Hans Bishoff:
illustrator van de
consumentenfolder
Zo'n koele blonde. Zullen we't daar ns over hebben?
door de tekeningen van Hans Bishoff.
De illustraties laten het brouwproces
anno 1920 zien. "Daar is een speciale
reden voor," vertelt Wim Bartels. "In
1920 begon men op een industriële
wijze bier te brouwen. Het is dus eigen
lijk het breukvlak waarop bierbrouwen
van zuiver ambacht tot industrie werd.
Het hele proces is echter nog wel stap
voor stap te volgen. Als we het brouw
proces met de middelen van vandaag
hadden willen laten zien, dan had nie
mand het kunnen volgen, want nu ge
beurt het voor een groot deel in geslo
ten apparatuur. En het opmerkelijke is
dat bier nog steeds volgens hetzelfde
proces gebrouwen wordt als vroeger;
het bierbrouwen op zich is namelijk
nooit veranderd. Je kunt dus met het
brouwproces anno 1920 heel goed
duidelijk maken hoe het bier heden
De kiemvloer
ten dage wordt gemaakt."
Ook het oogsten en mouten is aan het
brouwproces toegevoegd: "Dat hebben
we gedaan om het ambachtelijke van
het bierbrouwen en het gebruik van na
tuurlijke grondstoffen nog eens te be
nadrukken," vertelt Wim Bartels en hij
vervolgt: "Als de mensen deze folder
lezen, begrijpen ze volgens mij een stuk
meer van een moderne brouwerij!"
Hans Bishoff tekent eigenlijk al van
kinds af aan. "Toen ik vijf jaar oud was,
stond het al als een paal boven water
dat ik later zou gaan tekenen en nu is
het al twintig jaar mijn beroep," vertelt
hij. Dat is ook geen wonder als je be
denkt dat Hans Bishoff van een kunst
zinnige familie afstamt. Zijnvader kwam
uit een gezin van twaalf kinderen, zes
jongens en zes meisjes. Van de jongens
zijn er drie beeldhouwer en drie edel
smid geworden, van de meisjes werd in
die tijd nog geen andere ambitie ver
wacht dan het huishouden.
Hans Bishoff is, wat zijn illustraties be
treft, van vele markten thuis. "Alleen
onderwerpen waar ik een hekel aan
heb, teken ik niet." De opdracht om
voor Heineken de consumentenfolder
te illustreren vond hij echter best leuk.
"Ik ben begonnen met wat oude hand
boeken over bierbrouwen te lezen. Ver
der ben ik erg goed geholpen door ge-
De eest
Bier en glasbehandeling.
Wilt u echt van Heineken Ker genieten, zesrgt u er dan
wd voor dat u bier opeen koek en donkere plaat» bewaart
En dat u bier serveert dat een temperatuur tu»cn 8 - VfC, heeft.
De glazen mogen nooit vettig zijn En bij voorkeur
worden /e schoongemaakt met soda en voor het inschenken
met koud water omgespoeld
Zo, nu weet u al lied wat over bier, maar nog niet hoe
bet gemaakt wordt Zie daarvoor de andere kant van deze
(rider,
Maar voor u dat doet, even het volgende: Hier wordt al
eeuwenlang volgen» hetzelfde principe gebrouwen Al gaat het
tegenwoordig, in de meeste onderdelen van het brouv/procr»,
niet meer zoal» in de hier afgedrukte prenten; deze schilder
achtige afbeeldingen laten toch wd hed duidelijk zien hoe dat
brouwproce* «ap voor «tap in Zn werk gaal
Al» u na het lezen van deze folder nog speciale vragen
hetn over bier en wat daarmee te maken heeft, dan weten de
mensen van on* bureau Klanrcnscrvicc daar zeker antwoord
op, Bd 071 -892817
1864: Gerard Adriaan Heineken
koopt „De Hooiberg?
In 1864 weet de dan 22-jange
zakenman Gerard Adriaan
Heineken het eigendom te verwer
ven van de bierbrouwerij «De
Hooiberg" aan de Nieuwe Zijd»
Voorburgwal in Amsterdam,
waarvan de naam al m 1595 voor
komt in de stadsarchieven.
