EEN ARBITER Z
In ontelbare cafés staat een biljart. En bijna alle bez< ekei
biljartje te maken'. Naast die gezelligheidsspelers ht eft c
geleverd. Een van de scheidsrechters, of zoals dat ofiidee
toernooien toezien op het naleven var d
Regelmatig worden in de sportuit-
zendingen op de televisie opna
men vertoond van biljartwed
strijden. Vrijwel zonder uitzondering
kenmerken deze beelden zich door
een zeer opvallende stilte tijdens het
spelen. Toch is er één man die hardop
mag praten. Dat is de scheidsrechter.
Aangezien de biljartsport afkomstig is
uit Frankrijk, worden alle termen nog
steeds aangeduid in het Frans. De
scheidsrechter heet dan ook 'arbiter'.
In ons land zijn er elf die internationaal
arbitreren. Een van hen is de heer M.
Dekker, werkzaam als groepsleider
expeditie bij Drankenhandel Gronin
gen B.V. in de stad Groningen. Er is
dus een grote kans dat u hem wel eens
op de televisie heeft gezien. Toch is hij
een man die niet van publiciteit houdt.
Voor hem hoeft de herkenning die zijn
optredens met zich meebrengen,
eigenlijk niet. Slechts op aandringen
van zijn collega's, die het wel aardig
zouden vinden als er eens aandacht
wordt geschonken aan de hobby van
een medewerker uit het 'noorden',
heeft hij erin toegestemd zo uitgebreid
op deze pagina's aan het woord (en in
beeld) te komen.
Niet van plan
De functie van arbiter heeft de heer
Dekker nooit echt geambieerd. Hij is
er meer bij toeval ingerold. "Ik biljart
al vanaf mijn twaalfde jaar. Wat biljar
ten betreft, is Nederland ingedeeld in
vier gewesten, die elk weer vier distric
ten kennen. Negen jaar geleden was er
grote behoefte aan districtsarbiters in
het Noorden. Ik heb mij toen ook voor
een cursus opgegeven. Na het examen
wilde ik er eigenlijk mee ophouden.
Een groepje fanatiekelingen dat ook
voor het examen was geslaagd, wilde
mij overhalen om door te gaan voor
nationaal arbiter. Dat wilde ik in eer
ste instantie niet. Toen echter bleek
dat er minimaal tien personen zich
moesten opgeven opdat die cursus in
het noorden zou worden georgani
seerd, ben ik ook maar doorgegaan."
Uiteindelijk slaagden drie cursisten
voor het examen, onder wie de heer
Dekker. Na de fases van districts-,
kandidaat nationaal- en nationaal B en
A-arbiter te hebben doorlopen, werd
hij vorig jaar gepromoveerd tot inter
nationaal arbiter.
In die negen jaar heeft de heer Dekker
al een groot aantal toernooien achter
de rug. Zo is hij afgelopen jaar twee
maal in het buitenland geweest en een
tiental malen bij een nationaal toer
nooi. "Zo zie je nog eens wat van de
wereld", merkt de heer Dekker op.
"Omdat de toernooien doorgaans
's middags vroeg beginnen en tot 's a-
vonds laat doorgaan, is daar tijd ge
noeg voor. Want ik hoef uiteraard niet
bij alle parijen aanwezig te zijn." Dui
delijk wordt dat de heer Dekker, hoe
geïnteresseerd hij ook mag zijn in deze
wedstrijdsport, niet na het leiden van
een partij aan de kant als toeschouwer
blijft zitten. "Voor publiek is het vaak
niet aanlokkelijk in de zaal te zitten
kijken. Je moet er stil zijn (iets dat
vooral de dames afschrikt) en het is er
meestal zeer warm. Daardoor kan het
snel gebeuren dat je begint te knikke
bollen", is zijn verklaring daarvoor.
Geen straf
Toch zou de heer Dekker zijn plaats
aan het biljart als arbiter niet willen
ruilen met een collega om in de plaats
daarvan de vreemde omgeving te ver
kennen. "Bij een kaderpartij zijn bij
voorbeeld twee arbiters. De eerste
leidt tot de helft van de partijdat wil
zeggen tot er honderdvijftig carambo
les zijn gemaakt. Die aflossing vindt
echter alleen plaats als de speler zijn
spel onderbreekt. Als hij met een serie
bezig is, mag er uiteraard niet worden
gestopt. Dan blijft die eerste arbiter de
hele partij, die gemiddeld zo'n twee
uur duurt, leiden. Dat vind ik beslist
geen straf. Integendeel. Het betekent
dat de speler goed in zijn spel zit, dus
ik ook. Het gaat lekker vlot. Dan blijf
ik liever staan dan de arbitrage aan een
collega te moeten overgeven."
Herinneringen
Wat de heer Dekker vooral leuk vindt,
is het driebanden. "Zij moeten zestig
caramboles maken, terwijl de speelbal
eerst drie banden moet raken voordat
de carambole tot stand komt. Nu heb
je door je ervaring zoveel inzicht in het
spelpatroon gekregen, dat je weet
waar de bal heengaat. Maar in het be-