijn vaak al tevreden als er een huisje en een boompje op de baan staat. Bij hen gaat het alleen om de automatisering." Naast diegenen die zelf locomotieven en wagons bou wen zijn er dan nog de mensen die zich vooral toespitsen op de aanleg van het landschap op de baan. De voorkeur van de heer Lakeman gaat naar dat laatste uit: de 'scenery', zoals het in vakjargon heet. Natuurlijk staat de he le entourage er niet van de ene op de andere dag. In het geval van de heer Lakeman heeft het vijf maanden ge duurd voor hij zelfs maar met de aan leg startte. "In die eerste tijd heb ik al les precies m.b.v. een speciaal sjabloon getekend op een schaal van 1:5. Dat moet zo nauwkeurig omdat wissels bij voorbeeld een hoek van 15° maken. Ik ben uitgegaan van een Duitse baan. Want de treinen die ik had gekregen

Jaarverslagen en Personeelsbladen Heineken

Vers van 't Vat | 1982 | | pagina 16