4
I
4
t
4
4
4
4
6
WvyK Mgffl Egjkjg - Egga - 4 •- ggji
4 -* 4 -1 4 •--' 4
- j -
n aan de kroonkurkfabrieken. oven om de inkt te drogen Tenslotte kunststof kleine holten gevormd wo^en.
te verkopen aan de kroonkurkfabrieken
die, nadat-de oorspronkelijke Painter-
patenten in 1909 afliepen, overal werden
opgericht.
-•Inmiddels had de Crown Cork Seal Co.
kort na de eeuwwisseling haar eerste
vestigingen buiten Amerika opgericht,
- namelijk in Londen, Hamburg en Parijs.
'Vanuit de fabriek in Londen werden in
^1908 de eerste kroonkurken in Neder
land geïmporteerd.
Sedert die tijd hebben verscheidene
t- verbeteringen de bruikbaarheid en
«voordelige toepassing van de kroonkur
ken verhoogd. De metalen capsule met
^een kurkinlage, voorzien van een alumi
nium plaatje, werd in 1916 voor het eerst
toegepast. Het doel van deze inlage was
,(en is) de smaak van gevoelige dranken
als bier te beschermen.
""In 1923 kwam in Amerika de eerste nor
malisatie van speciale flessemonden
voor kroonkurken tot stand. Dit was ui
termate belangrijk voor de gegaran
deerde, goede afsluitingseigenschap-
-•pen van kroonkurken.
Ook op het gebied van de inlage (het
kurkschijfje met een plaatje van papier,
aluminium- of vinylfolie) vonden bepaal-
'de ontwikkelingen plaats. Mede door het
.«schaarser worden van de grondstof
kurk, werd in de vijftiger jaren de
kunststof-inlage ontwikkeld, die onge-
- veer tien jaar geleden haar intrede deed
•FABRICAGE
Onze voornaamste leverancier in Ne-
- derland van kroonkurken is de N.K.M.
«(Nederlandse Kroonkurk Maatschappij)
te Rotterdam, die behoort tot de Crown
'Cork Seal Co. De ondernemingen van
deze groep hebben in de afgelopen ja
ren naast kroonkurken ook andere arti
kelen in produktie genomen. Zo worden
bussen gemaakt voor conserven en
-•dranken, spuitbussen (als eerste in de
wereld, in 1943), schroefdoppen van
aluminium en bottelarijmachines. Bepa-
len we ons eerst tot de fabricage van
'kroonkurken.
Drukkerij
>- De grondstof voor de capsule (de
'kroonkurk zonder inlage) bestaat voor
namelijk uit blik. Dit is gewalste staal
plaat, die aan beide zijden voorzien is
van een laagje tin ter bescherming tegen
roestvorming.
iDe bladen blik worden, na nauwkeurig
op maat gesneden te zijn, voor de eerste
"bewerking door een laklijn gevoerd. De
ze laag kleurloze lak (de latere binnen-
zijde van de kroonkurk) wordt op één
,zijde van de plaat aangebracht, waarna
het geheel in een oven wordt gemoffeld.
-•Voor de meeste Heineken decors brengt
men daarna aan de andere zijde een
laag witte lak aan, die extra bescherming
geeft.
'Vervolgens worden de decors op de
-•witte lak gedrukt. Er komen op iedere
plaat enkele honderden afdrukken in
één of meer kleuren. Voor iedere kleur
- gaan de platen blik eerst door een off-
'set-drukmachine en daarna door een
De stamperi,
oven om de inkt te drogen. Tenslotte
wordt over de decoratie van inkten een
blanke lak gebracht, die dan ook weer
gemoffeld wordt in een oven ten einde
de nodige krasvastheid te verkrijgen.
Stamperij
De bedrukte bladen worden nu in pak
ken getransporteerd naar de stamperij.
Hier staat een aantal persen, die per slag
enkele tientallen capsules stampen. Dit
is ook een zeer nauwkeurige bewerking,
want de vorm van de capsules moet tot
O.OTmm nauwkeurig zijn, teneinde in de
vul-sluitmachines, die met snelheden
van tienduizenden kroonkurken per uur
werken, een vlotte stroom te waarbor
gen.
Alleen al door deze vervorming stijgt de
temperatuur van de capsules met 20°C.
Het is dan ook begrijpelijk dat aan de
lakken zeer hoge eisen gesteld worden,
namelijk elasticiteit tijdens het stampen
en krasvastheid tijdens de verdere ver
werking.
Assemblage
De volgende bewerking vindt plaats in
de assemblage-afdeling. De capsules
voor de bier- en limonade-industrie wor
den hier voorzien van een kunststof in
lage. Deze inlage, die door Crown ont
wikkeld werd, heeft ten doel een perfec
te afsluiting te geven, dat wil zeggen
lekkage te voorkomen, ook bij opslag
van bier in flessen gedurende een aantal
maanden. De kunststof, die eerst vloei
baar gemaakt is, wordt in een dikke
stroom naar de inlegmachines geperst.
Deze spuiten in iedere capsule een
nauwkeurig vastgestelde hoeveelheid,
waarna een geprofileerde plunjer aan
deze massa een profiel geeft, zodanig
dat aan de buitenzijde één of twee ringen
ontstaan. Deze ringen vormen de af
dichting op de mond van de fles.
De capsules met gevormde inlage wor
den nu kort verhit en gaan daarna door
een oven, waarin door hittewerking in de
kunststof kleine holten gevormd worden.
Deze laatste bewerking is gewenst om te
bereiken dat wanneer een flesmond be
schadigd mocht zijn, toch een goede af
sluiting gewaarborgd is.
Inspectie
Na de assemblage passeren de kroon
kurken volautomatische inspectiema
chines, die nagaan of de inlage en de
capsulevorm perfect zijn. Uiteraard wor
den de afwijkende exemplaren uitge
worpen. Na deze controle gaat de
stroom van kroonkurken naar een auto
matische teller, die zorgt dat er in iedere
doos kroonkurken precies 10.000 stuks
komen, respectievelijk in iedere oktabin.
een aantal van 300.000. De oktabin
is een achtkantige kartonnen huls op
een pallet, die ongeveêr 1.70 m hoog is.
De toepassing hiervan voor kroonkurken
(sinds 1968) is het resultaat van een
gezamenlijke ontwikkeling van Crown en
Heineken. Hierdoor is een aanzienlijke
besparing bereikt op het gebied van het -
verwerken van dozen in de moderne
bottelarijen.
ALUMINIUM
SCHROEFSLUITINGEN
Na het overzicht van de fabricage van
kroonkurken, volgen hierna nog enkele
bijzonderheden over de sluiting voor li
monade-, wijn- en gedistilleerdflessen.
Zoals bekend is, werden vroeger de
flessen voor wijn en gedistilleerd geslo
ten met een kurk, al of niet met een me
talen capsule er overheen. Doordat de
produktiesnelheden in de bottelarijen
opgevoerd werden en de kurk, die van
de beste kwaliteit moest zijn, schaars
werd, ging men ertoe over steeds meer
flessen voor wijn en gedistilleerd te
voorzien van een aluminium schroefdop
met een inlage. Ook voor de grote limo-
nadeflessen wordt de laatste jaren voor
namelijk déze sluiting gebruikt.
De aluminium schroefsluitingen worden"
in zeer veel maten en uitvoeringen ge-
-4 I
4 t H