Ivoren wachters
7n onze Nederlandse brouwerijen zijn speciale „schou
wers?' aangesteld, die alle flessen controleren op even
tuele ongerechtigheden.
Ook in Soerabaja geschiedt uiteraard een dergelijke con
trole, alleen zijn hel daar geen stoere manspersonen, die
er voor zorgen, doch charmante Indonesische meisjes.
Eigenlijk wel zo romantisch, vindt U niet? We zouden
niet alléén vanwege deze charmante jongedames
best eens een kijkje willen nemen bij de Heineken's
Indonesische. We zijn niet ie lui om daar eens een repor
tage te verzorgen
Een van de, de geneeskunde het meest
zorg barende verschijnselen van deze
eeuw is het toenemend tandbederf bij de
„cultuurmens". Hoewel de oorzaak er
van nog niet is gevonden staat wel vast,
dat hier sprake is van een complex van
oorzaken.
Het is een bekend feit, dat er bij som
mige primitief levende volken weinig
tandbederf is. Eskimo's, die nog als eski
mo leven, zijn er een voorbeeld van.
Maar ook is gebleken, dat wanneer deze
eskimo's terecht komen in een, wat wij
noemen, beschaafde maatschappij en zij
gaan leven volgens de gewoonten van de
„beschaafde mens", ook bun gebitten een
prooi worden van tandbederf.
Als oorzaken van tandbederf zijn te noe
men, erfelijkheid, groeibeschadigingen,
voedingsgewoonten en onvoldoende ge
bitsverzorging. Zoals er families zijn met
platvoeten, slechte ogen of een wipneus,
zo is ook de weerstand van het gebit te
gen uitwendige schadelijke invloeden
voor een deel afhankelijk van aangebo
ren factoren. Deze factor is nauwelijks
beïnvloedbaar. Men kan tenslotte moei
lijk van een jonge man verwachten, dat
bij het meisje zijner keuze en haar fami
lie eerst in de mond kijkt voor bij baar
ten huwelijk vraagt. Als men in aanmer
king neemt, dat slechts 2% van de vol
wassenen over een gaaf gebit beschikt is
bet bovendien duidelijk, dat de jongeman
onder die omstandigheden een vlotte
kans zou maken vrijgezel te blijven.
Daar bet gebit al voor de geboorte wordt
aangelegd is bet van het grootste belang,
dat de aanstaande moeder vitamine D
en wat extra kalk gebruikt.
Over de waarde van fluor voor het zich
goed ontwikkelen van het gebit zijn de
acten nog niet gesloten. Zoals dat zo
vaak gaat is bet enthousiasme, dat eerst
fel oplaaide bij bet vernemen van de
resultaten van het fluoriseren van drink
water, weer wat aan het zakken. Het
wachten is nu op bet resultaat van een
aantal uiterst belangwekkende proefne
mingen, die onder andere ook in ons
land worden genomen.
Het niet voldoende kauwen is een van
de belangrijkste oorzaken van het tand
bederf. De mens van deze tijd beeft geen
tijd meer om te kauwen, hij heeft veel
te veel haast om daarvoor de tijd te ne
men. Hieraan wordt de bereiding van
het voedsel aangepast; een biefstuk moet
je kunnen zuigen, groentes worden zo
gaar gekookt, dat ze na drie kaakbewe-
gingen geruisloos doorgeslikt kunnen
worden. De hele voeding is slap, gaar en
bijna vloeibaar, zodat het gebit nauwe
lijks behoeft te worden gebruikt. Overal
in de natuur ziet men, dat die lichaams
delen, die niet worden gebruikt verdwij
nen en men kan zich afvragen of bet
toenemend tandbederf het begin is van
3en ontwikkeling, die uiteindelijk leidt
naar bet verdwijnen van het gebit.
De bouw van het gebit is zodanig, dat
bet zichzelf reinigt tijdens bet kauwen.
Hieraan schrijft men de goede gebitten
van eskimo's toe, die niet alleen bij bet
prepareren van zeehondenhuiden bun
gebit gebruiken bij bet hanteren van die
buiden, maar die bovendien gedroogd
vlees, dat zo taai als leer is, plegen te
eten. Die reinigende werking van bet
kauwen kan alleen tot zijn reclit komen
bij een goed gevormd gebit, waarbij de
onder- en bovenkaak goed op elkaar
sluiten. Het is dan ook van het grootste
belang naar een goede vorm te streven
en eventuele misvormingen, zoals die
bijvoorbeeld door duimzuigen kunnen
ontstaan, tijdig te laten corrigeren.
Nu spreekt bet vanzelf, dat deze voe
dingsgewoonten een tot op zekere hoogte
vaststaande situatie vormen. Men kan
wel enigermate aan de belangen van een
gezond gebit tegemoetkomen door bij
voorbeeld veel rauwe groentes en bruin
brood te eten, maar zoolleer eten ook de
tandartsen niet en wij moeten dus trach
ten tegemoet te komen aan de noodzake
lijkheid bet gebit op andere wijze dan
de natuurlijke te reinigen.
Deze tegemoetkoming is het tandenpoet
sen. Dit is de reden waarom eskimo's en
sommige negerstammen bun tanden niet
behoeven te poetsen om een mooi gebit
te behouden en waarom wij dat wel moe
ten doen. Het is ook de reden waarom
tabakspruimers vaak zulke goede gebit
ten hebben zonder dat er ooit een tan
denborstel aan te pas komt. Het poetsen
van het gebit is dus te beschouwen als
een aanvullende noodmaatregel, die erop
gericht is de schade die wij door slecht
te kauwen veroorzaken, voorzover mo
gelijk, te verkleinen.
Bij bet poetsen moet bet tandvlees over
de tand been gepoetst worden. De boven
tanden dus van boven naar beneden, de
ondertanden van beneden naar boven.
Dit is zeer belangrijk omdat men anders
de cementlaag van de wortel bloot bor
stelt en de elementen los gaan staan. Mis
schien nog belangrijker dan het borste
len is bet spoelen, want hiermede wor
den de losgeborstelde deeltjes voedsel,
die door chemische omzettingen schade
kunnen toebrengen aan het tandemail,
verwijderd.
Het is nu ook duidelijk, dat, wil het
borstelen enig effect hebben, het moet
gebeuren na de maaltijden. Vooral voor
bet naar bed gaan is het belangrijk om
dat anders gedurende die hele nachte
lijke periode, waarin niet wordt ge
kauwd de tanden en kiezen worden be
laagd door de vijand. Niets is dan ook
meer te veroordelen dan bet naar bed
sturen van kinderen met een snoepje in
de mond.
Het spreekt vanzelf, dat een geregelde
controle van de tandarts van het groot
ste belang is. Hij kan kleine gaatjes
direct vullen en voorkomen, dat bet
kwaad van bet bederf om zich heen
grijpt.
G. S. SOETERS.
