Atomen
in dienst van
de vrede
2. HET ONDEELBARE
IS DEELBAAR
„Liefde en bitterheid, warmte, koude en kleur zijn
slechts verschijnselen; in werkelijkheid bestaan er
alleen maar atomen". Vijfentwintig eeuwen geleden
werd deze zin opgetekend door de oud-Griekse wijs
geer Democrites, die aan de kleine, onveranderlijke
en ondeelbare deeltjes, waaruit volgens zijn opvat
tingen de gehele stoffelijke wereld was opgebouwd,
de naam „atomen" heeft gegeven.
Die naam werd door de scheikundigen uit later
eeuwen overgenomen en wanneer u in een woorden
boek het woord „atoom" opzoekt, vindt u als ver
klaring: het kleinst mogelijke deeltje van een element.
Het Griekse woord „atomos" betekent letterlijk „niet
door te snijden" of „ondeelbaar".
Na lang zoeken en speuren zijn de scheikundigen tot
de ontdekking gekomen, dat de talloze stoffen die
we op aarde in een rijke verscheidenheid vinden, alle
zijn opgebouwd uit ruim een honderdtal elementaire
stoffen, de zg. elementen. De kleinst denkbare deeltjes
van deze elementen noemde men de atomen.
Zonnestelsel in miniatuur
Tot 1912 stelde men zich de atomen voor als uiterst
kleine, massieve bolletjes, een soort verbazend kleine
fietskogeltjes. De moderne natuurkunde heeft dit
beeld radicaal omvergeworpen. De atomen bestaan
niet uit massieve, ondeelbare bolletjes. Elk atoom
lijkt op een zonnestelsel in miniatuur. Zoals in ons
zonnestelsel de planeten om de centraal geplaatste
zon cirkelen, zo is het atoom opgebouwd uit een
kleine centrale atoomkern, waaromheen zich in
ongeveer cirkelvormige banen met duizelingwekken
de snelheden de zg. elektronen bewegen.
Het atoom zelfs dat van de hardste stoffen
blijkt voor het overgrote deel te bestaan uit. een
volkomen lege ruimte. Wanneer men een gemiddeld
atoom miljoen maal miljoen keer zou kunnen ver
groten, dan werd de kern een knikker van ongeveer
1 centimeter en zouden op een afstand van ongeveer
100 meter de buitenste elektronen om deze kern
cirkelen! Als we een blok van 1 kubieke meter
aluminium, dat een gewicht hee^t van 2700 kg, eens
zo zouden kunnen samenpersen, dat alle atoomkernen
opeengestapeld lagen, dan zouden ze bij elkaar nog
niet de grootte van een speldeknop innemen. En die
speldeknop zou net zoveel wegen als het oorspronke
lijke blok!
Zwoeger
Eerst even die brief
naar Jansen schrij
ven Zwoeger
■o Alles even laten
irusten, Zwoeger.
EERST ever./j
iTóór alles naar de ex
peditie, Zwoeger
12