Europa
Gedragsverandering
Zwerfvuil
Er bestaan twee soorten dranlcenblik-
ken of bussen (zoals de deskundigen
zeggen): de vertind stalen bus met alu
minium deksel en de aluminium bus.
De aluminium bussen zijn lichter.
Het materiaal kan uitsluitend op
nieuw gebruikt worden als nieuwe
bus. Dit gebeurt onder meer in de Ver
enigde Staten. Daar worden de bus
sen, op dezelfde wijze als het oud pa
pier in Nederland, door de consument
verzameld en tegen een vergoeding
ingeleverd. Het gerecycelde materiaal
van de stalen bus is maar beperkt
bruikbaar. Er kan onder meer beton
ijzer van gemaakt worden.
Heineken gebruikt zowel stalen als
aluminium bussen. De stalen bussen
worden vooral in Nederland ver
kocht. De aluminium bussen zijn
voor de export. Redenen hierachter
zijn een betere aansluiting op het 're-
cyclesysteem', een vrachtvoordeel en
vaak ook de nationale wetgeving in
het buitenland. De heer W.F. van Ros-
sum van de afdeling Marketing On
derzoek en Public Affairs: "Ruim
vijfennegentig procent van alle bier
verpakkingen in Nederland zijn re
tourverpakkingen, flesjes, fusten.
Ruim de helft van het eenmahge glas
en blik wordt teruggewonnen via de
glasbak of op een andere manier. Wat
in de brouwerij tijdens de produktie
kapot gaat, gaat automatisch terug
naar de glasfabriek. Op grote schaal
vindt nu overleg plaats tussen be
drijfsleven, overheid en andere be
langhebbenden om ook de rest van
het eenmalige verpakkingsafval goed
aan te kunnen pakken."
Ook in Europees verband wordt over
het terugdringen van verpakkingsaf
val gesproken. De Europese richtlij
nen hiervoor zijn tot nu toe vrij
liberaal. Mr. J.C. Banz, regionaal coör
dinerend manager Europa van
Heineken: "De EEG wil nu wel tot een
verscherping van die richtlijnen ko
men. Er moet een duidelijk beleid ko
men om het afval van verpakkingen te
beperken. Verder wil de EEG voorko
men dat bepaalde landen onder het
mom van milieubeschermende maat
regelen handelsbelemmeringen kun
nen doorvoeren om de eigen markt te
beschermen. Denemarken wil om die
werij Kantoor), in samenwerking met
de frisdranken- en blikindustrie en de
ANWB, hier een onderzoek naar. Dit
onderzoek werd uitgevoerd door Bu
reau Veldkamp. Het doel was ge
gevens te verzamelen over hoeveel
heid en samenstelling van het
zwerfvuil. Met name het aandeel van
blik en glas stond daarbij centraal.
CBK-directeur H.E. Jonker Roelants,
vertelde eerder in Vers van 't Vat over
het onderzoek: "We wilden weten
hoeveel blikjes er op straat, op het
strand en in de bossen worden weg
gegooid. Om wat voor blikverpak
kingen het gaat en waar ze precies in
het milieu terecht komen. Met die in
formatie kunnen we een gerichte aan
pak proberen te vinden van het zwerf-
vuilprobleem. Daar kunnen heel
andere oplossingen uit te voorschijn
rollen dan bijvoorbeeld het simpel
weg invoeren van statiegeld op blik,
zoals de overheid zich dat voorstelt."
Uit het onderzoek kwam naar voren
dat drankenblikjes slechts vier pro
cent uitmaakten van al het onder
zochte zwerfafval. Per onderzoeks
gebied werden gemiddeld twee
drankenbusjes gevonden. Op Noord
zeestranden lag dat aantal wat hoger,
met 3,7 busjes per onderzocht gebied.
Een relatief groot deel (35 procent) van
metalen eenheden in zwerfafval be
stond uit treklipjes van drankenbus
sen. Loslatende treklipjes van blikjes
zijn inmiddels van de markt ver
dwenen. Het onderzoek wees ook uit
dat verpakking 45 procent van het
zwerfvuil uitmaakt. Voor drankenver
pakkingen (inclusief plastic drinkbe-
kertjes) is dat elf procent. Anders ge
zegd: 89 procent van het zwerfafval is
iets anders dan een drankenverpak
king.
Om het zwerfafvalprobleem te beper
ken, is de stichting 'Houd Nederland
Schoon' in het leven geroepen. De
stichting is een samenwerkingsver
band tussen de ANWB, de NVRD (Ne
derlandse Vereniging van Reinigings
Directeuren), het bedrijfsleven, de
SVM (Stichting Verpakking en Milieu),
de Consumentenbond en de Stichting
Recreatie. Het doel van de nieuwe
stichting is de consument te bewegen
niet langer verpalckingen op straat, in
de berm of op het strand te gooien. De
stichting wil dit onder meer bereiken
door middel van voorlichting en edu
catie.
reden bijvoorbeeld geen blik impor
teren. Ook Ierland heeft een tijdje ge
leden overwogen de invoer van blik te
verbieden, maar heeft hier van af
gezien. De EEG streeft er naar dat over
een paar jaar zeventig procent van
alle drankenverpakkingen opnieuw
gevuld, verwerkt of verbrand kan wor
den, zonder dat daarbij schadelijke
stoffen vrij komen."
Een ander punt van aandacht voor de
overheid is het terugdringen van het
zwerfvuil. Zwerfvuil is de verzamel
naam voor de lege blikjes, sigaretten
peuken, plastic bekertjes en ander af
val dat door mensen op straat, op het
strand, in de berm, of naast een te vol
le vuilnisbak wordt achtergelaten. In
1988 startte het CBK (Centraal Brou
