RST-preventieproject van i
Bijna iedereen heeft wel eens van RSI
gehoord, maar slechts weinig mensen
weten hoe je het oploopt of kunt voor
komen. Deze beroepsziekte treft jaarlijks
al meer dan driehonderdduizend werk
nemers, voornamelijk beeldschermwerkers.
Heineken is daarom juist onder deze
groep werknemers in Nederland een
RSI-preventieproject gestart. Project
manager Huib Hezemans en -coördinator
Loes ledema vertellen er meer over.
RSI (Repetitive Strain Injuries) staat voor een
verzameling van aandoeningen aan hand, pols,
arm, schouder en nek als gevolg van statische
houdingen of telkens terugkerende bewegin
gen. Ook lage rugklachten vallen onder RSI.
Het gaat daarbij om zeer pijnlijke aandoenin
gen, die zelfs langdurige of blijvende arbeids
ongeschiktheid tot gevolg kunnen hebben. Op
dit moment loopt al meer dan veertig procent
van de Nederlandse beroepsbevolking (2,6 mil
joen werknemers) het risico om door het werk
RSI te krijgen en dat aantal neemt alleen maar
toe. De grootste risicogroep daarbij is de
administratieve sector. Met name medewerkers
die meer dan twee uur per dag achter een
beeldscherm werken, lopen grote kans op RSI.
Groter risico
Bij Heineken werken ongeveer 3.200 (van de
5.600) werknemers achter een beeldscherm.
Vanwege de verregaande automatisering binnen
ons bedrijf is de verwachting dat dit aantal alleen
maar zal toenemen en dus ook het risico van RSI
groter wordt. Daarom richt het preventieproject
RSI zich juist op deze groep medewerkers.
"Overigens moetje daarbij niet alleen aan de
administratieve sector denken", vertelt Huib
Hezemans. "Ook in Productie komt veelvuldig
beeldschermwerk voor." Loes vervolgt: "Wij
richten ons daarom op al deze verschillende
doelgroepen bij de diverse werkmaatschappijen
van Heineken in Nederland. Daarbij willen we
de medewerkers bewustmaken van de risico's
die beeldschermwerk met zich meebrengt en
hen erop wijzen wat zij zelf kunnen doen om
RSI te voorkomen."
Beleidsnotitie
Het project is het gevolg van een initiatief van
de COR VGWM-commissie. Een RSI-werkgroep
van deze commissie kwam in juli 2000 met een
beleidsvoorstel om RSI centraal aan te pakken.
De directievergadering van HNB besloot daarop
de problematiek bij Heineken in Nederland pro
jectmatig aan te pakken en riep een stuurgroep
in het leven. Daarin zitten naast P&O-directeur
Hans de Ruiter, ook hoofd Arbo-dienst Piet
Bouws, Alexander van Citters (manager Supply
Chain Finance, Vrumona) en Herman Ubbink,
unitmanager Den Bosch. Huib Hezemans hier
over: "Er is daarop een projectgroep samen
gesteld, waarin naast Loes en ik ook de Arbo-
adviseurs Marlies Smidt (Z'Wou), Bets Everts
(Bunnik), Marion van den Broek (H'Bosch) en
fysiotherapeut Arjen Frudiger (Z'Wou) zitting
hebben. In aanwezigheid van directeur HNBS
Mare Koster en Hans de Ruiter vond 16 okto
ber de aftrap plaats."
Zes factoren
De projectgroep heeft inmiddels een project
plan gemaakt, met een aantal aandachts
punten. Huib Hezemans: "Daarbij zijn zes fac
toren van belang: de werkdruk op een afdeling,
de werkorganisatie (afwisseling van taken met
en zonder beeldschermgebonden werk), de
inrichting van de werkplek (bureau, stoel, hulp
middelen), de werkwijze (houding), de persoon
zelf en zijn/haar thuissituatie. De perfectionist
of ambitieuze plannenmaker werkt anders dan
de joviale netwerker. De een werkt meer
gespannen of langer door dan de ander, die
makkelijker tijd neemt voor een onderbreking
van beeldschermwerk. Door gedragsverande
ring kun je al veel klachten voorkomen. Er
wordt per vestiging geïnventariseerd wat er ai
aan RSI-preventie is gedaan. HTS en Den
Bosch hebben eerder een RSI-enquête onder
hun medewerkers gehouden en voorlichting
gegeven. Uiteraard maken we gebruik van de
daar opgedane kennis."
Bewustwordingscampagne
Begin volgend jaar start een bewustwor
dingscampagne onder de doelgroep. Loes
ledema hierover: "We gaan onder meer via
posters mensen duidelijk maken wat RSI is en
hoe je het kunt voorkomen. We willen daarbij
vooral het gedrag van mensen beïnvloeden.
Ook komt er een website op het BrowseHuis.
En in februari starten, afdelingsgewijs, infor
matiebijeenkomsten over RSI. Voorafgaand
daaraan laten we de deelnemers een checklist
invullen om mogelijke klachten en oorzaken van
RSI op te sporen. Aan de hand daarvan kan de
gespreksleider van deze bijeenkomsten aan
dachtspunten boven water krijgen en kan er
later per afdeling of individu wat aan worden
gedaan."
De bijeenkomsten lopen tot eind september.
"Het einddoel van dit project is dat iedereen
weet hoe RSI kan worden voorkomen en wat
mensen daar zelf aan kunnen doen", aldus
Huib Hezemans. "Daarna wordt RSI-preventie
een vast onderdeel van het algemene beleid
binnen Heineken."
Marguerite de Ruijter
Beeldschermtachograaf
Een van de hulpmiddelen die tegen RSI-
klachten kan worden ingezet, is de beeld
schermtachograaf. "Ik heb er bij wijze van
proef een op mijn computer laten installe
ren", vertelt Huib Hezemans. "Het pro
grammaatje laat weten of je te lang achter
elkaar beeldschermwerk doet, of te snel
achter elkaar typt en wijst op de nodige
onderbrekingen. Ervaring moet uitwijzen of
het een handig hulpmiddel is."
Huib Hezemans en
Loes ledema
