porto
Volgens de laatste berichten zou Portugal wel eens eerder lid van de E.G. kunnen
worden dan Spanje. Dat ik deze landen, wat wijn betreft, direct in relatie breng met de
E.G. ligt voor de hand. Wijnen uit Spanje en Portugal, Iberisch schiereiland ge
noemd, zullen goedkoper aangeboden kunnen worden zodra de invoerrechten, ver
schuldigd bij binnenkomst in de E.G.vervallen. Met name de Franse boeren vrezen
de import van goedkope landbouwprodukten uit Spanje.
PORTUGAL
DOOR J. ZELLENRATH
Portugal is 2V2 maal zo groot als
Nederland: 92.000 knr tegen
over 33.700 km2. Van de 9 mil
joen inwoners wonen er 800.000 in de
hoofdstad Lissabon. Het land is dun
bevolkt -94 inwoners per km2- vgl. Ne
derland 394. Evenwel hebben we met
Portugal gemeen, dat we gerekend
worden tot de kleine landen met goede
zeehavens die voor het achterland van
grote economische betekenis zijn. Ge
dwongen door omstandigheden
moesten we in een ver verleden al wat
niet bij eigen huis gevonden werd van
verre halen. Als kleine landen bezaten
we gebieden overzee die het
moederland in omvang vele malen
overtroffen. Wanneer we oude kaar
ten bekijken, zien we dat verscheidene
koloniale bezittingen door gemeen
schappelijke grenzen gedeeld werden.
Economisch blijft Portugal ver achter
bij de ontwikkeling die we in andere
Westeuropese staten constateren.
Voor onze begrippen is Portugal een
arm land wat opvalt in kleding en be
huizing. Op het platte land zijn veel
woningen nog niet op drinkwaterlei
ding en elektriciteit aangesloten. Als
we de personenauto als welvaarts
graadmeter accepteren, is er bij ons
één auto op elke drie Nederlanders en
in Portugal één op veertien inwoners.
Ook op sociaal gebied blijft er veel te
wensen over. In Lissabon is de grote lu
xe van de uitstekend ingerichte hotels
in schrille tegenstelling tot het straat
beeld. Het belangrijkste middel van
bestaan is nog steeds de landbouw
waarin de wijnbouw een belangrijk
aandeel heeft.
DEEL 1
letBU 1 IIIUO.
De wijnbouw
Als langgerekt gebied, noord-zuid ge
legen langs de Atlantische Oceaan,
wordt de wijnbouw bepaald door het
zeeklimaat. Dit heeft belangrijke voor
delen, maar ook nadelen. Nadeel is het
wisselende oogstresultaat onder in
vloed van de uit het westen waaiende
winden, al moet ik daar onmiddellijk
aan toevoegen, dat deze voor Portugal
minder grote verschillen teweeg bren
gen dan b.v. in de Bordeauxstreek. Be
langrijk voordeel van een zeeklimaat is
de vochtigheidsgraad in de omgeving
van een wijngaard als gevolg van ver
damping in dit warme klimaat. Ter ver
gelijking: in Nederland meten we ge
middeld in juli een temperatuur van
18°C en in Portugal 22°C. Belangrijk
warmer dus. Daarentegen valt er resp.
684 en 692 mm regen, zelfs iets meer
dan bij ons. Gevolg daarvan is, dat de
opbrengst per hectare in Portugal be
langrijk hoger is dan in Spanje met een
veel droger landklimaat.
Portwijn
In tegenspraak met het voorafgaande
lijken de klimatologische omstandig
heden in het Dourodal. Landinwaarts
gelegen, omgeven door steile rotsen,
komt de temperatuur hier niet zelden
boven de 40°C. De geringe regenval
wordt gecompenseerd door het gecon
denseerde water van de Douro. Hier
komt de vurige hooggradige wijn van
daan die wereldberoemd werd onder
de naam Port naar de havenstad Opor
to. Deze stad is niet zomaar een expe
ditiehaven maar, net als Bordeaux
vroeger was, de verzamelplaats waar
wijn wordt opgeslagen om op fust te
rijpen en als zodanig een waardevol
centrum voor controle op de produk-
ten die verscheept zullen worden. De
stad wordt door de Douro in tweeën
gedeeld. Van belang is het zuidelijke
stadsdeel Vila Nova de Gaia, direct
aan de haven gelegen en afgebakend
om toezicht op naleving van de kwali
teitsbepalingen te vergemakkelijken.
Een van de voorwaarden om te mogen
exporteren is, dat men hier een opslag
ruimte in eigen bezit heeft en een voor
raad van minimaal 1.500 hl Portwijn.
Het zijn de Engelsen geweest, die de
porthandel op gang brachten en nog
steeds is de terminologie ter omschrij
ving van kwaliteit en typen in de Engel
se taal gesteld. Men zegt wel eens dat
de bepalingen voor kwaliteitsgarantie
van Portwijn de eerste op dit gebied
waren. Dat klopt slechts in zoverre, dat
ze als totaal een aantal beperkingen
oplegden waarmee kwade praktijken
geëlimineerd konden worden. Voor
het overige zijn uit andere landen
voorschriften van oudere datum be
kend waar druivesoorten en bewer
kingsmethoden worden vastgelegd. Il
lustratief hiervoor zijn de uitgebreide
regels die Karei de Grote rigoreus liet
doorvoeren ter bescherming van hy
giëne en eerlijke (wijn)handel. Er zijn
drie instellingen die, deels uit eigen ini-
12