'Vu. Bijschriften bij de afbeeldingen op deze pagina's (een keuze uit de totaal zestig dia's): 1. Wie (zie links) het distilleren van alcohol heeft uitgevondenis niet met zekerheid te zeggen. Het vermoeden bestaat dat alche misten omstreeks de lie of 12e eeuw in hun 'laboratoria' hebben ontdekt dat door de verhitting van wijn en het weer opvangen en afkoelen van de opstijgende damp, een ster kere drank werd verkregen. Eeuwenlang geloofde men dat dit wondermiddel uit 'ge brande wijn' allerlei kwalen kon genezen. Vandaar de Franse benaming 'eau de vie' en, bekend van de Scandinavische landen, 'Aquavite. 2. Alcohol ontstaat bij de vergisting van een suikeroplossing. De benodigde suiker wordt uit volkomen natuurlijke grondstof fen verkregen. Bijvoorbeeld uit vruchten, zetmeel en suiker (riet-of bietsuiker). 3. Deze tekening maakt het principe van dis tilleren duidelijk. Hierbij spelen twee pro cessen een rol: verdamping (door verhitting gaat een vloeistof over in dampvorm) en condensatie (door afkoeling gaat de damp weer over in vloeibare vorm). Water kookt bij 10(fC, alcohol bij 787 C. Alcohol ver dampt dus eerder dan wateren kan ookeer- der worden gecondenseerd en opgevangen. De bereiding van gedistilleerd berust op het scheiden van water en alcohol. 4. Een ouderwetse distilleerketel, gefotogra feerd bij Bokma in Leeuwarden, waarin moutwijn wordt gedistilleerd. Moutwijn is historisch de oudste soort alcohol die in ons land wordt bereid. De basis is een beslag, verkregen uit vermoute gerst en andere onvermoute granen, zoals mais en rogge. Wettelijk is bepaald dat in jonge jenever minimaal 2% en in oude jenever minimaal 20% van alle alcohol moutwijn moet zijn. Een hóger percentage mag ook, maar dat maakt het produkt duurder. 5. In de 'branderij' wordt graanalcohol ver kregen uit ongemout graan. Hiervoor wordt veelal tarwe en mais gebruikt. Slechts enkele bedrijven fabriceren graanalcohol. Een van hen is de GWN te Zoetermeer. Op de foto wordt graan gelost bij de GWN, vanuit een tankauto in de graansilo. De rechterwagen haalt de spoeling op. Dit is een afvalpro- dukt, bestaand uit water met circa 7% droge stof van resten gist, graande/en en eiwitten. Het wordt als veevoeder gebruikt. 6. Als de grondstoffen in de goede verhou ding zijn vermengd en vermalen, wordt een beslag gemaakt van meel en water. Dit wordt verhit tot WC. Nadat dit 'vers beslag' tot 6(FC is gekoeld, wordt het overgepompt naar een maische- of versuikeringsvat. Er worden enzymen toegevoegd, die het zet meel moeten omzetten in suikers. Tevens worden voedingszouten toegevoegd zodat degistcellen beterwerken, die in de lopende fase van het proces op de gevormde suikers worden losgelatenDaarna wordt het beslag verder teruggekoeld tot een temperatuur van 30 graden. Het nu verkregen 'zoet beslag' wordt naar de op de foto afgebeelde gist- tanks overgepompt, waar gist wordt toege voegd. De vergistbare suikers worden nu omgezet in koolzuur en alcohol. Wat nu ver kregen is, noemen we 'zuur beslag.Dit bevat 8 tot 12% alcohol. Vervolgens wordt het in de beslagkolom verhit. Na condensa tie van de verdampte alcohol, is er een vloei stof- 'ruwnat'- genaamd- die voor de helft uit alcoholen bestaat. Deze alcoholsoortigen en andere stoffen worden verder van elkaar gescheiden en geconcentreerd in de zoge noemde rectificeerkolommen. De sterkte van de 'ethanol' (zoals de voor consumptie geschikte soort alcohol heet) is nu circa 96%Het is de vloeistof waar het om gaat bij de bereiding van gedistilleerde dranken. 7. Hoe precies alle verschillende dranken worden bereid, is het geheim van de distilla teur. De alcohol krijgt smaak, geur en kleur door middel van concentraten uit allerlei natuurlijkeprodukten, zoals bessen, zaden, vruchten en kruiden. Het filtreren is nodig om de resten van vruchten en kruiden te ver wijderen. 8. Een van de ingrediënten van Coebergh bessenjenever: de verse zwarte bessen die eenmaal per jaar bij de GWN worden aan gevoerd. 9. Voortdurend worden grondstoffen, half fabrikaten (grondstoffen die in de distilleer derij al een bewerking hebben ondergaan) en eindprodukt gecontroleerd op onder meer sterkte, samenstelling, kleur en kwali teit. 10. Bij de controle van de eindprodukten blijven de menselijke smaak- en reukzintui gen echter van doorslaggevende betekenis. 11. In de bottelarij worden de dranken, zoals op de foto Bokma jenever, afgevuld op de fles, geëtiketteerd en in dozeniverpakt. Ze zijn klaar voor aflevering bij de klant. In Nederland bereide eoorten alcohol Graanalcohol '-IvfT' vergisten - t rM 8 Bereiding godistilleerdo dranken graanalc melasse alc moutwijn 9

Jaarverslagen en Personeelsbladen Heineken

Vers van 't Vat | 1986 | | pagina 9