Herinneringen aan
de bierpenning
Mondje
Anno
Tekst Arno Verbaas
Je hebt van die dingen die op de een of andere manier kenmerkend zijn voor een bedrijf.
De heer Kees Akkerman uit Vleuten, die jarenlang in de brouwerij in Rotterdam-Crooswijk
heeft gewerkt, dist verhalen op over de bierpenning, een klein koperen muntje dat
medewerkers gebruikten om bier uit een automaat te halen.
"Je moest dat muntje in een gleufje naast de automaat
stoppen en dan kwam er een afgepaste hoeveelheid bier
uit een pijpje", schrijft Akkerman. "We kregen ons loon
elke donderdag, op St. Heineken zoals wij dat noemden.
Dat was ook de tijd om bierpenningen te kopen. Ze kostten
vijf cent per stuk en je kon ze krijgen bij de poortcontrole.
Als iemand iets te vieren had, zoals de geboorte van een
zoon of dochter, was het de gewoonte de collega's op
muntjes te trakteren. We dronken het bier bijna allemaal
uit gebruikte groenteblikken - lendetrekkers, noemden we
die. De loodgieter, Chris Vennix, was nooit te beroerd om
een handvat aan zo'n blik te solderen."
Het was toentertijd nog heel gebruikelijk onder het werk
een biertje te drinken. "Er waren werkers die als ze
's morgens moesten beginnen, een potje bier mee naar de
schaftkamer namen en onder het verkleden nu en dan
een mondje namen", weet Akkerman. "We hadden het
altijd over een 'mondje', nooit over een 'slokje'. Nu kwam
het natuurlijk voor dat iemand een potje onbeheerd
achterliet. Dan nam een ander er wel eens ongevraagd
een mondje uit. Om dat te voorkomen had een van de
mannen een briefje bij zijn bier gelegd: 'Ik heb erin
gespuugd'. Toen hij terugkwam, had een onverlaat er
onder gekrabbeld: 'Ik ook'."
Op de foto twee bierpenningen die Akkerman in bezit
heeft. Ze zijn ingelijst in oude gordijnringen. "Ze hangen
in mijn knutselkamer", schrijft hij. "Toen in 1975 de
brouwerij in Zoeterwoude werd geopend, zijn de muntjes
bijna allemaal omgesmolten, denk ik. De bierpenning
hoorde bij de Rotterdamse brouwerij. Kijk maar naar het
bovenste muntje - helemaal afgesleten. Dat heeft heel wat
biertjes uit de automaat laten stromen."
Was getekend, de oude Rotterdammer Kees Akkerman.
Heineken
Nederlands Beheer
