Oude foto's
Terug naar de geschiedenis. De
grand cafés kwamen op in de
vooroorlogse jaren en werden
vaak naar het voorbeeld van de
grote Weense koffiehuizen ge
bouwd. Het waren, tijdloze,
grote horecabedrijven, die veel
bezoekers trokken. "Als je ou
de boeken van Amsterdam en
Rotterdam bekijkt, zie je vaak
prachtige foto's en prenten van
schitterende grand cafés uit die
tijd", aldus Hosang. Het oudste
nog bestaande grand café staat
in Amsterdam: de grote café-
restaurantzaal van het Ameri
can Hotel uit 1902, beter be
kend als 'het Americain'. De
grand cafés werden vaak geves
tigd in monumentale panden,
op een plek waar veel mensen
langskwamen. Dat gebeurt nu
weer. "Het grand café had en
heeft nog steeds een ontmoe-
tings-, eet- en afspreekfunctie.
Gasten kunnen er de hele dag
terecht," aldus Hosang.
In de jaren tachtig is het feno
meen grand café weer meer in
de belangstelling gekomen. De
nieuwe grand cafés trokken een
publiek van met name kunste
naars, journalisten en kunst
liefhebbers. Beeldende kunst
zette de toon in het interieur.
Medio jaren tachtig zijn de
grand cafés over een groter ge
bied verspreid. Je vindt ze nu
bijvoorbeeld ook in de steden
buiten de Randstad.
Niet elk gróót café is meteen
een grand café. Welke criteria
hanteert Heineken? Hosang:
American Hotel A
"Je moet minimaal 200 m2 be
zitten en op een vooraanstaan
de locatie gevestigd zijn waar
dagelijks veel mensen langsko
men. Een horeca-ondernemer
moet als gevolg daarvan bereid
zijn hoge investeringen te doen.
Hij moet daarnaast veel perso
neel hebben. Je hebt als grand
café te maken met lange ope
ningstijden. Een grand café is
vaak vanaf 10.00 uur 's mor
gens of eerder open en sluit pas
in de late avonduren. Kortom,
het hebben van een grand café
vraagt heel wat van de onder
nemers. Een goed grand café
vraagt om een ondernemer die
bereid is zijn nek uit te steken.
Iemand die bereid is alles te ge
ven om iedere dag weer het
hoogste niveau in zijn branche
te bereiken."
Onderzoek
Vorig jaar hielden twee studen
tes van de Hogere Hotelschool
in Den Haag voor Heineken
een kwalitatief onderzoek naar
het fenomeen grand café. Het
doel van deze afstudeerop
dracht was inzicht te krijgen in
de marketing- en bedrijfsecono
mische gegevens en in de toe
komstverwachtingen. Uit het
onderzoek blijkt ondermeer dat
het ultra-moderne grand café op
zijn retour is. De doelgroep
hiervan, waaronder journalis
ten en kunstenaars, heeft in
middels bijna allemaal elders
een vaste stek gevonden. Een
van de verwachtingen uit dit
rapport luidt dan ook dat alleen
enkele tijdloze grand cafés zich
nog een tijdje zullen handha
ven. Ook zou het ruim opge
zette bruine café weer in zijn.
Loopt Heineken niet op de fei
ten achter?
Bert Vriens, hoofd Horeca Ad
viesdiensten en de opdrachtge
ver van het onderzoek, vindt
van niet: "Het instituut grand
café heeft altijd al bestaan en
zal waarschijnlijk ook altijd
blijven bestaan. Alleen in een
andere, meer tijdloze vorm. In
derdaad treedt door het grote
aantal grand cafés in met name
een stad als Amsterdam een
verzadiging op. Aan de andere
kant komen ze in steden buiten
de Randstad juist op. Daar heeft
het vaak wel de naam en de
functie van een grand café,
maar is het door een gebrek aan
de benodigde vierkante meters
veel beperkter van opzet. De
verwachting is dan ook dat het
moderne grand café in de grote
steden zal verdwijnen, maar dat
er vooral in de steden buiten de
Randstad grand cafés zullen bij
komen. We zijn zeer alert op de
ze ontwikkeling en proberen
daarop vooruit te lopen door on
ze steden-onderzoeken. Daarin
worden vragen gesteld als 'Wat
bevalt u hier?' en 'Wat mist u?'.
Ook kijken we in deze onder
zoeken welk type personen
naar de steden komen. Op die
manier brengt Heineken alle
grote steden van Nederland in
kaart", aldus Vriens.
"Bovendien heeft het in het on
derzoeksrapport genoemde
bruine café duidelijk een ande
re uitstraling dan een grand
café", reageert Hosang. "Het is
meer- een mix van het oude
café, aangevuld met wat koper.
Het echte grand café heeft veel
meer mooie dessins en mar-
mer-achtige vloeren en zal daar
door altijd een ander publiek
trekken dan een ruim opgezet
bruin café. Ook een groot bruin
café heeft vooral een sociale
functie, het gevoel van 'ons
kent ons', terwijl het publiek
dat naar een grand café komt
het liefst op zichzelf blijft." En
over de toekomstverwachting
van het grand café zegt hij: "Met
de eenwording van Europa zal
het internationale karakter van
steden als Maastricht en Am
sterdam steeds meer een rol
spelen bij het inrichten van
grand cafés. Misschien dat we
daarom bij onze adviezen rich
ting een ondernemer gebruik
moeten maken van de ideeën
over goedlopende grand cafés in
bijvoorbeeld Milaan en Parijs.
Aan de andere kant moet je ook
weer oppassen dat je niet zo
maar klakkeloos een buiten
lands idee in Nederland uit
voert. Ook kun je niet een
kopie van bestaande grand cafés
uit bijvoorbeeld Amsterdam in
een stad als Rotterdam plaat
sen. Elke plaats heeft zijn eigen
karakter en zijn eigen publiek.
Het Lido
I II
grand café"