[*1 figj
I
ff
"ALUMINIUM
SCHROEFSLUITINGEN
Na het overzicht van de fabricage van
kroonkurken, volgen hierna nog enkele
bijzonderheden over de sluiting voor li
monade-, wijn- en gedistilleerdflessen.
Zoals bekend is, werden vroeger de
flessen voor wijn en gedistilleerd geslo
ten met een kurk, al of niet met een me
talen capsule er overheen. Doordat de
produktiesnelheden in de bottelarijen
opgevoerd werden en de kurk, die van
de beste kwaliteit moest zijn, schaars
werd, ging men ertoe over steeds meer
flessen voor wijn en gedistilleerd te
voorzien van een aluminium schroefdop
met een inlage. Ook voor de grote limo-
nadeflessen wordt de laatste jaren voor
namelijk déze sluiting gebruikt.
De aluminium schroefsluitingen worden
in zeer veel maten en uitvoeringen ge
maakt. In grote lijnen kunnen we de vol
gende categorieën onderscheiden:
A. sluitingen voor koolzuurhoudende
dranken, bijvoorbeeld limonade:
B. sluitingen voor niet-koolzuurhou-
dende dranken, zoals wijn en gedistil
leerd;
C. speciale sluitingen met lange rok:
voor gedistilleerd de zogenaamde Stel-
cap-sluiting.
Tot categorie A behoren de doppen, die
bij Vrumona op de „fles zonder klach
ten", zoals voor Sisi, Seven-Up, Pepsi-
Cola en Royal Club gebruikt worden.
Deze doppen zijn voorzien van een
kraalrand aan de onderzijde, hetgeen
betekent dat de fles niet is „verzegeld".
Deze drukhoudende sluiting wordt ook
geleverd in de zogenaamde Pilferproof
uitvoeringen dat wil zeggen dat zij aan
de onderkant voorzien is van een verze
gelingsband, die losscheurt als de dop
losgedraaid wordt. Het Engelse woord
„to pilfer" betekent kapen, gappen. Pil
ferproof wil dus zeggen, „beveiligd" te
gen diefstal en ook tegen vervalsing van
de inhoud van de fles.
De in dit geval gebruikte inlage bestaat
uit een kunststof, die vergelijkbaar is met
die van de kroonkurken. In categorie B
horen de doppen thuis, die voor wijn en
gedistilleerd gebruikt worden. Zij zijn al
tijd Pilferproof, omdat in Nederland de
Drankwet dit voorschrijft. Deze zijn
voorzien van een kurkschijf met een
kunststoffolie als inlage. De categorie C,
ht
de zogenaamde Stelcaps, zijn in princi
pe gelijk aan B, maar zijn altijd hoger,
waardoor een dikwijls fraaie decoratie
op de zijkant van de dop aangebracht
kan worden. Zij worden in hoofdzaak
voor gedistilleerd gebruikt. Tenslotte
gaan wij nog even in op de fabricage
methoden en de sluitingswijze van deze
doppen.
Drukkerij
De platen aluminium worden aan de ene
kant bedrukt en aan de andere zijde
voorzien van speciale laklagen, hetgeen
in principe op dezelfde wijze geschiedt
als voor de kroonkurken.
Stamperij
Dit is evenals bij de kroonkurken een
bewerking die zeer nauwkeurig moet
geschieden omdat de hoogste eisen aan
de maatvoering gesteld worden, terwijl
ook het aluminium zwaar belast wordt
tijdens de vervorming van een vlak
plaatje tot een cilindrische dop. Voor de
Stelcap, die soms een lengte heeft van
tweemaal de middellijn, moet dit pro-
duktieproces dan twee of drie keer ge
schieden.
Wij hebben nu dus een capsule met een
cilindrische zijwand. De volgende be
werking is die van het profileren.
Profileringsmachine
Hierin worden de capsules in roterende
machines gevoerd, waarbij ieder exem
plaar op een houder, die zelf ook draait,
door de machine gaat. Nu worden op de
zijkant verschillende groeven en de kar
teling aangebracht.
