OVER WIJN
GESPROKEN..,
.....door een oud-
brouwmeester
1 i
CHAMPAGNE
De champagnefles
La plus ancienne
maison de champagne
Ruinart,aura 250 ans
en 1979
De rubriek Parlant du vin... (Over
wijn gesproken...) mag zich ver
heugen in de belangstelling van
velen. De schrijver van de artike
len, de heerJ. Zeilen rath van onze
wijnhandel Reuchlin, merkt dat
steeds weer. Ook wij van de re
dactie worden geregeld gecon
fronteerd met de groeiende inter
esse voor alles wat zich afspeelt
rond de wijn, eigenlijk de oudste
drank van de mensheid. De laatste
woorden tekenden wij op uit de
mond van de bijna 70-jarige heer
J. H. van Leeuwen, een van onze
gepensioneerden van de vestiging
aan de Mauritskade, die wij enkele
jaren geleden in Vers van 't Vat
met zijn hobby bierpoëzie
voor het voetlicht haalden. De
heer Van Leeuwen liet ons weten
dat zijn belangstelling voor de
wijn, gewekt door de artikelen in
Parlant du vin, hem ertoe gebracht
had zich verder in de wijn materie
te verdiepen. Hij deed dat aan de
hand van de Cursus voor het
Wijncertificaat S.V.H., vorig jaar
gestart als Nederlands eerste en
enige schriftelijke wijncursus voor
consumenten. De cursus (er is nu
ook een mondelinge) wordt ver
zorgd door de Stichting Vakon
derwijs Horecabedrijven, een op
leidingsinstituut dat in 1945 werd
opgericht door organisaties van
werkgevers en werknemers in de
horecabedrijfstak. Eind oktober
vorig jaar deed de heer Van Leeu
wen in Utrecht samen met 224
andere kandidaten examen, na
afloop waarvan hij zich een van de
178 geslaagden mocht noemen.
Een maand later vond tijdens een
feestelijke bijeenkomst in Kasteel
Oud-Wassenaar in aanwezig
heid van vele prominente geno
digden de officiële uitreiking
plaats van het certificaat (mét lint
en tastevin) aan de geslaagde
cursisten.
De heer Van Leeuwen over de
leerstof: „Vanwege mijn leeftijd
heb ik alles er gewoon in moeten
stampen. Nee, gemakkelijk was
het examen niet. Nieuw voor mij
was het systeem van de multiple
choice.
De schriftelijke wijncursus bestaat
uit 22 lessen, afgewisseld met en
kele proeverijen. De kosten be
dragen, exclusief het examen
geld, ongeveer vierhonderd gul
den. Voor een brochure met alle
inlichtingen kan men zich wenden
tot de Stichting Vakonderwijs Ho
recabedrijven, afdeling B.V.B.,
Antwoordnummer 965, Den Haag
(geen postzegel plakken).
De heer Van Leeuwen ten slotte:
Zo'n cursus is voor iedereen, ze
ker voor Heineken mensen, van
groot belang." En, terugdenkend
aan zijn vroegere stiel geeft de
oud-brouwmeester ter overwe
ging: „Het zou zeer zeker nuttig
zijn ook een biercursus, mèt certi
ficaat, te entameren voor allen die
zijdelings bij het bierproces be
trokken zijn.
dan ook niet uit. Een wijn voor lapzak
ken en losbollen, „les débauchés",
werd de champagne genoemd. Deze
betiteling was vooral een gevolg van de
geruchtmakende zwelgpartijen aan het
hof, waar Louis XV („après nous Ie dé-
luge") de champagne als stemmingma
ker dikwijls liet aanrukken.
Een belangrijk probleem bij het vast
houden van de circa 5 atmosfeer druk,
die de gistende wijn teweegbrengt, is
een fles en afsluiting, die deze formida
bele kracht kunnen weerstaan. Tot aan
de Tweede Wereldoorlog toe werden
deze flessen met de mond geblazen;
een zeer ongezond karwei. In een
gloeiend hete omgeving moest de glas
blazer telkens een kokend mengsel van
zand, gemalen glas, kalk en soda door
middel van een blaaspijp in zeer korte
tijd met zijn adem onder veel druk uit de
longen al draaiende de flessevorm ge
ven.
Geen kleinigheid en de werkers in deze
industrie werden dan ook niet oud. Het
glas moest zoveel mogelijk van gelijke
dikte zijn, omdat elk dun plekje oorzaak
zou kunnen worden van een breuk bij de
vele manipulaties, die een champagne
fles voordat hij uiteindelijk verzend-
klaar is in de kelders moet ondergaan.
Volgens notities was er tot ongeveer
1840 een verlies door breuk van 40 pro
cent. Daarna werd dat minder, deels
door betere flessen en deels door betere
regulering van het gistingsproces op
fles.
Onder deze kop begint het dagblad voor
het „département de la Marne": l'Union,
een artikel over een gehele pagina poë
tisch aldus: „Vanuit een paradijs, waar
in alles twinkeleert, kijkt Dom Pérignon
tevreden neer op alles wat in de Cham
pagne gebeurt. Temeer daar de nazaten
van zijn oude vriend Dom Ruinart een
speciale cuvée wijden aan de 250ste
verjaardag van het oudste huis uit de
gehele Champagne." Als attractie wordt
deze cuvée, samengesteld uit het beste
dat „la Cóte des Blancs" en de „Mon-
tagne de Reims" te bieden hebben, als
millésime 1973 op een voor deze gele
genheid ontworpen flacon in de handel
gebracht. Niet goedkoop, maar wel een
begeerd object voor verzamelaars van
dit soort curiositeiten. De fles werd
reeds in aanwezigheid van de meest
gerenommeerde sommeliers* van
Frankrijk ten doop gehouden. Slechts
30 procent van de cuvée zal in Frankrijk
blijven, de rest komt voor export in aan
merking.
Ook wij hebben voor Nederland een be
perkt aantal jubileumflessen kunnen
verkrijgen. Ik wil deze inleiding tot de
feestelijkheden rond het jubileumjaar
voor Ruinart besluiten met de woorden
van haar président Monsieur Bertrand
Mure: „Je pense que notre 250e anni-
versaire va nous aider réaliser ce que
nous souhaitons: maintenir et conforter
un véritable haut de gamme l'intention
des meilleurs connaisseurs."
(vert.: Ik geloof, dat onze 250ste ver
jaardag zal meehelpen om onze wensen
te realiseren: handhaven van en verder
werken aan de hoogst bereikbare kwa
liteit voor de meest verwende fijnproe
ver.) keldermeesters; botteliers
13
