ZIJ, VAN ZESSEN KLAAR, ZIJN ER OOK GEK OP
'zijn
Verder
Later vervulde Rijkens zijn dienstplicht in
Duitsland bij het Nederlandse leger en
het toeval wilde dat vlak bij de kazerne
een vliegveld lag. Hij kreeg toestemming
om zich verder te bekwamen in de lucht
en het was daar dat hij voor het eerst
alleen losgelaten werd in het niets. Dat is
eigenlijk het begin want voordat je je
brevet kunt halen, moet je minstens 30
uur hebben gevlogen. Uren die besteed
worden aan het scheppen van-noodsi
tuaties om ze dan weer snel op te lossen.
Rechtuit sturen is niet moeilijk, maar wat
doe je wanneer de motor uitvalt en je een
noodlanding moet maken? Hoe reageer
je wanneer je toestel in een spin te
rechtkomt, hetgeen betekent dat je recht
naar beneden duikt, terwijl het vliegtuig
draait als een tol.
Ook zul je altijd moeten
weten waar je bent en dan zijn er ook
nog de bochten, die het dromerig recht
uit vliegen van tijd tot tijd komen versto
ren. De leerling krijgt te maken
slecht weer, hij krijgt te horen
voorruit onder de olie zit en d^trifaardoor
het zicht tot nul is teruggébracht. Hoe
zet je je kist dan aan de"grond? De theo
rie wordt ook niet vergeten, want net als
hij, die zijp rijbewijs wil halen, moet de
vlieger heel wat wetten kennen, hij moet
lamen van wolken weten en in zijn
moet hij kunnen uitrekenen hoe
veel de zijwind hem van zijn koers zal
afdrijven. En dan moet hij als een dokter
elk vreemd geluid dat uit zijn motor komt,
kunnen thuisbrengen en zo mogelijk
kunnen „verwijderen".
Dan komt het theorie-examen en als je
dat hebt gehaald, mag je bewijzen dat je
kunt vliegen met een examinator naast
je. Heb je eenmaal je brevet dan moet je
elk jaar tien uur vliegen, wil je het be
houden. Tien uur is een peuleschilletje,
zal de leek denken want zitten we niet
allemaal honderden uren in onze auto's?
Vliegen heeft echter een ernstig nadeel
en dat is dat het een dure sport is. Een
uurtje vliegen kost gemiddeld 120,—
en als je dan tien uur moet volmaken,
doet dit toch wel een aanslag op je por
temonnee. Toch is het geen elitesport.
Ga maar kijken naar de zondagvliegers,
en niet te vergeten -vliegsters, want die
zijn er beslist ook, die hun vaak zuur
verdiende guldens neertellen om een
uur met hun liefde samen te mogen zijn.
vraagt zich dan direct af wat nu zo in
spannend is aan het comfortabel zitten
in een stoer. Men heeft er niet de conditie
van een wielrenner voor nodig, maar aan
je ogen moet niets mankeren en twijfels
aan je hart mogen er niet zijn. Mentaal
moet je ook tegen een stootje kunnen.
Want hoe rustig het vliegen in het zon
netje met een zachte bries ook is, de
spanningen stijgen ten top wanneer er
dingen mis dreigen te gaan, want je
hangt in de lucht en je kunt niet even
uitstappen om onder de motorkap te kij
ken of het landschap te overzien. Paniek
brengt niet alleen je eigen leven in ge
vaar, maar ook dat van diegenen, die in
de vliegtuigen om je heen zitten.
slaap
Avontuur
Zo zal Rijkens nooit zijn hachelijke
avontuur boven Rotterdam vergeten
waar vandaan hij vertrok op een van de
mooiste dagen, die de maand december
ooit heeft gekend. Hij koerste naar Zee
land, dat ditmaal niet was opgesmukt
met zeilboten, maar dat nog altijd het
aanzien waard was. Boven de eilanden
ving hij een bericht op dat Rotterdam
gesloten zou worden, hetgeen als een
Eigen luchtfoto van een gedeelte van Hilversum.
vergissing klonk in het blauwe Zeeuwse
zwerk en ook min of meer als zodanig
werd opgevat. In alle rust werd begon
nen aan de retourvlucht en weldra
schoof Gouda onder langs. Wat ook on
der langs begon te schuiven waren de
grijze wolken en als je, zoals Rijkens, niet
in het bezit bent van een radiobrevet en
een blindvliegbrevet, is dat uit den boze,
want Moeder Aarde moet dan altijd in het
zicht van de piloot blijven, zoals het kui
ken de hen altijd in het oog houdt. Dan is
er maar één oplossing: lager vliegen,
hetgeen Rijkens ook deed. Boven het
vliegveld gekomen bleek dit gesloten te
zijn wegens sneeuwval en volledig ge
brek aan zicht.
Het vreemde was dat Rij
kens de baan wel goed kon zien en dus
wilde landen, daar uitwijken naar een
ander vliegveld onder die omstandighe
den ook een zeer beperkt genoegen
was. Hij kwam naar beneden, zonder te
weten of hij zijn wielen wel precies op de
juiste plaats had neergezet, want een
laag sneeuw bedekte het beton, maar
nog niet de lichten, die elke baan flan
keren. De medische dienst in Soester-
berg, die hem altijd keurt, zou zich on
getwijfeld zeer loffelijk over dit stukje
vakwerk hebben uitgelaten, maar de
Rijksluchtvaartdienst had aanmerkelijk
minder'waardering voor het doorbréken
van het landingsverbod, al was dat mis
schien wel ten onrechte gegeven. Het
muisje kreeg een staartje en er werd
proces-verbaal opgemaakt. Het is uit-
teindelijk met een sisser afgelopen, maar
u ziet, vliegen is moeilijker dan u denkt.
Medische keuring
Het brevet behoud je niet door alleen
maar uitstekend te blijven vliegen. Je li
chaam moet het volhouden en de leek
Nadat wij een gesprek met Maarten Rij
kens hadden gehad, hebben wij alle
Heineken sportvliegers, voor zover deze
bij ons bekend waren (zeven), op een za
terdag begin oktober bijeen laten komen
op het vliegveld Hilversum voor het ma
ken vap enige vluchten. Hun namen
vindt u bij de foto. Enkelen van hen heb
ben hun brevet laten verlopen om ver
schillende redenen. Maar met of zonder
brevet, allen houden zij nog van het
luchtruim en het zwerk blijft hen aan
trekken als een bijna onweerstaanbare
liefde.
Waarom
Wij vroegen hun waarom het vliegen een
liefhebberij was geworden. Is het een
wonder dat de technici onder hen in het
algemeen aangetrokkei. werden door de
techniek die verborgen zit in de kleine
sporttoestellen? Een verzameling van
bouten, meters, cilinders en wat al niet,
waaraan je je wil kunt opleggen. Maar
ook spreekt mee de vrijheid, die je om
geeft wanneer er niets dan lucht is om je
heen en de aarde onder je ligt als een
miniatuurwereld aan de wetten waarvan
je je hebt kunnen onttrekken. En dan is
er ook het navigeren. Het trekken van
lijnen op landkaarten, het vaststellen van
de koers en het volgen van het kompas
19
