een school voor dove kinderen wordt nauwelijks gelachen, gesproken en ge zongen. Kortom er heerst een "ddod- se" stilte. Stilte wordt al oneindig lang met de dood geassocieerd. De blinde daarentegen lijkt derhalve minder ge handicapt dan de dove. Het is dan ook ONBEGRIJPELIJK dat men met een goed gehoorvermogen veelal zo non chalant omgaat. Lawaai is overal Waren het oorspronkelijk voorname lijk ketelsmeden, steenhouwers, we vers en kanonniers die het risiko liepen lawaaislechthorend te worden, thans kan men bij vrijwel de gehele bevol king kleine tot ernstige lawaaislechtho- rendheid verwachten omdat haast ie- GRADEN VAN LAWAAI SLECHTHORENDHEID Gehoorverlies in dB Frekwentie in Hz a Normaal gehoor b Lichte beschadiging c Duidelijke beschadiging d Ernstige beschadiging dereen van tijd tot tijd wordt blootge steld aan allerlei vormen van lawaai. Het luisteren naar versterkte muziek, het werken met allerlei huishoudelijke en vrije-tijds apparatuur (boren) en het moeten aanhoren van verkeers- en vliegtuiglawaai maakt dat we vrijwel het hele etmaal aan lawaai worden blootgesteld. Daarbij komt dat bij de ouder wordende mens vele functies veranderen, voornamelijk verslechte ren en dat ook ouderdomsslechtho- rendheid zijn tol gaat opeisen. En het nare is dat zowel lawaaislechthorend- heid als ouderdomsslechthorendheid het zelfde gebied, het hoge tonen ge bied, aantasten. In de figuur zijn een aantal graden van lawaaislechthorend- heid gegeven. Hierbij is lijn a min of meer het normale gehoor terwijl lijn d het gehoorverlies van een ouder per soon die een groot aantal jaren in scha delijk lawaai heeft gewerkt laat zien. Om optimaal het gesproken woord te kunnen volgen moet het hele gehoor- gebied onbeschadigd zijn. Woorden worden opgebouwd uit klinkers zoals a, e, i, o, u en medeklinkers als p, t, s, f, enz. En de medeklinkers geven de be tekenis aan het woord. Zonder de juis te herkenning van de medeklinkers wordt het woord of onderdelen daar van (spraakklanken) ten dele of fout herhaald. Het volgende voorbeeld mo ge dit verduidelijken. Als in de zin "er loopt een koe in de wei" de klinkers worden weggelaten ontstaat de volgen de situatie: ".r-l..pt-..n-k..-.n-d.-w.." Na enige training zal het niet moeilijk blijken te zijn de juiste zin te onder kennen. Talen, zoals Hebreeuws, ma ken van dit fenomeen gebruik en ken nen dan ook geen klinkers. Als daaren tegen de medeklinkers in voornoemde zin worden weggelaten staat er: "e.- .oo..-ee.-.oe-i.-.e.-.ei". In geval wordt de oorspronkelijke zin niet herkend. In de figuur (graden van slechthorend heid) zijn in de horizontale lijn het aan tal trillingen per sekonde frekwentie in hertz) gegeven terwijl in de verticale lijn de toonsterkte in decibel van een geluid wordt gegeven. Voor het her kennen van klinkers dient vooral het gebied tussen 500 en 1000 Hz., en voor het herkennen van medeklinkers dient het hoge tonen gebied, liggend tussen 2000 en 6000 Hz. De belangrijkste waarde -de sociale waarde- van het menselijk gehoororgaan ligt in het ver staan van spraak. En als er sprake is van lawaaislechthorendheid -dus een aantasting van die sociale waarde- helpt een hoortoestel niet of nauwe lijks. Bovendien draagt men veelal het hoortoestel met tegenzin en liefst hele maal niet. Het dragen van een bril als hulpmiddel van een verminderde ge zichtsscherpte is maatschappelijk vol ledig aanvaard maar het dragen van een hoortoestel wordt nog dagelij ks er varen als uitermate vervelend. De dra ger zal vaak ervaren dat hij meewarig wordt aangekeken en niet voor vol wordt aangezien. Het enige middel is: voorkoming van lawaaislechthorend heid. Niet altijd zij de mogelijkheid aanwezig om het geluidsniveau op de werkplek te verlagen. Daarom blijft het noodzakelijk om gehoorbescher mingsmiddelen te gebruiken zodra men de lawaaiige afdeling binnenkomt en ze pas weer uit of af te doen bij het weggaan. Deze afdelingen zijn herken baar aan de bekende blauwe borden. 6

Jaarverslagen en Personeelsbladen Heineken

Vers van 't Vat | 1982 | | pagina 6