samen met een Nederlandse vriendin gaf
ik bijbelles. In Ikoy was een sociëteit
waar je allerlei sporten kon beoefenen,
naar de film kon gaan of er zomaar voor
de gezelligheid een avondje kon door
brengen."
Terwijl mevrouw Hiltermann druk bezig
was zich aan het Nigeriaanse huisvrou
wenleven aan te passen, was de heer
Hiltermann bij Nigerian Breweries volop
aan de slag gegaan. ,,Mijn functie bij Ni
gerian Breweries was Nigeria engineer
ing manager. Dat hield in dat ik verant
woordelijk was voor het tot stand komen
van nieuwe projecten, het onderhouds-
systeem en de technische opleidingen.
Ook was ik verantwoordelijk voor het
binnenhalen van machines via de haven,
wat een hele moeilijke procedure met
zich meebrengt. Verder had ik nog de
verantwoording over de technische in
koop," vertelt de heer Hiltermann. ,,Je
werkt er onder moeilijke omstandighe
den. Het begint er al mee dat de tele
foons het haast nooit doen. En in mijn
functie moest ik het juist in belangrijke
mate van de communicatie hebben. Je
moet contacten onderhouden met de
haven, je machines en materialen komen
onder meer daar vandaan, en met je af
nemers. Bellen is praktisch uitgesloten.
Dan probeer je er naartoe te rijden, maar
over een afstand van tien kilometer doe
je soms wel twee uur. Er hoeft maar één
ongeluk te gebeuren en alles, inclusief
de autowrakken, blijft op de weg staan
en er ontstaat een chaos. Dan het vlieg
verkeer. Ongeveer eens in de drie weken
vloog ik de drie brouwerijen af. Het
vliegverkeer is er echter verschrikkelijk
ongeregeld. Je moet je letterlijk het
vliegtuig invechten, ook al heb je het
bewijs van reservering in je zak zitten."
Denkwijze
Ook de manier van denken van de Nige-
rianen was voor de heer Hiltermann wel
even wennen. ,,De Nigerianen denken
op een hele andere manier dan wij in
West-Europa gewend zijn. De industriële
revolutie is voor de Nigerianen wel heel
snel gegaan. Onze kinderen spelen bij
voorbeeld al vroeg met educatief speel
goed en krijgen zo kennis en techniek
met de paplepel ingegoten, in Nigeria zie
je dit nog nauwelijks.
Ze willen graag vooruit", vertelt de heer
Hiltermann, ,,en daar doen ze dan
Kerstfeest in Nigeria. De Kinderen van vele
Hiltermann in de tuin het kerstspel op.
ook flink hun best voor. Ze kunnen na
tuurlijk niet meteen zo'n grote achter
stand inhalen. Veel mensen die bij Nige
rian Breweries in dienst zijn, zijn in Eu
ropa opgeleid. Met refreshing courses
zie ik ze nog wel eens terug."
Sociale voorzieningen
Omdat de sociale voorzieningen in Ni
geria nog niet best zijn, onderhoudt een
Nigeriaan die een goede baan heeft vaak
hele families van zijn salaris. Bij ver-
De heer Hiltermann op de kamelenmarkt in
het noorden van Nigeria.
schillende werknemers van Nigerian
Breweries is dat ook het geval volgens
de heer Hiltermann. De sfeer tussen die
mensen is veel persoonlijker en
hartelijker dan bij ons. Het is vaak hart
verwarmend om te zien hoe ze in fami
lieverband met elkaar begaan zijn.
Deze foto is genomen in een Nigeriaans dorp. De inwoners zijn net bezig met een oven.
buitenlandse werknemers voeren bij de familie
Stambelangen en familiebelangen lopen
overal dwars doorheen."
Door alle ongewone problematiek,
waarmee de Nederlanders bij Nigerian
Breweries te maken krijgen, is de bar bij
deze vestiging van onschatbare waarde.
„Daar lachte je dikwijls samen met je
collega's de problemen weg. Je kon
daar heerlijk stoom afblazen en dat was
maar goed ook. Voor de gekste proble
men kwam je te staan. Dingen waarover
je in Nederland nog niet eens zou den
ken, brachten je daar in grote proble
men. Zo kondigde de Nigeriaanse rege
ring opeens maatregelen af om de files
op de wegen te lijf te gaan. Op de even
dagen mochten alleen nog maar auto's
met een even nummerbord de weg op en
op de oneven dagen was het net anders
om. Je kon dus de helft van de tijd niet
eens meer autorijden. Binnen de kortst
mogelijke tijd had iedereen toen opeens
twee auto's of twee verschillende num
merborden, dus de chaos bleef hetzelf
de."
Staatsgreep
In de drie jaar dat de familie Hiltermann
in Nigeria verbleef, maakte ze twee
staatsgrepen mee. „Bij de eerste staats
greep werd generaal Gowon afgezet.
Deze staatsgreep verliep zonder bloed
vergieten," vertelt mevrouw Hiltermann.
„Wij zouden toen echter net met verlof
naar Nederland gaan, maar we mochten
het land niet uit. De opvolger van Gowon
was Murtalla Mohammed. Deze werd in
februari 1976 doodgeschoten op de weg
waar de kinderen net met de schoolbus
voorbij gekomen waren. Lennard (ju
nior) lag toen net in het ziekenhuis. Ik
was daar bij hem en mijn man kon toen
niet bij ons komen, want alle wegen wa
ren afgezet. Daarna kwam generaal
Obasanjo, die nu nog in functie is, aan
de macht."
Al met al vindt de familie Hiltermann dat
ze er een heerlijke tijd hebben gehad.
„Geen dag was ooit hetzelfde," vindt
mevrouw Hiltermann. „Altijd gebeurde
er wel weer iets." Ook de kinderen Hil
termann worden alweer helemaal en
thousiast als ze eraan terugdenken. Als
ik vraag of ze nog wel eens uitgezonden
zouden willen worden, zegt mevrouw
Hiltermann dan ook zeer overtuigend:
„Direct."
8
