Atomen in dienst van de vrede 2. HET ONDEELBARE IS DEELBAAR „Liefde en bitterheid, warmte, koude en kleur zijn slechts verschijnselen; in werkelijkheid bestaan er alleen maar atomen". Vijfentwintig eeuwen geleden werd deze zin opgetekend door de oud-Griekse wijs geer Democrites, die aan de kleine, onveranderlijke en ondeelbare deeltjes, waaruit volgens zijn opvat tingen de gehele stoffelijke wereld was opgebouwd, de naam „atomen" heeft gegeven. Die naam werd door de scheikundigen uit later eeuwen overgenomen en wanneer u in een woorden boek het woord „atoom" opzoekt, vindt u als ver klaring: het kleinst mogelijke deeltje van een element. Het Griekse woord „atomos" betekent letterlijk „niet door te snijden" of „ondeelbaar". Na lang zoeken en speuren zijn de scheikundigen tot de ontdekking gekomen, dat de talloze stoffen die we op aarde in een rijke verscheidenheid vinden, alle zijn opgebouwd uit ruim een honderdtal elementaire stoffen, de zg. elementen. De kleinst denkbare deeltjes van deze elementen noemde men de atomen. Zonnestelsel in miniatuur Tot 1912 stelde men zich de atomen voor als uiterst kleine, massieve bolletjes, een soort verbazend kleine fietskogeltjes. De moderne natuurkunde heeft dit beeld radicaal omvergeworpen. De atomen bestaan niet uit massieve, ondeelbare bolletjes. Elk atoom lijkt op een zonnestelsel in miniatuur. Zoals in ons zonnestelsel de planeten om de centraal geplaatste zon cirkelen, zo is het atoom opgebouwd uit een kleine centrale atoomkern, waaromheen zich in ongeveer cirkelvormige banen met duizelingwekken de snelheden de zg. elektronen bewegen. Het atoom zelfs dat van de hardste stoffen blijkt voor het overgrote deel te bestaan uit. een volkomen lege ruimte. Wanneer men een gemiddeld atoom miljoen maal miljoen keer zou kunnen ver groten, dan werd de kern een knikker van ongeveer 1 centimeter en zouden op een afstand van ongeveer 100 meter de buitenste elektronen om deze kern cirkelen! Als we een blok van 1 kubieke meter aluminium, dat een gewicht hee^t van 2700 kg, eens zo zouden kunnen samenpersen, dat alle atoomkernen opeengestapeld lagen, dan zouden ze bij elkaar nog niet de grootte van een speldeknop innemen. En die speldeknop zou net zoveel wegen als het oorspronke lijke blok! Zwoeger Eerst even die brief naar Jansen schrij ven Zwoeger ■o Alles even laten irusten, Zwoeger. EERST ever./j iTóór alles naar de ex peditie, Zwoeger 12

Jaarverslagen en Personeelsbladen Heineken

Vers van 't Vat | 1959 | | pagina 14