I eeo s»eV 1
A
A-
door J. Beekman
opmerkzame lezer, die tevens wel iets
^^tan biljarten ajweet, zal het zijn opgeval
len, dat de onderschriften onder de in het
vorigenummer van Het Spongat uitgebeel
de biljartstoten, door de drukker verwis
seld waren.
In mijn eerste, zowel als tweede bijdrage
over het biljartspel in Het Spongat schreef
ik over enkele opmerkingen van algemene
aard. Alvorens weer enige niet te moeilijke
stoten uit te beelden, wil ik het ditmaal
eerst nog eens hebben over de geschiede
nis van het biljartspel.
Over de oorsprong van het biljartspel is
niets met zekerheid te zeggen. Wel bestaan
er verschillende theorieën omtrent zijn ont
staan, doch geen van dezen kunnen als de
enige ware worden beschouwd. Vast staat
dat reeds in de zestiende eeuw het biljart
spel werd beoefend, zij het dan in enigs
zins andere vorm dan het huidige. In die
tijd was er een zekere Claude Billard, die
aan het hof leefde van Margaretha de va-
lois (1533-1615) en waarvan men beweerd,
dat hij de uitvinder was van het spel. Doch
^^ook dat schijnt niet waar te zijn, omdat
^Pbmstreeks die tijd het biljartspel in Enge
land al lang bekend was. In het Britse
Museum in Londen bevindt zich namelijk
een document, waarin gezegd wordt dat het
spel het eerst in Engeland is gespeeld. In
1550 woonde in Londen een zekere Wil
liam (Bill)' Kew, een kleermaker, die een
tafel maakte, waarop hij met twee ballen
speelde. Hij gebruikte voor het voortbewe
gen van de ballen zijn maatstok (yard) en
aldus kreeg men de naam Bills Yard. An
deren daarentegen verklaren, dat de naam
is ontstaan uit „ball" en „yard", maar de
Fransen, die eveneens aanspraak maken op
de vinding van het spel, leiden de naam
af van „Bille" en „art". Om het nog wat
gecompliceerder te makenook Italië wordt
wel eens genoemd als het land van her
komst. Vast staat dat het biljartspel in de
XVIe eeuw in Italië bekend was en wel in
Napels en Mantua; later ook in Florence.
In die tijd is het biljartspel het uitsluitend
voorrecht geweest voor hovelingen en voor
aanstaande personen. Maar hoe dan ook:
de Franse „Académie des Jeux" geeft toe,
dat het biljartspel in Engeland is uitge
vonden. Daar was het reeds algemeen be
kend terwijl het in Frankrijk eerst onder
Lodewijk XIV in de mode kwam. In die
26
