Een van de bedrijven die in Den
Bosch een plaats hebben
gevonden, is de Heineken vestiging
in die stad. Daarmee maakt de
brouwerij, hoe betrekkelijk kort
dat ook nog is, deel uit van de
Bossche historie. Dat is het geval
sinds Prins Bernhard met de
traditionele druk op de knop op 4
september 1958 de bottelarij in
werking stelde van de nieuwe
Heineken Brouwerij in Den
Bosch. Groeiende export en
stijgende binnenlandse
consumptie had de Heineken-direc-
tie driejaar eerder al doen
besluiten om op het
industrieterrein Rietvelden in het
westelijk stadsdeel een
bierverwerkingsbedrijf te vestigen.
Daar werd het per tanker
aangevoerde bier gelagerd,
gebotteld en verpakt. Nu is de
Bossche vestiging uitgegroeid tot
de een na grootste brouwerij van
Nederland met 1200 medewerkers
en een produktie van ruim 4
miljoen hl bier per jaar.
De Sint-Janskathedraal is de grootste en door haar rijkdom aan beeldhouwwerk een
van de mooiste kerken van ons land, hoogtepunt van de Brabantse gotiek. Rond 1380
is met de bouw van deze kerk begonnen die in 1530 wordt voltooid. Het kerkgebouw
is in de periode 1973-1985 in- en uitwendig grootscheeps gerestaureerd. Bezienswaardig
is de buitenkant met z'n pronk en pracht van bogen, beelden, transen en pinakels. In
het interieur, met opvallende ruimtewerking: Maria-kapel met 13e-eeuws beeld van
O.L. Vrouw van Den Bosch, koperen doopvont, met beeldhouwwerk versierde preek
stoel en orgelkas, en mooi gesneden 15e-eeuwse koorbanken. Bij de foto: in de Anto-
nius-kapel van de Sint-Jan staat een even kostelijke als kostbare altaarkast. Dit altaarre
tabel is omstreeks 1500 in een Antwerps atelier gemaakt. Het omvat uit eikehout gesne
den en met bladgoud beschilderd beeldhouwwerk 2.60 x 2.50 x 0.30 m), aan weers
kanten voorzien van beschilderde luiken. Boven zes kleine nissen met voorstellingen
uit het kerstverhaal wordt op middeleeuwse wijze het thema van de Verlossing uitge
beeld. Op de foto een detail: de Aanbidding door de Drie Koningen. Een der Wijzen
knielt eerbiedig voor Maria en Kind neer, de tweede wordt door Jozef verwelkomd en
de zwarte koning, links, maakt zijn opwachting.
moeten bij gebrek aan ruimte sluiten
of buiten de stad verhuizen. Massale
werkloosheid en schrijnende armoede
onder de bevolking zijn het gevolg van
deze stagnerende economische groei.
De enige grootschalige nijverheid die
tot ontwikkeling komt, is de sigarenin-
dustrie. Rond 1900 biedt deze aan
meer dan 1000 arbeiders werkgelegen
heid.
Den Bosch krijgt pas lucht en licht als
de regering einde 19e eeuw besluit de
status van vesting op te heffen en de
stad toestaat buiten de stadswallen de
eerste stadsuitbreiding te realiseren.
Na ophoging met 3 a 4 meter zand ont
staat aan de westkant van de stad de
nieuwe wijk Het Zand. Het pronkstuk
is het nieuwe station van architect Ed.
Cuypers (1896) dat bij de bevrijding
van de stad, oktober 1944, jammerlijk
wordt verwoestNa de Tweede Wereld
oorlog golft de welvaart ook over Den
Bosch: uitgestrekte nieuwe woonwij
ken en industrieterreinen met een
grote verscheidenheid aan bedrijven
hebben zich rond de oude stadskern
geformeerd. De bevolking groeit uit
tot 88.000 inwoners in 1984.
nele produktiemethoden en de over
heid weinig stimulerend optreedt,
wordt de concurrentie uit binnen- en
buitenland steeds groter. De hele Bos
sche textielnijverheid en dc spelden-
en messenindustrie, eens wereldbe
roemd, gaan in deze jaren ten onder.
Wat overblijft, zijn overwegend kleine
bedrijven. Grote metaalfabrieken
Het Stadhuis van Den Bosch kreeg na interne verbouwing in 1670 ook een nieuwe voor
gevel, in classicistische stijl opgetrokken. Stijf tussen andere panden ingesloten houdt
het strakke, streng aandoende raadhuis met z'n vele ramen alles spiedend in het oog.
Geen raadzaal in een Nederlandse stad heefteen zo rijke stoffering als die in het stadhuis
van Den Bosch. Meters hoge tapisserieën van vloer tot plafond zijn rondom op de wan
den gespannen (foto). Max van der Gucht uit Delft weefde in 1679 dit wijdse wandtapijt
met welige natuurtaferelen. Lusthoven in dromerige verten, een leeuw die een vette gans
verscheurt en vogels vliegen af en aan. De raad vergadert er als in een oneindig exotisch
loofbos, met even praatgrage papegaaien tussen de takken.
9