Ook wordt hier de Pilferproof verzege
lingsband gevormd door horizontale
sleuven in het materiaal te snijden, die
gescheiden worden door zogenaamde
bruggen, terwijl ook verticale groeven
worden aangebracht. Het zal duidelijk
zijn dat deze bewerking ook weer de ui
terste nauwkeurigheid vraagt, daar de
maat en de vorm van de insnijdingen en
de groeven bepalend zijn voor de goede
werking tijdens het openen van de fles.
Hier wordt gewerkt met toleranties van
een honderdste millimeter.
Assemblage
Hierna volgt het inbrengen van de kurk-
schijven of de kunststofinlagen. Dit ge
schiedt op overeenkomstige wijze als bij
de kroonkurken, evenals de verpakking
in dozen of oktabins.
T
Sluiting
Volledigheidshalve nog een enkel woord
over het aanbrengen van deze doppen
op de flessen, waarvoor we ons in ge
dachten naar een bottelarij verplaatsen.
De geprofileerde, maar in principe cilin
drische, doppen worden zodanig in de
hopper van de sluitmachine gesorteerd,
dat ze door een goot steeds met de
opening naar beneden op de fles ge
bracht worden. Hierna komen ze in de
sluitmachine, die draait en voorzien is
van een aantal sluitkoppen, (tot 30 stuks)
afhankelijk van de capaciteit van de
vulinstallatie (momenteel tot 40.000 li-
monadeflessen per uur).
De flesmond is voorzien van een afdich-
tingsrand aan de bovenzijkant, schroef
draad en zo nodig een rand, waarover de
Pilferproof-band komt. Nu wordt de
schroefdraad in de dop gevormd, door
dat één of meer draadrollen het alumi
nium in de schroefdraad van de fles
mond drukken. Daarna wordt de verze
gelingsband door één of meer rollen on
der de desbetreffende rand van de fles
geplooid.
RIPCAP
Tenslotte nog iets over een sluiting, die
qua fabricage eigenlijk onder de kroon-
kurk valt maar die in ons concern vooral
bekendheid geniet als sluiting van de
karaf, waarin de Bistrowijnen zijn ver
pakt. We bedoelen de RipCap. Ook in de
fabricage van deze sluiting komen be
werkingen voor, welke overeenkomen
met die van de kroonkurken en dé
schroefdoppen.
De RipCap sluitingen worden gestampt
uit platen van een speciale aluminium
legering, die van tevoren bedrukt zijn
met het door de afnemer gewenste ont
werp.
De aluminium platen worden aan beide
zijden voorzien van een beschermende
laag. Tijdens deze bewerking worden de
scheur-lijnen aangebracht die de Rip
Cap het karakter geven van een een
voudig te verwijderen sluiting. Het aan
brengen van deze scheurlijnen vereist
een hoge mate van precisie daar ener
zijds de sluiting gemakkelijk te verwijde
ren moet zijn, terwijl anderzijds de slui
ting bestand moet zijn tegen de in de fles
optredende drukken tijdens pasteurisa-
tie en/of sterilisatie maar ook tijdens
warme zomerse dagen, wanneer onder
bepaalde omstandigheden de tempera
tuur van de inhoud van de fles soms
hoog kan oplopen.
Vooral bij koolzuurhoudende dranken
kunnen de drukken daarbij oplopen tot
waarden van 10 atm. en meer.
Het is mede daarom dat de verpak
kingsmaterialen, waaronder de Rip-
Cap-sluiting, aan hoge keuringsnormen
moeten voldoen.
Hoge eisen worden daarom ook gesteld
aan de inlage.
Bij de RipCap is dit een veerkrachtige
ring van speciaal ontworpen afdich
tingsmateriaal, die na het formeren van
de sluiting aangebracht wordt met be
hulp van speciaal voor dit doel ontwik
kelde spuitmachines.
Ov
zicht van de assernblago-afdeling
I
If
