C. J. J. van Rijsinge: Je moet
je werk kunnen loslaten
Pensioen in Zicht heten de bij
eenkomsten die vanaf 1967 in diverse
vormingsinstituten in Nederland wor
den gehouden voor de oudere werk
nemers. Ook Heineken stelt zijn aan
komende gepensioneerden in de ge
legenheid aan deze bijeenkomsten
deel te nemen. Wanneer een van on
ze werknemers de leeftijd van 63 jaar
heeft bereikt, wordt hij of zij door een
medewerker van personeelszaken
benaderd en uitgenodigd samen met
zijn of haar echtgeno(o)t(e) aan de
conferentie Pensioen in Zicht deel te
nemen. Deze conferentie duurt van
maandag tot en met vrijdag en wordt
door het bedrijf betaald. Ook hoeft de
werknemer er geen vakantiedagen
voor op te nemen. Toch maakt hoog
uit de helft gebruik van deze unieke
gelegenheid om zich samen met an
deren onder deskundige begeleiding
op deze nieuwe levensfase voor te
bereiden. Wij gingen daarom eens
praten met een aantal mensen die
ons wat meer konden vertellen over
de conferentie Pensioen in Zicht en
over de problematiek van gepensio
neerden. Over het laatste spraken we
met de schrijfster en publiciste Har-
riët Freezer, dié in verschillende be
drijven een middag over het pensioen
komt praten. Hermien Keuning, vor
mingsleidster in het vormingsinstituut
De Haaf, vertelde ons wat er in zo'n
week Pensioen in Zicht op De Haaf
allemaal gebeurt en gedaan wordt.
Tenslotte spraken we met een oud
medewerker van Heineken, de heer
C. J. J. van Rijsinge, die nu ruim
anderhalfjaar met pensioen is en ons
zijn indrukken over de conferentie
Pensioen in Zicht vertelde.
allerlei vragen van praktische aard wor
den dan beantwoord.
Een ander onderdeel, dat een belangrijk
deel van de cursus vormt, is vrijetijdsbe
steding. „We dragen ideeën aan over de
wijze waarop men zijn vrije tijd na het
pensioen door kan brengen. Zo nemen
we de groep op een ochtend mee naar
het dorpshuis van Bergen en laten hen
daar kennis maken met pottenbakken,
weven en andere creatieve uitingsvor
men. Ook gaan we met de hele groep
trimmen in de duinen als het goed weer
is. Dit is echter per vormingscentrum
verschillend, want zo weet ik dat andere
centra hun groep bijvoorbeeld meene
men naar een museum, terwijl weer an
deren de natuur intrekken of een avond
gaan kegelen."
Het derde onderdeel van de conferentie
is toegespitst op de vraag: Wat verandert
er met het ouder worden in je eigen
privé-situatie? Deze vraag heeft be
trekking op de relatie man-vrouw, oude
ren ten opzichte van hun kinderen en ten
opzichte van de jeugd. In dat kader vindt
dan ook een gesprek plaats tussen de
groepsleden en jongeren van de
Wereldwinkel Bergen. Men discussieert
over de wijze waarop oudere mensen in
deze samenleving behandeld worden.
Vechtlust
„We proberen de mensen er zoveel mo
gelijk van te overtuigen dat ze een nieu
we periode in hun leven beginnen. Ze
moeten het pensioen eigenlijk meer als
een uitdaging zien, waar je wat van kan
maken. De meeste mensen hebben het
idee als ze met pensioen gaan, dat ze
hun leven gehad hebben, dat ze nu al
leen nog maar een restje van de koek
krijgen en dat het dan is afgelopen. De
ervaring leert echter dat als iemand
eenmaal zonder kleerscheuren de 65
heeft gehaald, hij heel vaak nog zo'n jaar
of twintig voor de boeg heeft.