Hoewel zdf onbekend met
het brouwersvak voorziet hij toch
een goede toekomst in het gerste
nat- En hij weet het onder de naam
I leineken gebrouwen bier al snel
een goede reputatie te geven.
Gerard Adriaan is een voortvarend man, die ziet dat dc
ligging van zijn brouwerij in het hartje van Amsterdam weinig
kans tot expansie biedt Ai» noodzakelijke uitbreidingen hem
tol veihuizing dwingen, i* hij daar dan ook niet rouwig om.
Hij koopt een stuk grond buiten de grachtengordel en
daar verrijst in 1868 een nieuwe biouweni l'recies op de plaat»
waar hü nu nog staat: hoek Stadhouder»kadc/I;erdinand
Holstraat Daarnaast heeft Heineken N.V than» ook brouwen jen
in Den Hosch en Zoctcrwoode.
Maar even terug in de geschieden». 18861» een belangrijk
jaar. Daarin lukte het Dr. Elion, een w etenschapsman in dienst
van de brouwerij, een eigen zuivere gistnoort te kweken.
Daardoor w ordt het mogelijk om het bier. naast een constante
hoge kwaliteit ook een speciale, karakierurieke smaak te
geven
Mede door deze vinding in het Heineken laboratorium en
door de constante controle op de kwaliteit is Heineken Bier
geworden tot wat "t nu is: verreweg het meest gevraagde bier
in Nederland, befaamd over de gehele wereld en dc laatste
jaren zelfs het meest geëxporteerde bier ter wereld.
Pilsener. Oud Bruin.
Een lich t, goudkleurig biet mei Een donkere bicreoon. roeiiu
pimgc smuk. raocner heeft een van «nuk en meteen loagaJvnhol-
aleoholpercentsge ven i volume"», percentage (21volume»»
In Nederland is pilsener veruit hei Oud Dmui «onii voord inde
mees» gedronken bier Heineken IMs zomermanden gedronken
is verknigboarm pijpjes (30cl), halve Heineken Oud Bruin nverknigbtnr
liter» ',50 cl) en in buigen (33 dX in pijpje» van d
Bokbier. Van Vollenhoven's Stout.
Een eura zwaar bier dm 6'i Een donkerkleurige bicmxvt
volume»» alcohol bevat Di! bier. met een specifieke, enigszins
met zijn Typische robijnrode kleur, bmrre smaak. IIet behoort toe dc
znn geheel eigen karakter en aparte entegone extra zwaar bier en heeft
aroma, wordt apeciiml voor de een alcoholpeivemagc van 6':
wintermaanden gebrouwen volume»» van Vollcnhaven's Sioui
Heineken Bokbier verkrijgbaar is eveneens verkiijgbaar ui pijpjes
ui pijpjes van 30 d van 30 d.
Bier is er sinds mensenheugenis.
Volgens oude en ook receme vondsten kan worden
aangenomen dat bier voor "I eerst zo'n 5.000 jaar geleden in het
Midden Oosten gebrouwen werd. Het heeft van meet af aan
een grote betekenis gehad voor het economisch- en religieuze
de kunst van het brouwen meester
waren. later werden er in Egypte speciale
i voor vorsten,
toen dit land
ken
enken
dat er toen nog geen leidingwater was.
En bovendien waren dranken als thee, koffie en cacao nog
volslagen onbekend. Bierbrouwen was toen net als broodbakken
één der taken van de huisvrouw. Maar van lieverlede ontstonden
er ambachtelijke brouwerijen In grote aantallen zelf».
In Gouda bijvootbccld waren er in 1480 wel 350. In de loop
der tijd neemt het aantal brouwerijen weer af, Ze worden echter
wel groter. En tegenwoordig produceren in Nederland 21 grotere
en kleinere brouwerijen ongeveer 14.500.000 hl bier per jaar.
De bieren van Heineken.
Heineken maakt niet alleen hef bekende pilsener bier
Er zijn nog een aantal andere soorten. Hier ziet u de hele
familie bij elkaar.
6
