Glas is eindeloos
van een Heineken-flesje is een fascinerend schouwspel. Roodgloeiend gesmolten glas wordt in luttele
seconden omgetoverd tot de ons zo vertrouwde vorm - en dat met een snelheid van tegen de 500 flesjes per
minuut. Als toeschouwer voel je de zweetdruppels op je neus parelen wanneer je dicht bij de machines staat,
want glas laat zich niet zomaar smelten en in de fabriek heerst dan ook een tropische hitte. Kortom: Vers van
't Vat ging op reportage bij een van Heinekens leveranciers van verpakkingsglas: de NV Vereenigde Glasfa
brieken, vestiging Leerdam.
met onder meer de herkenbaarheid
van de vonn en met de verwerkings
omstandigheden. Het ontwerpen
gebeurt bij onze afdeling Produktont-
wikkeling in Schiedam, met een zoge
noemd CAD/CAM-computersys-
teem. Heineken geeft door middel van
specificaties op aan welke eisen de fles
moet voldoen. Zo worden bij Heine
ken bierflesjes met een enorme snel
heid afgevuld. Onze taak is ervoor te
zorgen dat de kwaliteit zodanig is, dat
de flesjes daarbij perfect worden ver
werkt."
ORANJE DRUPPELS
meer je mag doen. En mislukt er een
glaasje? Dan gaan de scherven
gewoon weer de oven in.
VINGERAFDRUK
We drukken onze oordoppen nog
eens flink aan, en stappen de ruimte
binnen waar een groot aantal compu
tergestuurde glasmachines met
bewonderenswaardige ijver aan het
werk is. Op strategische punten staan
fabrieksmedewerkers, die het proces
in het oog houden. Via een stelsel van
kanalen wordt het vloeibare glas
rechtstreeks naar de machines geleid.
Daar wordt de hete glasstraal door een
scharensysteem in glanzende, oranje
druppels geknipt. Elke druppel bevat
Met grote gele oordoppen in lopen we
even later door de grote fabriekshal
len, waar blaaspijp en mal door enor
me machines zijn vervangen. Om te
beginnen lopen we langs de indruk
wekkend grote glasoven, een gevaarte
van 100 nr2 in de vorm van een klein
overdekt zwembad. Hier wordt het
nauwkeurig gedoseerde mengsel van
grondstoffen - het 'gemeng' - gesmol
ten bij een temperatuur van maar
liefst 1500 tot 1600 graden Celsius. De
grondstoffen van glas zijn zand, soda,
kalksteen, nepheline (een gemalen
steensoort) en natuurlijk glasscher
ven, verkregen uit recycling. Om het
produkt bruin te kleuren, worden
ijzeroxide, koolstof en natriumsulfaat
toegevoegd. Voor een groen resultaat
gaat er chroom- en ijzeroxide bij.
De samenstelling van het glas luistert
nauw en is tegelijkertijd een soort vin
gerafdruk van de maker: door analyse
van een glasscherf kan men zelfs
bepalen in welke fabriek dat glas
geproduceerd is.
De oven bestaat uit verschillende
onderdelen en daarin wordt het glas
niet alleen vloeibaar gemaakt, maar
ook gezuiverd, gehomogeniseerd
(zodat het overal dezelfde samenstel
ling heeft) en ontdaan van eventuele
gasbellen. Daarna wordt de tempera
tuur van het glas naar 1200 graden
Celsius teruggebracht. De verdere
produktie kan beginnen!
NIEUWE MODELLEN
Terwijl we naar een andere hal lopen,
vertelt Theo van Cronenberg, beheer
der van het Bezoekerscentrum, dat de
fabriek al "sinds mensenheugenis"
voor Heineken werkt. "Toen ik als
jong broekie in dienst kwam, was Hei
neken al klant. Tegenwoordig maken
we twaalf typen bierflesjes voor Hei
neken, en daarnaast verpakkingsglas
voor Vrumona."
"Het ontwikkelen van nieuwe model
len gebeurt overigens altijd in zeer
nauwe samenwerking met de klant,
waarbij rekening wordt gehouden
De fabriek in Leerdam
"ÉF\%p onze rondleiding nemen we
eerst kort een kijkje op de kristal
afdeling, waar de schone kunst van
het glasblazen nog handmatig wordt
uitgeoefend. Het stroperige glas wordt
met een lange blaaspijp uit de oven
Glasblazen is vakwerk
gehaald. Alleen al het weten hoeveel
glas je precies nodig hebt, vereist erva
ring. Met uiterste zorg en precisie krij
gen sierlijk drinkgerei en ranke karaf
fen hun vonn met behulp van de
blaaspijp en een houten mal. Meester-
glasblazer worden, vereist een inten
sieve opleiding. Je begint onderaan de
ladder met het nathouden van de vor
men, maar hoe verder je komt, hoe
