Warmte/kracht
installatie
in Zoeterwoude
Wat is nu precies warmte/kracht-koppeling?
Op 6 juli jl. is een contract gete
kend door Heineken Nederland
B.V. en Shell Nederland B.V.
voor de bouw van een warmte/
kracht-installatie op het brouwerij-
terrein te Zoeterwoude. Door
toepassing van het systeem van de
gecombineerde opwekking van
elektriciteit ('kracht') en stoom
('warmte')zal de Zoeterwoudse
vestiging zelf de benodigde hoe
veelheid elektriciteit gaan produ
ceren met gebruikmaking van min
der aardgas dan de openbare elek
triciteitscentrales nodig zouden
hebben. De besparing aan gas zal
daardoor naar verwachting onge
veer 11 miljoen kubieke meter per
jaarbedragen.
De installatie zal worden opgesteld
in een nog niet gebruikt deel van
het bestaande machinekamer/
ketelhuiscomplex op het brouwerijter
rein. De warmte/kracht-installatie zal
bestaan uit een combinatie van gastur
bines en generatoren die gezamenlijk
een vermogen van 11 megawatt
opwekken. Uiteraard zal de installatie,
die eind 1984 gereed moet zijn, aan de
gestelde milieu-eisen voldoen.
Gezamenlijk project
Op gelijke basis zullen Heineken en
Shell deelnemen in de financiering en
exploitatie van het project, dat begroot
is op ruim twintig miljoen gulden. Voor
de totstandkoming van de warmte/
kracht-installatie is gebruik gemaakt
van de kennis en er
varing die Shell bij
gelijksoortige instal
laties heeft opge
daan.
De begeleiding
van de bouw komt
in handen van
Shell Industrial
Energy Manage
ment B.V.
Dit bedrijf is opge
zet ten behoeve van
industriële samen
werking op energie-
ge bied.
Ondertekening
van het contract door
drs. A. C. Helfrich
President Directeur
Shell Nederland B. V.)
rechts en Algemeen
Directeur Bier van Hei
neken Nederland B.V.,
drs. P. P. Snoep.
Om dat uit te leggen, moeten we eerst
teruggaan naar de elektriciteitsopwek
king, zoals dat gebeurt in de openbare
centrales. In principe zien elektrici
teitscentrales er uit zoals op de schema
tische voorstelling. De warmte die vrij
komt bij de verbranding van aardgas,
olie of steenkool, wordt in de stoomke
tel gebruikt voor de verhitting van
water tot stoom. De stoom wordt naar
een stoomturbine gevoerd en brengt
die in een draaiende beweging. De tur
bine drijft vervolgens een generator
aan, waardoor de elektriciteit wordt
opgewekt waarmee het openbare net
wordt gevoed. Doordat de stoom een
groot deel van zijn energie aan de tur
bine heeft afgegevenis die stoom sterk
in druk en temperatuur gedaald.
Energieverlies
In deze vorm is de stoom echter onge
schikt om weer naar de stoomketel te
worden teruggevoerd. Daarvoor dient
de stoom eerst te worden afgekoeld tot
het weer water is geworden. Dit proces
noemen we condenseren. Pas daarna
kan het water terug naar de ketel. Bij
het condenseren komt nogal wat
warmte vrij die met het koelwater moet
worden afgevoerd. Bijvoorbeeld naar
een kanaal, een rivier of in de lucht via
een koeltoren. De elektriciteitsopwek
king in zo'n centrale gaat dus gepaard
met een aanzienlijk energieverlies
Ander systeem
In enkele centrales is er een ander sys
teem. Daar worden de generatoren
aangedreven door gasturbines. Derge
lijke turbines worden zelf aangedreven
door gassen die met zeer grote kracht
en op zeer hoge temperatuur uit een
verbrandingskamer komen. Bij het
verlaten van de gasturbine zijn de gas
sen nog zo heet, dat ze nog gebruikt
kunnen worden om water te verhitten
tot stoomDit gebeurt in een zogenoem -
deafgassenketel, omdat het immers de
hete gassen uit een gasturbine zijn die
de stoomketel verhitten. Deze stoom
kan men dan weer gebruiken voor de
aandrijving van een stoomturbine die
via een tweede generator ook elektrici
teit opwekt. Ook hier vindt condensa
tie plaats van de stoom die uit de tur
bine komt, voordat het als water wordt
teruggevoerd naar de stoomketel.
Warmte/kracht
Het is nu mogelijk om de stoom uit de
afgassenketel niet te gebruiken voor
het aandrijven van de stoomturbine
met de tweede generator, maar bij
voorbeeld voor stadsverwarming of om
de stoombehoefte van een bedrijf te
dekken. De stoom hoeft dan niet meer
gecondenseerd te worden voor de elek
triciteitsopwekking en er zijn dan niet
zulke grote warmteverliezen. Dit sys
teem noemen we 'warmte/kracht-kop
peling' en dit is wat we nu ook gaan
doen bij Heineken in Zoeterwoude.
Gasturbines drijven elektrische gene
ratoren aan en met de hete gassen uit
de gasturbines wordt met behulp van
afgassenketels stoom gemaakt voor de
brouwerij. Dus de opwekking van
kracht (elektriciteit) wordt aan die van
warmte (stoom) gekoppeld.
Energiebesparend
Bij deze elektriciteitsopwekking is het
verlies aan energie veel minder dan bij
de elektrische centrales, omdat con
denseren niet nodig is. Dat spaart het
land ongeveer 11 miljoen m gas per
jaar uit. Daarom kunnen we die elek
triciteit voor onszelf veel goedkoper
maken dan de ingekochte elektriciteit
van voorheen. Dit is dan ook onze
energiekostenbesparing.
12