MM -
jam
lm i m<
Ml MVa
/m Spanje bestelt u bij uw 'cerveza' natuurlijk 'tapas'
Grazie, senor
ken wel dat u een biertje bedoelt. Maar
het zal beslist niet mogelijk zijn het
Griekse woord voor bier van de menu
kaart af te herkennen, als zich niet
d.m.v. een taalcursus heeft voorbereid
of ter plaatse een taalgidsje bij de hand
hebt. Tenzij.u in een toeristisch gebied
met vakantie bent, waar doorgaans En
gels en Duits wordt gesproken. Waar u
ook bent, er wordt overal laat gegeten.
En dan door mannen en vrouwen apart.
(Dit geldt uiteraard niet voor toeristen
Zo is het ook gewoon dat u in de kleine
dorpjes uitsluitend mannen op een terras
zult zien zitten, tric-trac spelend, de ro
zenkrans in hun handen voordurend be
wegend. De vrouwen passen ondertus
sen thuis op de kinderen en bereiden het
eten. Typisch Griekse dranken zijn de
anijslikeur Ouzo en de -niet door ieder
een gewaardeerde- witte harswijn Retsi-
na. (Een drank die ook goed helpt bij
darmklachten). Bestelt u koffie ('café'),
dan wordt vaak gevraagd of u "Nescafé'
bedoelt. Zo niet, dan krijgt u een klein
kopje voorgezet met zoete Griekse kof
fie. Alleen het bovenste is drinkbaar, de
rest is drab!
Dat de Grieken van zoet houden, blijkt
ook uit de mierzoete nagerechten die
men op de kaart heeft staan. Wilt u een
biertje, dan hoeft u overigens niet veel
Grieks te kennen. Als u Amstel' bestelt
dan begrijpt echt iedereen wat u wilt
hebben want dit 'nationale biermerk',
dat bij Athenian Breweries wordt ge
brouwen, is zelfs in de kleinste dorpjes
en op de kleinste eilanden te koop. Heeft
u liever een Heineken, vraag dan een
'Geineken'.
Wie wel eens in een pizzeria heeft gege
ten, kent ongetwijfeld ook de termen an
tipasta (voorgerecht) en pasta (deeg
waar, als tussengerecht). Er zijn talloze
pasta's. Spaghetti, tagliatelle, ravioli,
fettuccine, lasagne, canneloni: zij heb
ben alle hun eigen vorm en kunnen met
velerlei sausen worden besteld. Als u 'uit
eten' wilt in Italië, heeft de heer Timmer
de volgende tip. Laat u niet beïnvloeden
door de inrichting van een restaurant.
Hoe soberder en ongezelliger een res
taurant er uitziet, des te groter belang
hecht de eigenaar meestal aan de berei
ding van het voedsel. Probeer dan ook
eens het gerecht waarbij staat 'casalin-
ga': zelf gemaakt.
Wilt u wat drinkendan kunt u dat duide
lijk maken door te zeggen 'vorremmo
bere qualcosa'. Alleen al wijn is er in
honderden soorten en ook bier is overal
verkrijgbaar. Bier, dat in vele gevallen
afkomstig is van de brouwerijen van Hei
neken Italia. 'Una birra per favore' is
'een biertje alstublieft'. Wijn is 'vino',
verder te omschrijven met bianco (wit)
rosso/nero (rood) of rosé/rosato (rosé).
Een hele fles is 'una bottiglia'. Is een
halve fles voldoende, dan wordt het een
mezza bottiglia.
Wat de menukaart betreft, heeft het Ita
liaans veel overeenkomsten met het
Frans. Formaggio is kaas, pane is brood
en caffé is koffie. Hetzij zwart (-nero) of
met melk (-con latte). Normaler is de
cappuccino (met geklopte melk) of de
sterke, zwarte espresso, waar de Italiaan
zelf de voorkeur aan geeft. Vruchtesap
pen zijn er ook. Ze beginnen met 'succo
di...'. Vanzelfsprekend zijn er ook woor
den die verschillen van het Frans. Fritto
is niet hetzelfde als patat, maar betekent
gebakken en slaat dan op vis of vlees.
Heeft u op een warme dag behoefte aan
iets koels, dan is 'caldo' wellicht mislei
dend. Want het betekent 'warm'. Fredo
is het woord voor koud. Lekker koud is
natuurlijk gelato, het Italiaanse ijs.
Spanje
Spanje: het land dat velen alleen kennen
van de grote badplaatsen met hoge to
renflats, stieregevechten, flamenco-dan
sen, paella en Sangria. Toch is en biedt
Spanje meer dan dit, mits u een andere
bestemming kiest dan de bekende bad
plaatsen. Vijf kilometer het binnenland
intrekken, kan al een wereld van verschil
betekenen.
De heer Timmer: "Paella en Sangria zijn
vooral bekend bij de toeristen. De Span
jaarden zelf hebben meestal andere za
ken op het menu staan. Met name visge
rechten (pescados) met inktvis (calama-
res of chipirones) als een van de speciali
teiten." Typisch Spaans zijn ook de tor
tilla's. Een tortilla is een soort omelet en
komt voor in de Franse- (opgerold) en
Spaanse vorm (plat). De vulling varieert
van aardappelen, asperges tot kaas of
rum. Net als de Italiaanse pasta is de tor
tilla een tussengerecht. Zoals in alle
zuidelijke landen wordt er 's avonds laat
gegeten, op z'n vroegst om negen uur.
Naarmate men zuidelijker komt, wordt
dit tijdstip later. Tot die tijd kunt u genie
ten van een drankje, op een terras of in
een bar. Dat kan wijn zijn (una -media-
botella de vino blanco/tinto), sherry
(wijn uit 'Jerez'), vruchtesap (un jugo de
fruta), mineraalwater (agua mineral) of
natuurlijk bier (una cerveza).
Echt Spaans wordt het wanneer u daar
bij 'tapas' bestelt, borrelhapjes van uit
eenlopende soort.
Griekenland
Tips op taalkundig gebied zijn moeilijk
te geven voor Griekenland. Het nieuw-
Grieks kent namelijk een ander schrift
soort dan het lettertype en alfabet dat wij
kennen in de rest van Europa. Als u
vraagt om een 'bira', begrijpen de Grie-
17