Duister verleden Reclamekaarten Kunstwerkjes Een affiche van de firma C.L. Wüst stkaart Waar komt de speelkaart eigenlijk vandaan? "De kaart heeft een heel duister verleden. Maar wanneer ze voor het eerst is gebruikt, is niet be kend", vertelt Martin. "Vroeger wer den de kaartensets alleen gebruikt om de toekomst te voorspellen. De speel kaart was toen een teken van de dui vel. Veel mensen waren om die reden tegen de speelkaart. Pas later is het als spel ingevoerd. Toen kreeg je veel meer variaties en nieuwe spellen, zo als het uit Amerika afkomstige poke ren. Vóór 1811 zijn de kleuren en de fi guren van de kaartspellen vastgelegd. Eerst hadden de kaarten nog rechte hoeken. Later kwamen de ronde hoe ken, de cijfers en tenslotte de jokers in het spel. De firma Wüst is de eerste die de ronde hoeken op de kaartspellen heeft ingevoerd", zegt Martin trots. tijdens oorlogen door soldaten mee genomen. Een ander deel is in Britse, Amerikaanse en Duitse musea te rechtgekomen. Bovendien is het heel moeilijk om een compleet kaartspel te vinden. En daar gaat het mij vooral om. Ik wil complete sets, van goede kwaliteit en het liefst nog verpakt." een boek over, dat waarschijnlijk vol gend jaar wordt uitgebracht." Kaartspellen waren jarenlang een bron van belasting-inkomsten voor de staat. Zo werd in Engeland de Aas door de Staat bestempeld en op die manier staatsbezit. Wie de Aas na maakte, werd terechtgesteld. Bepaal de gebeurtenissen waren vaak aanlei ding voor een nieuw kaartspel, zoals bijvoorbeeld de Krim- en de Boeren oorlog. De firma Wüst speelde daar snel op in. Tegenwoordig gebeurt dat overigens nog steeds. Onlangs is door J.C. Dusserre een Europa-spel uitge bracht, dat gebaseerd is op de landen van de E.E.G. Ook zijn kaartspellen over de Golfoorlog verschenen. Het verzamelen van speelkaarten is een ware rage. "Vroeger verzamelde slechts een enkeling kaarten. Tegen woordig bestaan diverse verzame laarsverenigingen, zoals 'The Interna tional Playing-card Society'. Voor Nederland en België is er een verza melaarsvereniging, die het clubblad 'De Speelkaart' uitbrengt." Een verzameling begint volgens Mar tin vaak met het sparen van relatief goedkope reclame-speelkaarten, zo als die van Heineken en Amstel. Later gaat de verzamelaar zich specialiseren op speelkaarten van een bepaalde fa brikant of een bepaald land. Hij gaat zich erin verdiepen, loopt ruilbeurzen af en zo ontstaat al snel een aardige en dure collectie. Niet iedereen heeft dat er voor over. Martin: "Maar je kunt een verzameling natuurlijk ook goedkoop houden door pas uitgebrachte kaart spellen te sparen met afbeeldingen van recente gebeurtenissen als de Golfoorlog. Wie weet zijn die in de toekomst ook veel waard." Fabrikant C.L. Wüst was van 1811 tot en met 1927 een zelfstandige speel kaartenfabrikant. De fabriek expor teerde naar diverse landen in de we reld. Martins schoonmoeders oudste Wüstspel stamt uit 1827, is met de hand geschilderd en gaat over de slag van Waterloo. Alle oude kaartspellen zijn kleine kunstwerkjes, die nu een zeer kostbaar bezit vormen. Ter illu stratie toont Martin een kaartspel met daarop Nederlandse afbeeldingen. "Dit is een Wüst-speelkaartenset", vertelt hij, "dat nu zo'n 915 gulden op brengt. Maar het gaat mij niet zo zeer om de waarde van de speelkaarten. Ik ben vooral geïnteresseerd in de ge schiedenis van de familie Wüst en de speelkaartenfabriek. Daar schrijf ik

Jaarverslagen en Personeelsbladen Heineken

Vers van 't Vat | 1991 | | pagina 13