te maken heeft met de continuïteit van
de onderneming en we zullen dat dus
in financiële offers vertalen. De grote
besparingen zijn uiteraard in de tech
niek te realiseren, daar richten we ons
in eerste instantie op. Verder zullen
we bij nieuwbouw, vervangingen en
veranderingen direct aan de energie
moeten denken: energie besparing be
gint aan de basis". "De instelling van
de energiecommissies en de daaruit
voortvloeiende activiteiten program
ma's geeft aan dat we de zaak serieus
nemen".
Wat is uw persoonlijke kijk op
energiebesparing?
"Ik zal u zeggen hoe het mij vergaan
is. Toen de energiecrisis begon en we
de gordijnen dicht moesten doen en
steeds dat beeld zagen van een we
reldbol die als een kaars opbrandde,
sprak mij dat niet erg aan. Toen ik
echter van het gasbedrijf een staatje
kreeg toegestuurd met een overzicht
van mijn verbruik over de jaren '77 tot
en met '80, met de vermelding daarbij
of het een koude of zachte winter was
geweest, werd het me duidelijk. Wat
was er gebeurd? Onafhankelijk van
het wintertype was mijn verbruik ge
stegen. Toen het mij zo simpel onder
ogen werd gebracht ben ik er wat aan
gaan doen. Ik denk dat dat het aan
knopingspunt voor energiebesparing
in het bedrijf moet zijn: de situatie
thuis. We moeten ons met z'n allen
afvragen: als het mijn eigen huishou
den was, zou ik het dan ook zo doen?
We moeten de instelling ontwikkelen
dat energie zorgvuldig beheerd moet
worden. Het moet een gewoonte in
ons levenspatroon worden, net als
eten met mes en vork of de deur achter
je dicht doen. En dan maakt "op de
zaak" of thuis niet uit; op beide plaat
sen moet je een objectief verstandige
beslissing nemen."
Kosten
"Energie besparen verschilt niet van
anderssoortige kostenbesparing: in
beide gevallen gaat het om iemands
persoonlijke instelling. Ben je bereid
zaken zorgvuldig te beheren. En nog
maals, ik zie daarin geen onderscheid
tussen de situatie op het werk en die
thuis. Uiteindelijk is het geld van het
bedrijf in zekere zin ook je eigen
geld".
Kunnen we er dan allemaal wat aan
doen?
"Zeker. Natuurlijk zijn investeringen
en grote technische besparingen een
kwestie van het management. Maar er
zijn ook tal van voorbeelden te noe
men waarmee iedereen individueel
een bijdrage kan leveren aan een stuk
je energiebesparing. Ik zie dat als een
van de belangrijkste taken van de
energiecommissies: het zichtbaar en
herkenbaar maken van concrete situ
aties waar individueel of op afdelings
niveau iets aan gedaan kan worden.
Men moet de energieproblematiek
kunnen vertalen naar hanteerbare za
ken. En daarin kan vooral ook de
combinatie met de situatie thuis een
belangrijke rol spelen. Want uiteinde
lijk krijgen we thuis allemaal gas- en
electriciteitsrekeningen"
Als we nu in de toekomst kijken, zien
we dan straks windmolens op de
brouwerijen staan?
"Waar natuurlijke energiebronnen
aanwezig zijn zullen wij altijd onder
zoeken in hoeverre die te gebruiken
zijn. In Italië en Griekenland zoeken
wij naar mogelijke toepassingen van
zonne-energie. En in het noorden van
Italië heeft een van onze brouwerijen
een eigen waterkracht installatie. In
Papoea-Nieuw Guinea werken we aan
een oplossing om stoom op te wekken
met behulp van vergassing van afval
hout van een timmerfabriek".
"Wat die windmolen betreft, ik denk
dat we in Nederland eerst moeten zoe
ken naar besparing bij het gebruik van
traditionele bronnen èn naar het her
gebruik van afvalwarmte. Maar niet
alleen in Nederland experimenteren
we, zoals ik al aangaf met de voor
beelden van Italië. Griekenland en
Papoea-Nieuw Guinea. We hebben
zoveel vestigingen over de hele we
reld dat we onder de meest gunstige
omstandigheden kunnen experimen
teren. Dat geeft ons een voorsprong"
Dus de mogelijkheden zijn er?
"Ja, maar Heineken zou kwetsbaar
kunnen worden als we er niet in sla
gen zouden sneller dan tot nog toe op
nieuwe situaties in te spelen en als we
een - aan het grote bedrijf'inherente -
neiging tot bureaucratisering niet met
succes kunnen ombuigen. En verder
zullen we bereid moeten zijn om ken
nis aan elkaar door te geven en de ken
nis van een ander te gebruiken. We
moeten communicatief zijn over fou
ten èn successen. Ik geloof dat daar
ook een belangrijke taak ligt voor de
energiecoördinator. Deze zaken zul
len bepalen of het energiebeleid suc-
cusvol wordt of dat het een schijn-
exercitie is".
6