nog onder de toenaam "Rancio".
Eigenlijk wordt dit woord gebruikt
voor gedistilleerd om aan te geven dat
een drank, eau de vie, belegen is zoals
bij ons de oude genever. In de wijnter
minologie met name Bordeaux heeft
het een afkeurende klank voor wijnen
die te lang aan de buitenlucht zijn
blootgesteld geweest. Meestal ge
bruikt voor witte wijnen maar ook wel
voor rode die onherstelbaar verzuurd
zijn, denk maar aan "rance" ranzig.
Echter als toenaam voor de Clairettes
is het een aanbeveling om aan te geven
dat deze zoete wijnen erg lang, soms
wel tien jaar, op lust gelegen hebben.
In de bepalingen voor de appellation
controlée staat letterlijk, dat deze wij
nen "gemaderiseerd" moeten zijn na
minimaal drie jaar fust. In tegenstelling
tot de bepalingen voor droge of licht
zoete Clairettes, die groenachtig geel
moeten zijn, mogen de Rancios bruin
zijn wat een logisch gevolg van oxyda-
tie is.
Hérault
Hérault, meestal aangeduid samen
met het lidwoord als l'Hérault. Direct
aan de Middellandse Zee ligt de hoofd
stad van Languedoc-Roussillon, Mont-
pellier, met 167.000 inwoners ook de
grootste stad. Hier is de beroemde ho
geschool voor wijnbouw gevestigd
waar vele vinologen uit binnen- en bui
tenland hun opleiding genoten. Het is
een mooie stad met de bekende botani
sche tuin en de Promenade du Peyron
met de wijdse blik over zee. De belang
rijkste overslaghaven voor wijn is in
middels berucht geworden. Nog steeds
liggen hier grote hoeveelheden wijn uit
Italië geblokkeerd die in strijd met de
E.G. overeenkomst Frankrijk niet bin
nen mogen, omdat boze wijnboeren
zich daartegen verzetten.
Rondom Sete liggen de wijnvelden van
Frontignan. Deze naam brengt ons
direct een druivesoort in herinnering
die zijn naam aan deze streek dankt: de
Muscat de Frontignan, een druivesoort
die veel vruchtsmaak geeft en een volle
aanklevende wijn maakt. Wellicht is
dit het moment om de zoete wijnen die
uit Muscatdruiven worden verkregen
eens wat nader te bezien. We bevinden
ons namelijk hier in de Languedoc in
een wijngebied waar deze geurige, ver
sterkende wijnen veel geproduceerd
worden. We onderscheiden twee
hoofdgroepen, in vaktaal aangeduid
met V.D.L. en V.D.N. Het eerste
staat voor Vin de Liqueur en het
tweede voor Vin doux naturel. Het
verschil zit hem in de vinificatie. De
Vin de Liqueur wordt "samengesteld"
uit onvergiste druivemost waaraan zo
veel alcohol wordt toegevoegd, dat een
effectief alcoholpercentage wordt ver
kregen van vijftien procent. Zoals we
weten kunnen gistcellen bij een zo ho
ge concentratie van alcohol niet leven
en blijft dus elke gisting uit. Deze zeer
zoete wijnen moeten minimaal 178
gram druivesuiker bevatten. Voor de
VDNde Vin doux naturellaat men
de most wel even gisten tot men op een
gegeven moment alcohol toevoegt en
het totale percentage op 15% brengt.
Hier is dus een hoeveelheid suiker ver
gist. Als totaal moet de V.D.N. mini
maal 125 gram onvergiste suiker bevat
ten.
Banyul
Nu we hierover schrijven, moet ik den
ken aan een rode wijn met wat restzoet
uit de zuidelijkste wijngaard van
Frankrijk. Ik bedoel de op Port gelij
kende Banyul die uit de omgeving van
het schilderachtige stadje Collioure
komt. Deze wijn geniet de laatste tijd
zoveel belangstelling dat hij de soort
naam Collioure verdringt en een ge
heel eigen plaats als aperitief of desser
twijn gaat innemen. De wijngaarden
liggen hier tegen steile hellingen en net
als in Portugal voor Port het geval is,
moeten alle werkzaamheden met de
hand worden verricht. De viticulture
(wijnbouw) vraagt hier ter plaatse ex
tra veel mankracht als gevolg van de re
gelmatige verschuiving van de dunne
laag aarde die vooral na regenval af
glijdt en daarna weer in mandjes naar
de bestemde plaatsen teruggesjouwd
moet worden. Het rendement is voor
zover mij bekend, het laagste van
Frankrijk, nl. 18 hectoliter per hectare.
Andere Franse wijngebieden rond de
Middellandse Zee brengen 45 hectoli
ter en meer op per hectare. Evenals bij
de V.D.N. wordt voor de Banyul alco
hol aan de gistende most toegevoegd,
waardoor het proces ophoudt en on
vergiste suiker in de wijn overblijft.
Aan de rijping van Banyul wordt veel
zorg besteed. Overigens ook wat dit
betreft net als bij Portwijn. De tot rust
gekomen wijn wordt op grote voeders
(zeer grote wijnvaten) gelagerd en la
ter met wijn vermengd die buiten in de
vrije natuur op fust is gerijpt. De tem
peratuurschommeling versnelt het rij
pen en omdat de lucht vrije toegang
heeft, oxydeert de wijn, wat voor som
mige zoete wijnen zeer gewenst is. Bo
vendien laat men in sommige zeer goe
de jaren ook een hoeveelheid Banyul
op fles tot ontwikkeling komen. Beslist
aan te bevelen om eens met deze wijn
kennis te maken. Al was het alleen
maar om erover te kunnen meepraten.
21