Wonderlijke verpakkingen uit Japan
Bier in het bekende pijpje is dè verpak
king voor de consument in Nederland.
Verschillende kranten brachten het
nieuws over de aangekondigde vervan
ging van dat pijpje bier het komende
jaar dan ook op de voorpagina. In
Japan zou zoiets ondenkbaar zijn.
Daar telt men zoveel verschillende ver
pakkingen voor bier, dat een nieuwe
variant daar beslist niet geldt als een
nieuwtje onder de -rijzende- zon.
Japan is een land met twee gezichten.
Aan de ene kant is het voortvarend,
zeker waar het de industriële ontwikke
ling betreft. Aan de andere kant heeft
het de duizenden jaren oude cultuur.
In de dagelijkse praktijk levert dat het
beeld op van zeer moderne fabrieken
waar geavanceerde elektronische
apparatuur massaal en in hoog tempo
van de lopende band afkomt. Maar
ook het beeld van een Japanner die
uiterst zorgvuldig en allerminst gehin
derd door enige tijdsdruk een bonsai
boompje snoeit. Een verfijnd gevoel
voor schoonheid en detail is de Japan
ners - meer dan 120 miljoen inwoners
in totaal - eigen geworden, als gevolg
van die historische achtergrond. En
dat is een belangrijk gegeven om suc
cesvol op de Japanse markt te kunnen
opereren. Want behalve kwaliteit ver
langen de Japanners van een produkt
ook dat het op een aantrekkelijke
wijze is verpakt. De argeloze Wester
ling die zonder die wetenschap bood
schappen gaat doen in een wereldstad
als Tokyo kan daardoor voor aardige
verrassingen komen te staan. Want dat
is daar een bijzonder aardige maar
vooral dure bezigheid. Wil een behoor
lijke Nederlandse groentehandel de
sinaasappelen nog weieens netjes in
rijen in de kist uitstallen, voor z'n
Japanse collega is zo'n aanpak echt
onvoldoende. Die verpakt z'n sinaas
appels bij voorkeur stuk voor stuk. En
alleen een kleurig vloeipapiertje d'r
omheen vindt men wat magertjes. Bij
de luxere zaken liggen daarom de
appels, peren, sinaasappels en meloe
nen elk in een oogstrelende verpak
king te dingen naar de gunst van de
consument. Dat inpakken gaat onge
veer als volgt. Eerst een mooi papiertje
rond de vrucht draperen en dat dan ver
pakken in een mandje met wat papier
wol. Dat geheel wordt weer omsloten
door een hedendaags stukje plastic
met bovenaan een fraaie strik. Uiter
aard heeft die aanpak z'n weerslag op
de prijs. Het volgende gesprekje bij
een Japanse groenteman is dan ook
niet verzonnen;
Klant: "Mag ik van u deze meloen?"
Groenteman: "Jazeker, dat is dan hon
derdentwaalf gulden."
Tweemaal per jaar kent men in Japan
het 'gift-season' en dat zijn de gelegen
heden bij uitstek om levenspart
ner, vriend of zakenrelatie te verrassen
met zo'n luxe verpakt geschenk. In de
winkel wordt dan iets moois, en soms
ook iets kostbaars uitgezocht. De win
kelier zorgt er vervolgens voor dat het
cadeau op sublieme wijze wordt ver
pakt én dat het bij de gelukkige aan
huis wordt bezorgd. De aankopen die
tijdens dit halfjaarlijkse feest worden
gedaan lopen zeer uiteen. Wie goed bij
kas zit, laat bijvoorbeeld in het waren
huis een met Japanse motieven gebor
duurde kimono (prijs f 6.000,-) uit het
rek halen en opsturen naar een dier
bare persoon. Maar ook chique uit
ziende assortimentsdozen met ver
schillende soorten thee of bier zijn
gebruikelijke geschenken tijdens dit
'cadeauseizoen'En dat brengt ons dan
bij het onderwerp bierverpakkingen,
waarvan op deze pagina enkele fraaie
voorbeelden zijn te zien.
En waarbij de in Nederland bekende
verpakkingen als de 30 en 50 cl fles en
het blikje wat karig afsteken. Wat dat
betreft heeft men in Japan een aanmer
kelijk groter aanbod. Blikken en fles
sen zijn er in talloze inhoudsmaten en
uitvoeringen verkrijgbaar. Kleine fles
jes -voorzien van trekring-opening en
een wijde halsopening om snelle en
makkelijke consumptie mogelijk te
maken- alsmede middelgrote, en grote
flessen. Die laatsten zijn speciaal
bestemd voor gebruik aan tafel. Ook
de bierblikken kennen tal van varian
ten, van heel klein tot een voor onze
begrippen 'gezins-verpakking' van 1,2
liter inhoud. Een nog grotere inhoud
hebben de kunststof schenkkannen,
die ondermeer in twee- en drieliterver-
sies verkrijgbaar zijn. En in een aantal
gevallen zijn dat heuse thermo-kan-
nen, dubbelwandig uitgevoerd om
zodoende het bier lekker lang koel te
kunnen houden. Niet alleen wat
betreft de vorm springen de Japanse
bierverpakkingen er uit, de hele pre
sentatie straalt uit dat kosten noch
moeite gespaard worden om de consu
ment te verleiden. De visuele aankle
ding, zoals de gedrukte taferelen op de
blikken en kannen, en de etiketten op
de flessen zijn een keurig visitekaartje
van de Japanse grafici. Ook daaruit
spreekt duidelij k het gevoel voor detail
en schoonheid van de Japanners. Het
bewijst ook nogeens in welke mate zij
hechten aan kwaliteit, hetgeen zij laten
prevaleren boven een grote of snelle
produktie. Heineken bier, dat in Japan
in licentie wordt gebrouwen door brou
werij Kirin, de grootste brouwerij van
het land, verschijnt op de Japanse
markt niet in een buitennissige verpak
king, maar in het bekende groene
exportflesje en het even bekende
groene blikje. Die verpakking draagt
echter voor de Japanners een aanspre
kend uniek 'westers' karakter. Daarom
valt Heineken bier op die manier toch
goed op tussen met pinguïns beschil
derde miniblikjes en kolossale ther-
moskannen.
13