Het vierde hoofdthema van de confe
rentie-week vloeit eigenlijk een beetje uit
punt drie voort. Het is namelijk de positie
van de ouderen in het algemeen, in de
maatschappij, hoe worden bijvoorbeeld
oudere werknemers in een bedrijf be
handeld? „We proberen de deelnemers
aan de week ook weer een beetje vecht
lust bij te brengen. Als ze vinden dat de
ouderen over het algemeen slecht wor
den behandeld, dan zeggen wij neem
je dat dan? Vaak word je ook niet meer
gehoord die laatste jaren dat je nog
werkt. En als je dan eenmaal gepensio
neerd bent, dan mag je als oudere alleen
nog maar kaarten of sjoelen, maar bij
voorbeeld een talencursus die een beet
je is afgestemd op de oudere mens vind
je niet. Als we over dit soort onderwer
pen praten, komen al gauw de vragen en
angsten naar voren. Veel mensen zijn
ook bang voor aftakeling en vereenza
ming."
Herkenning
"Toch steunt het de deelnemers aan de
conferentie Pensioen in Zicht enorm met
mensen te kunnen praten die exact in
dezelfde situatie zitten. Zo is het voor
veel vrouwen heerlijk nu eens met ande
re vrouwen te kunnen praten wier kin
deren ook de deur uit zijn en die het daar
ook best moeilijk mee hebben. Men her
kent zijn eigen situatie in die van de an
der."
De sfeer tijdens de conferentie is dan
ook buitengewoon goed. ,,Het grappige
is dat de deelnemers elkaar binnen tien
minuten al hebben ingeschat op baan en
inkomen. Die verschillen zijn echter zo
verdwenen, omdat ze ongeacht hun
status allemaal voor dezelfde problemen
staan, 's Avonds schuift iedereen gezel
lig bij elkaar met een biertje of een bor
reltje en de mensen zitten dan vaak tot
laat met elkaar te kletsen. Dat onderlinge
contact is ook één van de wezenlijke as
pecten die deze week zo tot een succes
maken. Het contact met lotgenoten sa
men met een af te werken programma,
waardoor ze worden gedwongen over
een situatie na te denken, die er nog niet
is. Het grootste compliment voor onze
conferentie maakte een echtpaar, dat bij
het naar huis gaan op vrijdagmiddag
tegen ons zei: Toen we hier kwamen,
dachten we dat we aan het eind stonden,
nu weten we dat we weer aan een begin
staan!"
De heer C. J. J. van.Rijsinge (66) stond
niet bepaald te springen om naar de
conferentie Pensioen in Zicht te gaan.
„Zelfs op weg naar kasteel Oud-Poel
geest, waar we de conferentie zouden
bijwonen, twijfelde ik nog, of ik er wel
goed aan gedaan had hieraan deel te
nemen. Het was m'n vrouw, die zo dap
per was geweest om te zeggen: Daar
moeten we wèl naartoe gaan. Wie weet
wat voor nieuwe dingen je hoort, per slot
van rekening beginnen we ook een
nieuw leven De heer Van Rijsinge
was voor zijn pensionering gedurende
23 jaar werkzaam bij Heineken. Zijn
laatste functie was horeca-consulent
voor het gewest Rotterdam.
Op aandringen van zijn vrouw stapte hij
die maandagmorgen, met lood in zijn
schoenen, het conferentie-centrum bin
nen. „Ik dacht ook, omdat er steeds van
de cursus Pensioen in Zicht werd ge
sproken, ze willen ons weer op school
hebben! Het lijkt echter helemaal niet op
een school of cursus. Het was gewoon
een heel gezellige week, waar je zelf
echter wel voor honderd procent aan
mee moet werken. Het is ook bepaald
geen vakantie! Het zijn behoorlijk zware
dagen, die echter voorbij vliegen, omdat
ze zo leuk zijn. Dadelijk na de ontvangst
in het kasteel waren we onze schroom al
kwijt. Je werd zo fantastisch opgevan-
In groepjes discussieert men over de nieuwe
periode die aile deelnemers aan de conferentie
Pensioen in Zicht te wachten staat.
15
