Mevrouw WM.A.M.van Diemen: "Een computer is maar een stom apparaat Op grote schaal heeft de tekstver- werkende apparatuur de laatste tijd zij n intrede gedaan bij ons concern Waren het er drie jaar geleden nog maar twee of drie, nu hebben zo'n zes tig tekstverwerkers een plaatsje gevon den op een afdeling. In totaal zijn er honderd personen die met deze machi nes werken, de zogenoemde 'ge- bruik(st)ers'. Uiteraard zijn deze gebruikers opgeleid om op een juiste wijze zo goed mogelijk van deze appa ratuur gebruik te kunnen maken bij hun (dagelijkse) werkzaamheden. Want een tekstverwerker kun je eigen lijk niet vergelijken met een gewone typemachine. Er zitten veel meer mogelijkheden op. Het is tegelijkertijd typemachine, rekenmachine, geheu gen en archief en die mogelijkheden moet je leren gebruiken via het toet senbord. Vakjargon Een van de twee dames die werkzaam zijn bij de Heineken Automatiserings Groep in Zoeterwoude en zich bezig houden met het instrueren van de toe komstige gebruikers, is Wilma van DiemenSinds j anuari van dit j aar is zij Time Sharing consultant. Om deze benaming in gewoon Nederlands te vertalen, is niet zo eenvoudig. Alle begrippen die met computersystemen te maken hebben, zijn nu eenmaal afkomstig uit Amerika en zijn volledig ingeburgerd bij eenieder die daarmee veel te maken heeft. "Het zijn eigenlijk vakkreten", geeft Wilma toe. "Als ik met collega's van de automatiserings- groep praat, gebruik ik die woorden veel, maar tijdens de opleidingen pro beer ik vaktermen zoveel mogelijk te omschrijven. Terminal, voor ons een heel bekend begrip, wordt dan bijvoor beeld 'beeldscherm'." Een zaak van logisch denken. Computertaal is voor Wilma niets bij zonders. Zij is dan ook al vijf jaar bij Heineken werkzaam; al die tijd bij de automatiseringsgroepAanvankelij k werkte zij drie jaar als programmeur bij de H.A.G. "Toen ik na mijn school opleiding bij Heineken in dienst kwam, heb ik eerst drie maanden in Utrecht een cursus automatisering gevolgd. Daar leerde ik een computertaal schrij ven." Dat Wilma in de automatisering terecht is gekomen, heeft te maken met haar interesse in wiskunde. "Wiskunde vond ik altijd erg leuk, dus werd me aangeraden iets met computers te gaan doen. De opleiding in Utrecht was zwaar, maar op zich is het maken van een programma voor een computer niet zo moeilijk: je moet logisch kun nen denken." Oefening baart kunst Logisch denken is ook iets dat zij haar cursisten leert. "Sommigen zijn heel nerveus. Ze zijn bang dat ze het nooit leren. Dan laat ik hen wat gemakke lijke oefeningen doen om hen vertrou wen te geven. Maar dat iemand het helemaal niet leert, komt eigenlijk niet voor. Tijdens vier dagen -'s ochtends les en 's middags oefenen- kun je heel veel leren. Ik vind het ook niet erg iets meerdere malen uit te moeten leggen. Dat heb ik liever dan dat mensen doen alsof ze het begrijpen, maar achteraf veel problemen krijgen met de bedie ning van de tekstverwerker, omdat ze niet weten wat ze moeten doen. Overi gens is belangrijk dat de toekomstige cursisten èn hun chefs moeten weten dat het wel enige tijd kan duren voor dat hun produktiviteit even hoog of hoger is dan in de periode dat ze nog niet met tekstverwerkers werkten. Anders zien ze het nut niet van zo'n apparaat en keren ze al snel terug naar het 'oude' systeem van werken. Je hebt nu eenmaal even de tijd nodig om aan de tekstverwerker te wennen en hem vlot te leren bedienen." Onderzoek en advies Wilma van Diemen instrueert niet alleen medewerk(st)ers van wie het al bekend is dat zij met een tekstverwer ker gaan werken, maar doet ook onderzoek bij afdelingen die belang stelling tonen voor tekstverwerkings- apparatuur. "Wij begeleiden de plaat sing van tekstverwerkers van het begin tot het einde. Wanneer een afdeling belangstelling heeft dan geven wij eerst een demonstratie. Als die afdeling de tekstverwerker dan ook wil gaan gebruiken houden wij een onderzoek aan de hand van enquêteformulieren. We beoordelen hoeveel typecapaciteit er op de afdeling is, wat voor typewerk er gedaan wordt en welk systeem we daar het beste kunnen toepassen. Als er een keuze voor een bepaald sys teem gemaakt is moeten er mensen worden opgeleid die de tekstverwer kers gaan bedienen. Vervolgens wordt de apparatuur op de afdeling geplaatst. Een afdeling waar een aantal tekstverwerkers tegelijk geplaatst wordt, ondergaat vaak een ingrijpende verandering. We begelei den de plaatsing dan en adviseren over de organisatie van de werkzaamheden. Ook als de tekstverwerkers al officieel in gebruik zijn, ontstaan er nog allerlei vragen bij de gebruikers waarmee ze bij ons terecht kunnen. Deze nazorg - wij noemen dat 'support' - is een inte ressant onderdeel van mijn werk. Ik krijg daardoor een goed inzicht in de toepassingsmogelijkheden en -proble men op allerlei afdelingen." Stom apparaat Wilma is nuchter van karakter. Ze behoort dan ook niet tot degenen die zich zorgen maken over toevallige inbraken op systemen, zoals een recente Amerikaanse bioscoopfilm laat zien. "Zelf ben ik daar niet bang voor. Er zijn zoveel systemen. Vaak passen ze niet eens op elkaar. Je kunt niet toevallig uitkomen bij belangrijke gegevens. Misschien als je welbewust bezig bent om fraude te plegen.Maar dan nog lijkt het me bijna onmogelijk, de controle is zeer groot." Evenmin is ze bang voor een te grote macht van de computer. "Een computer zelf maakt geen fouten. Dat ligt aan het program ma, en dat wordt door een mens gemaakt." En ter geruststelling: "Een computer is maar een stom apparaat. Het is een machine: als je hem uitzet, doet hij niets meer." 19

Jaarverslagen en Personeelsbladen Heineken

Vers van 't Vat | 1984 | | pagina 19