worpen om onze oude etiketten
te gaan gebruiken in de bak
steenindustrie. Zij hebben daar
voor een aparte onderneming
opgericht, Label Chain. Dit
bedrijf zorgt voor het gehele
traject van het verzamelen van
de afgeweekte etiketten bij de
klant tot en met het aanbieden
van de bewerkte etiketten aan
de baksteenindustrie. Momen
teel wordt een fabriek in Heer
len gebouwd waar Label Chain
de oude etiketten zodanig
bewerkt dat Poriso in Bruns-
sum, dat jaarlijks 65 miljoen
bakstenen maakt, ze ook kan
gebruiken."
Deze beslissing was vanzelf
sprekend niet binnen enkele
dagen genomen. Zorgvuldig
moesten contracten worden
opgesteld om het herverwerken
van de oude etiketten op een
goede manier te laten plaats
vinden. "Ook de Juridische
Dienst heeft er veel tijd in gesto
ken om een goed contract te
maken. Eind januari was het
zover dat het contract met Label
Chain kon worden onderte
kend", vertelt Lia met voldoe
ning.
Het contract behelst in eerste
instantie alleen de oude etiket
ten die op de Bossche brouwe
rij uit de perscontainer worden
geperst, omdat deze brouwerij
het dichtst bij de nieuwe fa
briek is gevestigd. De Zoeter-
woudse etiketten blijven voor
alsnog verwerkt worden door
Scott/Page. "Daarvoor hebben
we gekozen omdat het onze
voorkeur heeft om met meer
dan een herverwerkend bedrijf
zaken te doen."
Nuttig gebruik
Het is niet zo dat in de toekomst
huizen gebouwd zullen worden
van onze oude etiketten. In de
baksteenindustrie is de poreuze
steen een bekende en veel toe
gepaste steen. Door het luchti
ge karakter van de steen weegt
de steen 30% minder dan een
gewone baksteen. De stenen
worden uitsluitend voor bin
nenmuren gebruikt. Ook op de
beide brouwerijvestigingen zijn
vele (tussen)muurtjes te vinden
die zijn opgebouwd met behulp
van poreuze stenen. Om deze
as
stenen hun poreuze karakter te
geven, moet aan de hoofdbe
standdelen van klei en mergel
een hulpstof worden toege
voegd, die tijdens het bakken op
hoge temperaturen verbrandt.
Daarvoor werd altijd zaagsel
gebruikt. Als in april de bouw
van de nieuwe fabriek in Heer
len klaar is, kunnen in de toe
komst in plaats van zaagsel ook
snippers oude etiketten worden
gebruikt.
tot de snippers door de opening
van de 'shredderzeef' vallen.
Vervolgens wordt door middel
van een schudzeef de grote
'fractie' zoals dat in jargon heet,
van de kleine fractie (kleiner
dan 4 mm| gescheiden. De gro
te fractie wordt in een tweede
shredder met een kleinere zeef
verkleind tot kleiner dan 4 mm.
Als alle etiketten voldoende
verkleind zijn worden ze naar
Poriso in Brunssum gebracht.
"In Zoeterwoude werd vorig jaar
veertienhonderd ton
oude etiketten opgehaald"
Belangrijke rol
In Heerlen worden de etiketten
verkleind tot stukjes, die klei
ner zijn dan vier millimeter. Dat
gebeurt in twee fasen. In een
zogenoemde shredder draaien
messen in de rondte om het
papier te snijden. Net zolang
Zij worden vermengd met onder
andere klei en mergel (en voor
lopig ook nog met een deel zaag
sel). Zoals je tandpasta uit een
tube kunt knijpen, zo komt uit
een 'extruder' een pasta-achti-
ge massa. Deze wordt in stuk
ken (stenen) gesneden, die ver-
Lia Vlaming
volgens in een droogkamer wor
den gedroogd en in een honderd
meter lange oven worden gebak
ken. Trapsgewijs wordt de tem
peratuur opgevoerd. Tot de tem
peratuur van 1.100 graden
Celsius wordt bereikt. Een tem
peratuur waartegen het zaagsel
en de papiersnippers beslist niet
bestand zijn. Zij verbranden.
Om diezelfde reden is het ook
niet erg als er aan een etiket nog
een stuk van een rietje kleeft,
of een stukje glas. Ook die smel
ten vanzelf tijdens het bakken.
Op de plaats waar zij eens zaten,
komen nu 'gaten' in de steen.
De kenmerkende gaten voor een
poreuze baksteen. Zijn de bak
stenen in diverse fasen afge
koeld en gehard (en dat proces
kan enige weken in beslag
nemen), dan is er van onze eti
ketten niets meer terug te vin
den in de bakstenen. En toch
hebben zij een heel belangrijke
rol gespeeld in het proces...
bakstenen kenmerkende 'gaten'
