Jan van Velzen
is zwem
onderwijzer
"Hallo badmeester",
is de groet die
collega Jan van
Velzen talloze malen
hoort, wanneer hij
's-zaterdags met zijn
vrouw aan het
winkelen is in zijn
woonplaats Gouda.
ik mijn drukke werkzaamhe
den overdag denk ik beter aan.
Zwemles geven verschilt totaal
van wat ik hier doe. Ik kan mijn
gedachten daardoor richten op
iets compleet anders. Het is
met andere woorden dus een
uitlaatklep voor mij. Niet dat ik
ga schreeuwen tegen mijn leer
lingen, hoor. Dat is nergens
voor nodig.
Ik ben wel iemand die discipli
ne eist van mijn leerlingen. Ik
geef bijvoorbeeld les aan de al
lerkleinsten, die nog niet kun
nen zwemmen, fe haalt er pre
cies de kinderen uit die thuis
enige discipline wordt bijge
bracht. En natuurlijk ook de
kinderen die thuis alles mogen.
Dat zijn vaak kleine lastpostjes,
voor wie het moeilijk is zich
aan de regels te houden. Ik zeg
dan altijd: 'Thuis mag je doen
wat je wilt, maar bij mij moet je
luisteren naar wat ik zeg.' Dan
wordt ik wel eens een strenge
badmeester genoemd."
Jeugd
fan van Velzen vindt het schit
terend, met 'de jeugd' om te
gaan. "De kleintjes probeer ik
het water te laten zien als een
vriendje. Verder heb ik me in de
loop der jaren sterk gemaakt
voor het behoud van de jeugd
leden van onze vereniging, die
het diploma A en B hebben be
haald. Vroeger zeiden veel van
hen het lidmaatschap op, wan
neer ze voor het B-diploma wa
ren geslaagd. Nu is dat veel
minder het geval, omdat we ac
tief vervolgcursussen organise
ren. In plaats van het inmiddels
opgeheven C-diploma, kennen
we nu de zwemvaardigheidsdi-
ploma's 1,2 en 3. Er zijn daarbij
diverse keuze-mogelijkheden,
zoals kunstzwemmen of red-
dingszwemmen
Jan van Velzen (rechts) met
enkele van zijn leerlingen
"Als jong ventje was ik een tijd
lang lid van DONK. Ik ben nog
clubkampioen geweest. Maar
toen ik zestien was begon ik te
roken, ging ik in het weekend
uit en daardoor was het gauw
gebeurd met de sport. Ik heb
vervolgens mijn lidmaatschap
opgezegd. Pas in 1959, toen ik
bij Heineken in dienst kwam,
kwam ik iemand tegen van
DONK die ook hier werkte. Die
heeft me overgehaald om weer
terug te komen en zwemles te
gaan geven. Ik doe dat dus al
ruim dertig jaar. Begin jaren ze
ventig vond ik dat ik niet ge
noeg theoretische kennis in
huis had om door te gaan met
lesgeven. Ik ben daar wat aan
gaan doen. In 1971 slaagde ik
voor het diploma 'Zwem
onderwijzer' van de KNZB.
Buikje
"Iets waar ik reuze trots op ben
zijn de resultaten die ons water-
poloteam Dames 1 heeft be
haald. Ze zijn een paar keer
Europees en zelfs wereldkam
pioen geweest. Een aantal van
die meiden heb ik destijds de
eerste zwemslagen geleerd! Je
kunt overigens gerust stellen
dat ik een paar duizend leerlin
gen uit Gouda en omgeving heb
geholpen aan een zwemdiplo
ma. Tegenwoordig is het zelfs
zo, dat ik vaak ook de ouders
van de kleintjes die ik nu les
geef heb leren zwemmen. Dan
voel ik me wel eens oud, hoor.
Maar, zwemmen kun je geluk
kig tot op hoge leeftijd doen.
Naast het lesgeven ga ik weke
lijks trouw zwemmen met een
trimgroep, om wat aan mijn
buikje te doen. En echt, het
helpt!"
Daar werkt de Gouwenaar als
vrachtcalculator. Hij berekent
met behulp van een computer
in een handomdraai, wat het
transporteren van een lading
bier kost. Het maakt daarbij
niet uit naar welke plaats ter
wereld de vracht moet worden
vervoerd.
Uitlaatklep
Jan van Velzen is lid van de
Zwem en Poloclub DONK. De
afkorting staat voor 'Door Oe
fening Naar Kampioenschap'.
Hij geeft zwemles, maar is ook
al 21 jaar redacteur van het
clubblad. In de jaren zestig was
Jan secretaris. Voor de vele uren
die hij in de vereniging stak,
werd hij in 1983 beloond met
het ere-lidmaatschap van
DONK. "Door mijn hobby, kan
"Badmeester is echter niet de
juiste benaming voor mijn hob
by. Ik houd geen toezicht. Ik
geef zwemles. 'Zwem-onder-
wijzer' is daarom de juiste
term", aldus de 55-jarige Jan
van Velzen. We spreken hem op
de Export Transport Afdeling
(ETA) van Heineken in de vesti
ging Rotterdam Crooswijk.