Het voormalige klooster Schloss Johannis-
berg, dat een rijke traditie aan wijnbouwge
schiedenis in zich verenigt.
wijn, die door jarenlang bewaren op fust
en op fles, wordt veredeld.
Een van de bedoelde besparingen is
bijvoorbeeld het bottelen op grotere
eenheden. Er is nu eenmaal weinig ver
schil in bottelkosten, wanneer een wijn
op 3/4 literfles, op literfles of zelfs op
een 2-literfles wordt gebracht. Hoog
stens de kostprijs van de fles zal iets va
riëren.
Tafelwein wordt dan ook meestal op li
terfles gebracht, zoals onze populaire
Winzerfreude bijvoorbeeld.
Hoger dan de Tafelweine worden de
QUALITATSWEINE geklasseerd. Meest
al noemen wij ze Q.b.A. (koebeeaa)-wij-
nen, welke letters staan voor Qualitats-
weine bestimmter Anbaugebiete. Hieruit
blijkt dat het herkomstgebied met meer
beperkingen wordt omschreven. Het mi
nimum alcoholgehalte moet 9 procent
zijn.
Nog een trapje hoger staan de QUA
LITATSWEINE MIT PRADIKAT. Dit zijn
de wijnen, waaraan bij de vinificatie
wijnbereiding bijzondere zorg is be
steed. Het zijn er vijf in de volgende
rangorde: Kabinett, Spatlese, Auslese,
Beerenauslese, Trockenbeerenauslese.
KABINETT
Hieronder worden tegenwoordig de wij
nen gerangschikt, die wij vroeger aan
duidden met „naturrein". Het zijn de
volledig uitgerijpte wijnen die in de nor
male tijd voor de oogst, zijn binnenge
haald.
SPATLESE
Eigenlijk „late oogst" of liever nog „ver
late oogst", omdat de wijnbouwer de
druiven met opzet te lang aan de wijn
stok heeft laten hangen. Door het over
rijp worden barsten de druiven open,
gaat sap verloren en vindt een concen
tratie van suiker plaats, waarop een ge
wenste schimmelvorming plaatsvindt.
Deze vinificatie is volgens de geschie
denis bij toeval ontdekt en ik wil u het
aardige verhaal, dat ons als overlevering
gebleven is, niet onthouden:
De koerier van het beroemde Schloss
Johannisberg zou een keer overvallen
zijn, toen hij onderweg was om de aarts
bisschop van Fulda toestemming te
gaan vragen om de druivenoogst te mo
gen binnenhalen. Denkt u zich even in
200 km te paard vice versa en dan nog
overvallen worden ook. De wachtende
monniken zagen intussen een mooie
oogst verloren gaan. Dachten ze al
thans, want toen zes weken te laat
de permissie tot oogsten was verkregen,
bleek de wijn die uit de kleverige, reeds
rottende druiven werd verkregen, alles
wat tot dan toe bekend was te overtref
fen. De ongelukkige koerier is ontsterfe-
lijk geworden in een standbeeld, dat zich
bij de ingang van het kasteel bevindt. Te
paard zit hij daar, braaf met een tros
druiven in de ene hand en de rol met de
toestemming in de andere. Lastig overi
gens om zo 200 km te reizen. Keurig uit
gebeiteld in steen staat daaronder:
„Der Kurier des Klosters Johannisberg
bringt den verzweifelt wartenden Mön-
chen verspatet die Lesegenehmigung
des Fürst-Abtes von Fulda. So ent-
deckte man urn 1775 den Wert der
Edelfaule und der Spatlese."
Vert.: De koerier van het klooster Jo
hannisberg brengt aan de vertwijfeld
wachtende monniken verlaat de goed
keuring om te oogsten van de Vorst-Abt
van Fulda. Zo ontdekte men rond 1775
de waarde van de edelrotting en de
Spatlese.
AUSLESE
In ons Nederlandse spraakgebruik ken
nen wij ook het begrip „uitgelezen", wat
zoveel wil zeggen als nauwkeurig gese
lecteerd.
Dit is een goede omschrijving voor de
kwaliteitsgroep wijnen, die onder deze
noemer vallen.
Uitgelezen wijnen, waarvoorde wijnbou
wer de rijpste druiven tros voor tros heeft
uitgekozen. De consument, die deze
wijnen niet kent, zal er rekening mee
moeten houden, dat het hier om zoetere
wijnen gaat. Immers er is een vergaande
concentratie van suiker, die niet geheel
tot alcohol vergist kon worden; restsui-
ker noemen wij dit. Op een wijnpraatje
ontmoette ik eens een dame, die mij ei
genlijk een beetje teleurgesteld vertelde,
dat zij op haar reis door Duitsland had
geprobeerd kennis te maken met de bes
te Duitse wijnen en zonder voldoende
voorkennis had men steeds de duurste
van de wijnkaart gekozen.
„De wijnen waren erg lekker," zei ze,
„maar ze waren zo zoet." Het is met de
ontwikkeling van de wijnkennis van de
gemiddelde Nederlander een beetje
vreemd gegaan, omdat je herhaaldelijk
merkt, dat men zoete wijnen altijd als
enigszins ordinair beschouwt. Dit wil ik
met klem tegenspreken. Er zijn zeer
edele natuurzuivere wijnen, die hoog
geklasseerd zijn in de erelijst van inter
nationaal bekende wijnen. Men vindt ze
in alle landen, zo ook in Duitsland. Zij
hebben niets te maken met de goedkope
zoete wijnen, die gemanipuleerd zijn, dat
wil zeggen zoetgemaakt door toevoe
ging van suiker of waarvan de gisting
eerder is gestopt. Auslesen zijn wijnen,
waarin zuren en restzoet van druivesuiker
in harmonisch evenwicht zijn.
BEERENAUSLESE,
TROCKENBEERENAUSLESE
Dit zijn de namen voor wijnen, die zijn
gewonnen uit druiven, die zorgvuldig
zijn uitgepikt uit de trossen, terwijl ze
nog aan de stam hingen.
Zeer kostbare wijnen zoals u zult begrij
pen en vooral de Trockenbeerenausle-
se, waar de druiven zelfs zodanig waren
ingedroogd, dat zij op rozijnen gingen
lijken, zijn zeer zeldzaam en kunnen wel
meer dan 100 mark kosten.
17
