En wat gebeurt er na consumptie?
De honderdvijftig miljoen Heineken en Amstel bierblikjes die elk
jaar samen met hun miljoenen soortgenoten van Vrumona hun weg
naar de Nederlandse consument vinden, zorgen ook voor een flin
ke afvalberg. Nadat ze leeggedronken zijn, vindt het grootste deel
een plaats in de vuilnisbak. Helaas belandt een klein percentage als
zwerfafval op andere plaatsen. Daar hoort het niet, vindt de Stich
ting Nederland Schoon. Een stelling, die van harte wordt onder
schreven door Heineken. Is dat een reden om bier dan maar niet
meer in blik te verpakken? "Nee, zeker niet", is de stellige overtui
ging van hoofd Public Affairs Hugo Bymes. "Natuurlijk vinden wij
het ook heel irritant als er lege bierblikjes langs straten en op stran
den zwerven. Vandaar dat het afvalprobleem en het zwerfafval-
probleem veel aandacht van ons krijgen. Wij houden ons er actief
mee bezig, ondermeer door ondersteuning van de Stichting
Nederland Schoon."
Hoge kosten
Heineken heeft - via het Centraal Brouwerij Kantoor - zitting in die
stichting. Het is belangrijk dat Nederland schoon blijft. Dat is de
verantwoordelijkheid van ons allemaal: overheid, bedrijfsleven en
consumenten. Niet alleen omdat het storend is als er overal rom
mel zwerft, maar ook omdat het veel kost om de rommel op te mi
men. Rijkswaterstaat heeft bijvoorbeeld becijferd dat het jaarlijks
vijftien miljoen gulden kost om de wegen, bermen en parkeer
plaatsen schoon te maken. Op die plaatsen wordt namelijk ontzet
tend veel afval achteloos of bewust weggegooid. Daarom komt er
binnenkort een grote voorlichtingscampagne 'Uit de auto. In de bak'.
Verantwoordelijkheid
Er is nog een andere reden om blik in de vuilnisbak te gooien. "Het
is zonde als grondstoffen nodeloos verloren gaan. Blik is namelijk
een verantwoord produkt. Het kan heel goed voor hergebruik
geschikt worden gemaakt. Als we alle blikjes opnieuw kunnen
gebruiken, hoeft er geen ijzererts te worden gedolven om plaatstaal
van te maken", legt Hugo Bymes uit. "Daarom zet Heineken zich
tot het uiterste in om het recyclen van blik te bevorderen. Op dit
moment, en dat is eigenlijk al jaren zo, wordt mim vijftig procent
van de drankenblikjes gerecycled. Nadat de blikjes in een afvalver
werkingsinstallatie zijn verbrand, wordt het staal met behulp van
een magneet van het overige afval gescheiden. Door de hitte kun
nen de klompen gloeiend staal zich vermengd hebben met andere
metalen. Omdat er dan geen sprake is van honderd procent staal,
wordt dit gebruikt bij de produktie van bijvoorbeeld betonijzer. Wat
ook een zeer nuttige toepassing is. Anders zou er nieuw staal moe
ten worden gemaakt voor het betonijzer. Begin 1996 zal in het
Drentse Wijster de eerste grote installatie in gebruik worden geno
men, die het afval scheidt vóórdat het wordt verbrand. Het blik dat
er wordt uitgehaald, heeft een hoge waarde. Nadat het grondig is
schoongemaakt en onttind, kan het bij Hoogovens opnieuw wor
den omgesmolten tot plaatstaal en vervolgens overal voor worden
gebruikt. Ook voor drankenverpakkingen. Beide kringlopen zijn
oneindig. Staal blijft voortdurend recyclebaar."
Recyclen moet
Het overheidsbeleid is er op gericht om uiterlijk in het jaar 2000
het storten van huishoudelijk afval te verbieden. In plaats daarvan
moet afval worden gerecycled of verbrand. "Het streven is dat we
dan, maar liefst eerder, bijna honderd procent van alle blikjes kun
nen recyclen. Dat kan bijvoorbeeld door blik gescheiden in te zame
len in die gebieden waar het afval nog wel wordt gestort. Ln 1993 is
de Stichting Kringloop Blik opgericht, ondermeer om het gebruik
van blikbakken te bevorderen. Ook Heineken neemt actief deel
aan die acties. Want nogmaals, blik is een verantwoord produkt. En
door zijn aard uitstekend geschikt voor hergebruik. Het enige wat
er moet gebeuren, is dat we er met z'n allen voor zorgen dat het ook
kan worden hergebruikt."
De buitenzijde van de blikjes
wordt voorzien van een coating
om roestvorming te voorko
men. Onze blikjes worden
bespoten met een witte basis-
lak. Deze lak moet daarna
'gemoffeld' worden. Dat wil zeg
gen: onder hoge temperaturen
hard worden in een oven.
De drukmachine spuit tot slot
het gewenste decor op de bui
tenzijde. Om deze lak goed te
laten harden, moeten de blik
ken opnieuw in een oven hoge
temperaturen doorstaan. Een
spraymachine spuit spray in het
blikje om ook het inwendige
deel van het blikje van een goe
de coating te voorzien. Ook
deze laklaag moet harden in een
oven. Is de laag droog, dan wordt
met behulp van de coating
quality tester uitvoerig getest of
de gehele binnenzijde van het
blikje goed gelakt is. Nu moet
er nog iets veranderen aan de
vorm van het blikje. Daartoe
brengt een machine eerst een
beetje was op de bovenkant aan.
Dit om te voorkomen dat de
opgebrachte laklagen bescha
digen.
Nu kan er een profiel worden
aangebracht aan de bovenzijde.
Hierop wordt later in de brou
werij, als het blikje afgevuld is,
het dekseltje bevestigd. Deze
wordt 'gefelst'. Bij het felsen
worden deksel- en rompprofiel
in elkaar gevouwen. Maar zover
is het nog niet. Na het aan
brengen van het profiel volgt
een allerlaatste controle om te
checken of de bedrukking en de
maatvoering goed zijn en voor
al of het blik geen scheurtjes
heeft. Zo rollen elke minuut
1.200 blikjes van de lijn. Voor
hen is dan het moment aan
gebroken dat zij op pallets kun
nen worden afgevoerd naar de
brouwerijen of frisdranken
fabrikanten. Want dat is waar
het allemaal om begonnen is.
Een blikje te maken dat als ver
pakkingsmateriaal kan dienen
voor een drankje.