Stad van tegenstellingen
Kleine donkere doorkijkjes, een magistrale markt met een bijna on-Nederlandse grandeur
en altijd die Sint-Jan die op de knusse stad neerkijkt. Dat is Den Bosch, parel van Noord-
Brabant. Maar de stad kent ook een indrukwekkende brouwtraditie. Door de eeuwen heen
vestigden er zich tientallen kleinere en grotere brouwerijen. Iemand die alles van Den Bosch
en haar brouwtraditie weet is Sjef Brummer: Heinken-man en Boschloog.
Den Bosch is een stad met een verleden dat zich kenmerkt door afwis
selend autonomie en overheersing. Den Bosch capituleerde: na het
beleg van stadhouder Frederik Hendrik in 1629. En in 1794 voor de
Franse troepen van veldheer Pichegru. Maar de stad behield in de acht
eeuwen oude historie zijn trots en eigen imago: fier en Bourgondisch,
vroom en toch sfeervol, kortom: op en top Den Bosch.
De geschiedenis van Den Bosch gaat terug tot de twaalfde eeuw. Rond
die tijd waren het kooplieden die zich vestigden op de plek waar nu de
Markt ligt. Den Bosch kreeg stadsrechten van Hendrik I van Brabant,
in 1190 om precies te zijn. Wat volgde was een roemrijke historie van
meer dan acht eeuwen.
De stad groeide snel. Rond 1300 telde Den Bosch al zeker tienduizend
inwoners. Vooral in de iate Middeleeuwen kwam het economische en
culturele leven tot bloei. In die tijd leefde ook Jeroen Bosch, de schil
der die dood, verderf, hel en verdoemenis schilderde. Bosch, in zijn tijd
al enorm populair, wordt dit jaar geëerd met een grote tentoonstelling
in het Noordbrabants Museum.
In die periode werd ook de Sint-Janskathedraal voltooid, de imposante
blikvanger in het centrum van de stad. In de loop der eeuwen kreeg
Den Bosch tal van aanvallen van buitenaf te verduren. Na een beleg
van Frederik Hendrik maakte Den Bosch vanaf 1629 deel uit van de
Republiek. Na de Franse overheersing werd Den Bosch de hoofdstad
van de provincie Noord-Brabant. De stad ontwikkelde zich tot een cen
trum van rechtspraak en bestuur. In de vorige eeuw ontwikkelde Den
Bosch zich nog verder. Het historische hart van de stad bleef intact,
en de randen van de stad dijden verder uit. Het laatste hoofdstuk van
deze ontwikkeling is de toevoeging van Rosmalen aan Den Bosch in
1995. Hierdoor werd, achthonderd jaar na de verkregen stadsrechten,
Den Bosch een stad met meer dan honderdduizend inwoners. Anno
2001 geven de Bosschenaren rondleidingen door hun stad. Een van
hen is Sjef Brummer, een Heineken-man die net zoveel weet van Den
Bosch als van bier. Speciaal voor Vers van 't Vat vertelt hij over de
roemruchte historie van zijn stad.
De Sint-Janskathedraal is een prachtig
staaltje van Brabantse gotiek. Wanneer
je buiten rondloopt, vallen de rijk gede
coreerde steunberen van de kathedraal
op: zo ver het oog reikt zie je muzikan
ten en engelen, dieren en duiveltjes.
Binnen in de enorme kathedraal een
serene stilte en een zachte gloed in de
hoek. Het zijn de honderden kaarsjes die
het beeld van Onze Lieve Vrouwe belich
ten. Een echte Bosschenaar loopt haar
niet voorbij zonder een kaarsje aan te
steken, vandaar.
