Een roestvast stalen fust ziet er nogal gewoon uit. En dat is het ook. Wat er binnenin zit, is iets
ingewikkelder: de tapstang. Dankzij dit pijpje-met-klep is het fust aan te sluiten op de tapinstallatie van de
horecaondernemer. Eens in de zoveel jaar moet de tapstang in de revisie of worden vervangen.
Een enorme operatie want het gaat om vele honderdduizenden fusten die over de aardbol zwerven.
10
Avontuur
Revisie of vervangen?
Tekst
Berend Schilder
Fusten in de revisie
Een fust kan in theorie wel honderd jaar mee - mits er niet te
veel mee wordt gegooid - maar de ingenieuze tapstang heeft
niet zo'n lang leven. De rubberen pakking die het bier in het fust
luchtdicht afsluit van de buitenwereld kan verdrogen, waardoor
lekkage zou kunnen ontstaan. De stang zelf, die tot vlak boven
de bodem van het fust reikt, kan iets scheef komen te staan
door vervorming van het fust. Dit kan dan problemen geven bij
het schoonmaken op de afvullijn. En dan zijn er de technische
verbeteringen, waardoor de tapstang nu al weer een vierde
generatie kent. De belangrijkste wijzigingen van de afgelopen
tien jaar waren de veiligheidssluiting die ervoor zorgt dat de
tapstang bij onverhoopt losdraaien (wat een normaal mens
nooit zou doen) niet als een vuurpijl omhoog schiet en een
nieuw kleppensysteem met een veel langere levensduur.
De levenswandel van een fust is een groot avontuur. Het ene
moment staat hij in de felle Afrikaanse zon, dan weer in de
Siberische kou. Sommige fusten komen niet terug maar
beginnen een tweede carrière als bloembak of barbecue.
Maar de meeste circuleren binnen Nederland en in de vele
landen waar Heineken Nederland Supply bier naartoe expor
teert. Als het fust leeg is, volgt transport van de verzamelcentra
terug naar de brouwerij in Zoeterwoude, Den Bosch of die van
Brand. Vervolgens beginnen de afgevulde fusten weer aan een
nieuw avontuur. Maar niet na een grondige inspectie bij
Heineken. Die begint nu nog bij de firma's The Best Barrel en
Spierings, pal naast de brouwerij in Den Bosch. Deze bedrijven
kijken de fusten na en controleren de tapstangen. "Gedeukte
kragen slaan wij weer mooi rond", zegt Eduard Freijer van
The Best Barrel "zodat het fust weer goed bij de handvaten beet
te pakken is." Daarna wordt het fust getest op lekkage in een
waterbassin, net zoals bij het zoeken van een lek bij een lekke
fietsband. Normaal kan The Best Barrel zo'n 4.000 fusten per
week behandelen. Het bedrijf kijkt ook fusten na voor collega
brouwerijen in bijvoorbeeld Ierland.
De uitgedraaide tapstangen waar mogelijk iets mis mee is,
gaan voor nader onderzoek naar Dispense Systems
International (DSI) in Hamm, niet ver van Dortmund. Hier wordt
onderzocht of een tapstang nog is te reviseren, inclusief
eventuele vervanging van het vitale klepsysteem.
Dit is echt specialistenwerk. Goed uitziende tapstangen maken
kans op revisie, maar de lat ligt altijd hoog omdat een gerevi
seerde tapstang als nieuw moet zijn. "Heineken wil geen risico
lopen met haperende tapstangen en daarom zijn we heel
kritisch", zegt directeur Marketing en Sales DSI Nederland,
Ben Godschalk. De beslissing om de hele tapstang te vervangen
is daarom al gauw genomen.
Projectmanager Jaco Bakker verwacht dat de nieuwste
generatie tapstangen in de praktijk vele jaren aan Heinekens
kwaliteitseisen kan voldoen. "Ze gaan veel langer mee dan de
oudere generatie tapstangen", zegt Bakker. "Een fust overleeft
een tapstang met gemak, maar ook een tapstang moet bij
normaal gebruik wel tien jaar kunnen halen." Dat is een hele
sprong voorwaarts. Een tijd geleden durfde DSI niet verder te
gaan dan twee jaar garantie.
Om de vervangingsoperatie ook goed in Zoeterwoude te
kunnen uitvoeren, gaat Heineken Nederland Supply in maart of
april zelf aan de slag met een fustencontrolelijn waar
tapstangen verwisseld kunnen worden. Met een code is de
leeftijd van de fusten en tapstangen beter te controleren.
Het leven van een fust wordt minder avontuurlijk, dat wel.
Heineken
Nederlands Beheer