Muisarm: probeer hem te
voorkomen Het treedt niet alleen op bij computergebruikers, maar komt in die groep
wel het meeste voor. We hebben het over RSI, oftewel Repetitive Strain Injury. RSI staat in de volksmond ook wel bekend
als 'de muisarm'. Wat is het, waardoor ontstaat hij en bovenal: hoe kun je hem voorkomen? Vragen voor Piet Bouws,
hoofd van de Bedrijfsgezondheidsdienst Heineken Nederlands Beheer in Zoeterwoude.
RSI: die afkorting staat, letterlijk in
het Nederlands vertaald, voor
'zich herhalende inspanningsverwon-
ding'. Zo vertaald klinkt het ineens
een stuk ernstiger. Je kunt er in het
ergste geval dan ook arbeidsonge
schikt door raken. Overigens is dit
geen nieuwe ziekte. De Italiaanse arts
Ramazzini meldde rond 1700 al geval
len van 'schrijverskramp' bij monni
ken. Hij weet de beroepskwaal aan het
voortdurende gebruik van de hand,
de gedwongen zithouding en de men
tale belasting. Een analyse die over
eenkomt met de huidige inzichten.
VERKEERD WERKEN MET
COMPUTERMUIS
Tegenwoordig ontstaat RSI in de
meeste gevallen door het langdurig en
verkeerd werken met de computer
muis. Overigens vaak tevens als
gevolg van een verkeerde werkhou
ding en stress. De grootste groep
getroffenen betreft beeldschermwer
kers die lange tijd met de armen en/of
handen in een verkrampte, onna
tuurlijke houding werken. Daarnaast
kunnen RSI-klachten voorkomen bij
inpakkers, en andere beroepen met
repeterend werk en een statische hou
ding. "RSI ontstaat dikwijls bij mensen
die in een relatief korte tijd (enkele
maanden) een hoge belasting van
bepaalde spiergroepen vragen. Vaak
als gevolg van extra werkdruk, of
omdat ze zo enthou
siast over hun werk
zijn dat ze geen of
nauwelijks voldoende
pauze houden", ver
telt Piet Bouws hier
over. "Besteed je
direct aandacht aan
de kwaal, dan kan
iemand na zes, acht
weken weer genezen
zijn. Komt iemand er
pas later achter, dan
kan het een chronische vorm aanne
men. Dat wil overigens niet zeggen
dat iemand dan zijn leven lang medi
cijnen moet innemen. Het betekent
echter wel dat het altijd een zwakke
plek blijft en dat die plek, zodra je bij
voorbeeld erg moe bent, weer kan
opspelen."
CHECKLIST
"Het aantal RSI-klachten bij Heineken
is nog beperkt, hoewel er de laatste tijd
meer medewerkers met deze klachten
op onze spreekuren komen. Dat komt
ook door de betere voorlichting op dit
gebied. Ook bij onze afdeling is er spe
ciale aandacht voor RSI-klach
ten. Dat doen we aan
de hand van een
checklist.
manier om RSI te voorkomen is door
verbetering van de vijf w's: werkorga
nisatie (onvoldoende afwisseling),
werk- en rusttijden (onvoldoende
herstel en ontspanning), werkdruk
(de gebruiker ervaart deze druk als
hoog), de werkplek (minder gunstige
werkomgeving) en werkwijze
(gespannen manier van werken en
werkhouding). Wat de werkplek en
werkwijze betreft: RSI kan voorko
men worden door een goede opstel
ling van de computer en een goede
afstelling van bureau en stoel. De
Bedrijfsgezondheidsdienst houdt in
dit kader periodiek werkplekonder-
zoeken.
uit
blokken
met in totaal 66 vra
gen, waarmee we kunnen
meten of iemand wel of geen last
heeft van RSI. Dit zijn vragen over de
werkdruk, werktijden, het beeld
scherm, toetsenbord en de muis, de
stoel, het bureau en accessoires, de
verlichting,
EEN VAM DE 'BESTE'
MANIEREN OM
RSI TE KRIJGEN:
Na de hele dag ingespannen met
beeldschermen werken 's avonds
computerspelletjes spelen om je
score te verbeteren of Internet sur
fen. In beide gevallen met gebruik
van dubbelklikken. Uiteraard in
combinatie met goed voorover
gebogen of onderuitgezakt zitten
op de stoel.
het geluid en
het klimaat,
de zithouding
en de werk-
techniek en
de thuissitu
atie."
HOE TE
VOORKO
MEN?
De
beste
Piet Bouws
hierover: "We screenen dan
een werkplek onder meer op de ergo
nomische omstandigheden. Daar
naast hebben we een zogenoemd
ARBO-spreekuur. Alle medewerkers
met vragen en klachten kunnen dan
bij ons langskomen. Ook zijn we bezig
voorlichtingsmateriaal te ontwikkelen
over RSI."
"Maar zoals eerder gezegd, gaat het
niet alleen om de ergonomische
omstandigheden. Ook de organisatie
van het werk is belangrijk. Organiseer
het werk zodanig dat er voldoende
afwisseling in de fysieke en mentale
belasting is. Voorkom eentonig werk,
