Van brouwen en potten met drie oren
Nu dit jaar met de bouw van de Amstel
Brouwerij in Helmond is begonnen, zal
het vijftig jaar geleden zijn, dat deze stad
voor 't laatst een brouwerij op haar gebied
had.
De vroegste vermelding van brouwerijen
in Helmond dateert van 1750/'51, toen er
vier brouwerijen waren. Het grootste aan
tal is, voor zover wij hebben kunnen na
gaan, zeven geweest; dat was in de ja
ren 1888 en 1889. Het waren heel kleine
bedrijfjes, zoals alle brouwerijen vroeger:
in totaal werkten er zestien volwassenen
en twee kinderen. In het begin van deze
eeuw werden de bedrijfjes kennelijk wat
groter, want dan loopt het totaal aantal
arbeiders van de vijf brouwerijen op van
21 tot 24. Ook de productie was gering.
Zo lezen wij dat in 1869 de vier brouwe
rijen tesamen 3.411,90 hl brouwden, in
1870 was dat iets gestegen: 3.871,38 hl.
Er werd hoofdzakelijk voor plaatselijk
gebruik geproduceerd, dus voor Helmond
en omgeving.
Pas in 1904 wordt melding gemaakt van
stoom, want toen werd een der vijf brou
werijen door stoom aangedreven, zoals
het verslag van de Kamer van Koophan
del opmerkt.
In 1911 is er nog maar één brouwerij
over, namelijk die van A. H. van Hoeck
en deze bericht dat hij bij zijn afzet ern
stige concurrentie ondervindt van het
flessebier. In 1914 wordt deze laatste
brouwerij opgeheven.
BROUW- EN WASWATER
Het water komt ook ter sprake in de
boeken. Nü weten wij dat Helmond uit
nemend water heeft, maar in vroeger tijd
werd van dat bronwater voor het brou
wen blijkbaar geen gebruik gemaakt. Dit
leiden wij af uit een passage, die voor
komt in een rekest dat in 1823 aan Ge
deputeerde Staten werd gezonden. Men
wilde blijkbaar verboden zien, dat de
spinnerijen en weverijen hun ongeverfde
en geverfde garens en hun stoffen in het
water van rivieren en grachten wasten.
De vier brouwers delen in dit rekest
mede, dat zij geen nadeel ondervinden
van het feit dat hun bronwater als was
water wordt gebruikt.
In het museum, dat is ondergebracht in
het kasteel, dat ook als stadhuis dienst
doet, treft men potten aan met drie oren.
Het verhaal gaat dat keizer Karei in Hel
mond eens een kan bier kreeg toegereikt.
De kastelein hield de kan aan de beide
oren vast en de keizer gelastte toen dat
er potten gemaakt zouden worden met
drie oren opdat hij er zelf ook een kon
vastpakken.
,lk geef het op."
Oudste brouwerij
Molson Breweries Ltd., Montreal, is de
oudste nog bestaande brouwerij in Canada.
Reeds zes generaties lang beheert de fa
milie Molson haar brouwerij, die in 1786
werd gesticht.
De Jezuïeten brouwden het eerste bier in
Canada en wel in hun klooster bij Sillery.
De eerste publieke brouwerij werd in 1668
te Quebec geopend, maar ging in 1675 al
failliet.
ALUMINIUM „BLIKJES"
In St. Louis heeft de grote Amerikaanse
brouwerij Anheuser-Busch bier in een
busje van aluminium op de markt ge
bracht; dit deed ook de Theo. Hamm
Brewing Company in de stad Rockford,
Illinois. Beide brouwerijen beschouwen
dit als een proefneming. Een van de
voordelen is uiteraard: nog minder ge
wicht.
Oplossing van pagina 18.
De punt komt achter het achtste woord.
