ERFGOED
hEINEKEN'S
brouwerij
EEN HALVE LITER BIER VOOR EEN STUIVER
MEER DAN EEN WERKGEVER
ONGEKENDE MOGELIJKHEDEN
Wie werkte in Crooswijk?
Hïonutg AMSTERDAM
Rotterdam
Het personeel
viert feest van
wege het record
voor de export
naar Amerika
(jaren 60).
Onno Donker maakte de nadagen van de brouwerij in Crooswijk mee en is nog
steeds werkzaam bij HEINEKEN, nu als medewerker planning TS&E in Oss.
Onno trad er in 1973 in dienst. Hij verhaalt, zoals velen, over de bierautomaat
waar personeel voor een stuiver een halve liter bier kon tappen tijdens werkda
gen. Nu ongehoord, maar toen een heel normale praktijk. Ook de Raadskelder
in het kantoorgebouw speelt een belangrijke rol in veel verhalen. "Er werden
regelmatig recepties voor personeelsleden georganiseerd. Verder werden er
trainingen gegeven voor vertegenwoordigers en kon je er heel goedkoop een
uitsmijter bestellen. Ook oefende mensen van de bedrijfsfanfare er weieens."
Wat in alle tot nu toe gehoorde verhalen vooral beklijft, is de binding die
oud-werknemers zowel toen als ook nu nog met HEINEKEN voelen. HEI
NEKEN was meer dan een werkgever. Er was een sterke onderlinge band en
er vonden veel gezamenlijke activiteiten plaats, ook buiten werktijd. Nog
steeds ontmoeten oud-medewerkers elkaar bij bingomiddagen in Overschie,
waar HEINEKEN een laatste bedrijfspand in Rotterdam heeft staan. Of bij
reünies, die sinds 2001 door Onno Donker worden georganiseerd.
Ook voor de wijk heeft HEINEKEN veel betekend. De bierbrouwer voorzag
generaties Crooswijkers van een baan. Iedereen had wel iemand in de familie
die bij het bedrijf werkzaam was. In de wijk is HEINEKEN dan ook nog lang
niet vergeten. Nog steeds wordt het gebied tussen de Crooswijksesingel en de
Isaac Hubertstraat in de volksmond het 'Heinekenterrein' genoemd, hoewel de
vroegere bedrijfsgebouwen zijn vervangen door nieuwbouwwoningen.
rij wel draaien. "HEINEKEN heeft met onder meer een gaarkeuken nog veel
voor haar werknemers en de Crooswijkse bevolking kunnen doen", vertelt
Birgitta. "De ketels werden in de laatste maanden gebruikt om soep te koken.
Thuis hadden we geen honger."
Ook Liduine van Proosdij-van der Poel herinnert zich de oorlogsjaren. Zij
werkte in die tijd in de brouwerij. De export van bier lag volledig stil, merkte
Liduine: "HEINEKEN gaf het personeel naast het salaris eens per twee weken
twee kisten exportbier. Dat exportbier was beter dan wat in de stad werd
verkocht. Thuis dronken we geen bier, maar we konden het wel als ruilmid
del gebruiken. Verder kreeg je twee keer per dag moutpap of moutsoep te
eten. Eenmaal per maand kreeg je een pakketje mee met gedroogde gist of
een zakje olie. Gedroogde gist gebruikte je als boterhambeleg. Je moest wel,
je had niks anders."
Liduine kan zich verder herinneren dat er regelmatig Duitsers bij de brou
werij langskwamen, maar tegelijk waren er ook werknemers actief bij de
Binnenlandse Strijdkrachten en zaten er onderduikers.
Na de oorlog brak een nieuwe periode aan. Een periode waarin HEINE
KEN zich definitief vestigde als wereldspeler op de biermarkt. De bier
consumptie per hoofd van de bevolking steeg, evenals de export. Birgitta
herinnert zich deze periode bij HEINEKEN als een van ongekende mo
gelijkheden. "De sfeer was perfect, van stress was in die tijd geen sprake.
Mijn vader had een hoekkamer op de eerste verdieping. Daarin stond een
gigantisch bureau. Ik zie hem er nog zitten. Als ik wilde, mocht ik mee
naar zijn werk. Maar hij was vaak weg en begon steeds meer te reizen. Hij
had het veel te druk voor een echt familieleven. Het werk bepaalde zijn
leven. Hij was een warme persoonlijkheid, maar zaken gingen altijd voor.
Zaken zijn zaken, zei hij dan."
Dik Vuik en Erika Blikman zoeken voor hun project nog
steeds oud-medewerkers van HEINEKEN in Rotterdam-
Crooswijk. Hun verhalen zullen namelijk de basis vormen
voor hun boek over de HEINEKEN brouwerij.
Heb je in de brouwerij in Crooswijk gewerkt en heb je bijzon
dere verhalen te vertellen over deze periode? Dik en Erika
zoeken zoveel mogelijk verschillende beroepsgroepen, van
brouwers tot de administratie en van chau eurs tot verte
genwoordigers. Met name oud-werknemers die ook in Croos
wijk woonden of deze wijk goed kenden zijn gezocht, maar
ook reacties van anderen zijn welkom. Ie kunt reageren per
e-mail: dik.vuik@hetnet.nl of telefonisch: 06 10 08 04 05
(Dik) of 06 41 03 57 74 (Erika).
EEN BOEK EN EEN 'KROEGENTOCHT'
Komend voorjaar verschijnt het
boek over de brouwerij in Crooswijk.
Naast de geschiedenis van de brou
wers in Crooswijk, bevat dit vooral
veel verhalen van oud-medewerkers.
Verder komt er een 'kroegentocht'
langs een aantal traditionele Hei-
neken cafés, waar onder het genot
van een pilsje de geschiedenis van
HEINEKEN zal worden verteld.
Café 't Hoekje.
HEINEKEhNL magazine 11
