De oude vulmachine, zoals die de hal van het Vrumona-kantoor
siert. Op de koolzuurcylinder naast het apparaat is nog een deuk
te zienveroorzaakt door een granaatscherf tijdens de 2e Wereld
oorlog
de, moesten we dan water uit de duinen
halen."
Eindelijk tijd voor een hobby
Door een bombardement op Schoon-
dijke tijdens de Tweede Wereldoorlog
veranderde er veel. Van Schoondijke,
en dus van de limonadefabriek, was niet
veel over.
Nadat alles herbouwd was, hervatten de
heren Luteijn hun werk. Ze verkochten
echter niet meer zelf aan klanten, maar
vulden alleen nog af voor twee grote af
nemers. In 1968, toen ook de jongste de
pensioengerechtigde leeftijd bereikte,
hielden ze er mee op. Spijt hebben ze
niet van die beslissing. "Het was ver
schrikkelijk zwaar werk", vertellen ze.
"Vooral 's winters. Dan waren de flessen
zó koud...." Bovendien hebben beiden
hun hobby. De ene is verdienstelijk te
kenaar en schilder ("nooit les in gehad,
gewoon zelf geleerd") terwijl de andere
muziekstukken schrijft en herschrijft
voor bepaalde instrumenten. Dat alles in
de tijd die overblijft na het werk in huis
en de moestuin.
Ze hebben dan ook absoluut geen heim
wee naar de tijd dat ze werkten. Maar als
de heer Van der Wiel weggaat, wordt er
gezegd: "Bedankt dat de vuiler zo'n
goede nieuwe haven heeft gevonden."
Want zo'n machine waarmee je zolang
hebt gewerkt, kun je toch niet zomaar
vergeten...
Opname bij colonne 5 van Vrumona
nen ze rustig in hun kratten blijven zit
ten. Maar dan is het afgelopen met de
rust. Ze worden achtereenvolgens
ontdopt (dat wil zeggen: alleen als ze
lid van de Vrumona-familie zijn,
want anders worden ze zonder par
don op een zijspoor geleid) en gewas
sen Dat gebeurt heel grondig met drie
spoelbaden op een temperatuur van
circa 60, 80 en 7<TC. Na de wasma
chine worden ze via de transportba
nen geleid naar de volautomatische
flesseninspectiemachine. Met een
elektronische camera wordt als het
ware van elke fles een "foto" ge
maakt. Die "foto" wordt vergeleken
met het plaatje van een voorbeeld-
fles. Zou defies niet geheel gaaf meer
zijnnog loogresten bevatten, niet
ontdaan zijn van de dop of niet
schoon genoeg zijn (om maar wat ex
treme gevallen te noemen), dan wordt
hij uit de machine gestoten. De goede
exemplaren gaan door naar de vol
gende ronde: de vulmachine. Deze
heeft een capaciteit van 30.000flessen
per uur. Dat wil zeggen dat elke fles in
ongeveer vijftien seconden gevuld en
gesloten wordt. En dat met 132 flessen
De fles zakt en wordt vervolgens ge
sloten met een schroef dop. Mocht een
fles uit elkaar springen, dan worden
de scherven automatisch weggespoeld
van de machine en vulkraan. Na het
vullen gaan de flessen richting etiket
teerder. Ook hier worden de flessen
volautomatisch geïnspecteerd. De
elektronische camera kijkt of het vul-
niveau voldoende is, of er een dop op
defies is gedaan en of de fles van een
etiket is voorzien. De machines die
daarna resten, zijn de inpakker en de
krattenstapelaar.
Het afvullen van de flessen gebeurt
vandaag de dag uiteraard op een an
dere, modernere, manier. Vrumona
heeft zes bottellij nen. Op twee daar
van worden literflessen afgevuld.
Voordat de flessen afgevuld kunnen
worden, moeten zij eerst nog een aan
tal handelingen ondergaan. Totdat ze
bij de krattenuitpakker komen, kun-
tegelijkertijd. Op de kleinere foto is
goed te zien hoe de flessen automa
tisch omhoog worden gedrukt tegen
een vulventiel. De flessen worden va
cuüm getrokken, het vulventiel opent
zich en de fles stroomt vol met limo
nade. Het ventiel sluit zich weer.
Door middel van een zgn. Sniftventiel
gaat de restdruk langzaam uit defies.
