Veertig jaar Wavin
[bintancI
Korrels
Behalve het maken van krat
ten van nieuw materiaal, doet
Wavin ook veel aan de recycling
van gebruikt materiaal. "Dat
doen we al zo'n 25 jaar en die
techniek wordt nog steeds ver
beterd. We hebben daarvoor
een nieuwe recycling-fabriek,
waarin gebruikt materiaal kan
worden herverwerkt. Maar
uiteraard komen er ook nog
steeds nieuwe vragen op het
licht
richt
uitse
it de
be-
t alle
land
bier-
:rder
fris-
imo-
t in
tfge-
niet
pro-
naar
ons
lant
n of
ken
tent
ach-
t al
irkt
en."
met
;ch-
gis-
ver-
iwe
ken
het
i de
fase
het
oor
het
an-
oor
ere
lijk
ve-
1.
>ör-
Ler-
tst
in
de
er-
land geproduceerd en als zee
vracht naar St. Lucia vervoerd.
Overigens gebeurt het ook wel
dat we de kratten hier ontwer
pen en lokaal via een van onze
licentiepartners laten maken."
Standaard produktie
Een standaard opdracht gaat als
volgt in zijn werk. Roland: "Op
basis van het type fles dat in het
krat komt wordt vastgesteld
wat voor krat er nodig is. Daar
zoeken we een standaard maat
krat bij. Daarna begint het ont
werpen op de computer, waar
bij eveneens de kleur en de
bedrukking worden vastgelegd.
Ook wordt het krat via de
computer 'doorgerekend' om de
stevigheid ervan vast te kunnen
stellen. Het moet natuurlijk
niet zo zijn dat een krat, dat
onderop een pallet staat onder
het gewicht van de andere krat
ten bezwijkt. Bovendien moet
het krat na elke wasbeurt nog
net zo stevig en goed van kleur
zijn als daarvoor. Uiteraard
schrijft Heineken de kleur en
bedrukking van de kratten
voor", aldus Van Ark.
"Op basis van onze computer
tekening wordt een aantal
bedrukkingsvoorstellen van
Heineken gemaakt, waarin we
de gewenste kleuren verwer
ken. Dit alles neemt zo'n ander
halve maand aan voorbereiding
in beslag. Daarna wordt eerst
een matrijs gemaakt, dat is als
het ware het negatief van een
krat. Tenzij er al een standaard
matrijs bestaat voor dat type
krat. De ontwikkeling van een
matrijs neemt een maand in
beslag. Ook dat wordt op het
gebied van stevigheid en kleur
sterkte onderzocht. Daarna kun
nen we het krat gaan maken."
Produktie-units
De kratten worden uiteindelijk
in de produktie-units gemaakt,
waarbij gebruik wordt gemaakt
van H(igh)-D(ensity)P(oly)E(thy-
lene)-korrels, die in een bepaal
de verhouding worden ge
mengd. Daarin zit al de
kleurstof die de uiteindelijke
kleur van het krat bepaalt. Deze
machines bevinden zich in de
fabriek tegenover het kantoor
van Wavin Trepak. Roland van
Ark hierover: "Dit mengsel
wordt in een zogenoemde spuit-
gietmachine tot zo'n 220 graden
Celcius verhit en onder hoge
druk gebracht. De 'smelt' wordt
in enkele seconden in de van
te voren ontworpen matrijs ge
spoten. In deze matrijs wordt
de 'smelt' afgekoeld, zodat het
produkt vormvast is. De cyclus-
tijd van het spuitgieten is onge
veer 35 tot 60 seconden. Een pro
duktie per week van tien tot
twaalfduizend stuks."
Na het spuitgieten, worden de
kratten tijdelijk opgeslagen.
Wavin maakt de laatste tijd
vooral kratten voor
Heineken-brouwerijen in
het buitenland w
Wavin werd veertig jaar geleden opgericht door ir. J.C. Keiler,
een ondernemend directeur van de Waterleidingmaatschap
pij in Overijssel. Directe aanleiding voor deze oprichting was
een probleem dat Keiler met zijn buizen had: de corrosie van
de metalen waterleidingen van WMO. Zo kwam de directeur
op het idee waterleidingbuizen te maken van relatief nieuw
materiaal, PolyVinylChloride, beter bekend door zijn afkor
ting PVC. Dit alles resulteerde op 5 augustus 1955 in de geboor
te van een nieuwe onderneming: Wavin, een afkorting van
WAter en polyVINylchloride.
Uiteraard bleef het niet bij de produktie van één soort buis.
Het buizenprogramma werd al snel uitgebreid en Wavin ging
daarnaast ook experimenteren met het gebruik van kunst
stof. Het gevolg was dat er in 1963 vier produktgroepen
ontstonden: leidingsystemen, foliën, profielen en kratten.
Buitenlandse overnames volgden en er werd een eigen
Research en Developmentafdeling opgericht. Daarnaast is
Wavin actief op het gebied van recycling van gebruikt plastic.
Het bedrijf is op die manier langzamerhand uitgegroeid van
een experimentele onderneming tot een multinational waar
ruim 6000 mensen werken. Wavin is nu in achttien Europese
landen vertegenwoordigd. Daarnaast worden de uitvindingen
van Wavin door meer dan 35 licentie-nemers toegepast in 30
verschillende landen over de hele wereld. In Hardenberg
werken zo'n zestienhonderd mensen.
Vandaar dat je net als bij Hei
neken ook bij Wavin zoge
noemde krattenparken kunt
tegenkomen. Daarna worden de
kratten bedrukt. Dat gebeurt op
speciale zeefdrukmachines, die
aan elkaar gekoppeld zijn. "We
gebruiken evenveel machines
als er kleuren in de bedrukking
van het krat zitten. Het bedruk
ken van 10.000 kratten neemt
zo'n 24 uur in beslag. Daarna
worden de kratten nog eens 24
uur gedroogd en zijn ze klaar
voor gebruik. Vervolgens gaan
ze of via de weg of als zeevracht
naar de klant."
gebied van recycling naar ons
toe. Neem bijvoorbeeld het her
gebruik van oud kratmateriaal.
Het gebruik van cadmium in
kratten is in de jaren tachtig
door de Nederlandse overheid
aan banden gelegd. De bier- en
frisdrankenindustrie heeft hier
toe eind jaren tachtig een con
venant met de overheid geslo
ten om de produktie en het
gebruik van cadmiumhouden-
de kratten te beëindigen. Wij
zijn al geruime tijd met onze
klanten in Nederland bezig om
vervangingen te zoeken voor
cadmium als toevoeging aan
kleurpigmenten in kunststof."
Daarbij wordt nauw samenge
werkt met diverse universi
teiten. Zoals bijvoorbeeld bij
het onderzoek dat TNO in
opdracht van Heineken heeft
gedaan naar het milieuvriende
lijk verwijderen van cadmium
uit de kratten en het gebruik
van vervangende, milieuvrien
delijke kleurstoffen. Dit onder
zoek heeft inmiddels geleid tot
milieuvriendelijke groene, rode
en gele pigmenten.
