En als je dan bent uitgerust van het roer ganger zijn, dan moet je het binnenste van het schip in en de duisternis maakt plaats voor de felle lampen overal in de gangen en de schemer van de hutten. Je moet alle ruimten gaan controleren op brand, want vuur is de meest gevreesde vijand aan boord. Een aanvaring kun je zien aankomen en kun je voorkomen als je goed uitkijkt. Brand komt binnen achter je rug om, in het geniep en kan even dodelijk voor het schip zijn als een on herstelbaar lek. Schroeien doet de vlam geboren worden en een handdoek die te drogen hangt over de elektrische kachel kan de catastrofe naderbij roepen. Roken in kooi is onvergefelijk en de wacht loopt snuivend van deur naar deur, trachtend de minste brandlucht op te vangen voor dat de uitslaande rook iedere twijfel weg neemt. Zeeziekte Velen zullen aarzelen een tocht met 'De Eendracht' te maken omdat ze angst heb ben zeeziek te worden. Toch moet die vrees ze niet weerhouden om een onver getelijke reis te maken. O zeker, dit spook slaat zijn armen om bijna iedereen, de eerste uren dat het schip zich in volle zee bevindt. Bij de één is de omarming heel zwakjes, bij de ander heel stijf, maar als je wilt kun je de greep verdrijven. Werken is de beste remedie want het leidt de aan dacht af van het constante bewegen van het schip. En het helpt wanneer je een liefdevolle figuur aan boord hebt, zoals onze machinist, Jacob, die graag zijn mo toren even in de steek liet om de zieken aan dek te verzorgen met een appeltje hier en een beschuitje daar, begeleid door woorden van moed, die de amateur zeeman weer op de been helpen. Zee ziekte is vervelend, maar deze 'kwaal' moet je niet ver houden van een wereld, die zo anders is dan die van ons land rotten. Maar heb je het te kwaad, dan moet je wel zorgen dat je de volgende dialoog tussen de professionele zeeman en de koksmaat niet hoort: 'Zeun, wat schaft de pot vanmiddag?' 'Lekker eten, bootsman, we krijgen apekots.' Door zo een woord kan je wilskracht in één klap gebroken worden, hoe lekker apekots later ook blijkt te zijn. De brug Wanneer je als leek op de brug van een schip als 'De Eendracht' staat dan kom je onder de indruk van de deskundigheid die daar aanwezig is om het schip veilig naar de thuishaven te brengen. Deskun digheid van de schipper en zijn helpers, bijgestaan door vele elektronische appara ten, die alle ontworpen zijn om de zeeman te helpen bij het uitoefenen van zijn taak. De brug heeft zijn grootste charme in de nacht, wanneer het gedempte licht op de zeekaart schijnt, waarop gradenboog, pas ser en vele boeken met cijfertabellen lig gen. De roerganger staat voorin, turend naar het kompas, volledig afhankelijk van de instructies van de stuurman, want hij ziet niets van wat buiten het schip gebeurt. De schipper zit, wanneer hij het comman do voert, in zijn stoel rechtsachter in de hoek en zijn stuurman maakt zijn becijfe ringen op de kaart, terwijl een enkele wacht staat bij te komen van de koude voorop de boeg. De radio is constant ingescha keld, maar het geluid is gedempt. Daarbuiten ruist de zee en de wind is er altijd, terwijl de lichten blijven opflitsen en weer doven om altijd terug te komen, om ten laatste te verdwijnen achter de horizon. Totdat de radio iedereen opschrikt met de kreet 'Pappa, Delta, Victor, Whisky' - - - 'Pappa, Delta, Victor, Whisky', want dat is de roepnaam van 'De Eendracht' en wan neer deze naam wordt opgelezen betekent dat, dat radio Scheveningen een bericht voor je heeft. Thuis Pappa, Delta, Victor, Whisky ligt weer in zijn thuishaven en iedereen is van boord naar huis. Bewust of onbewust een er varing rijker, want het varen op een zei lend zeeschip is goed voor de landrot. Hij leert daardoor dat veel van het goede van dit leven naar hem wordt toegebracht door de koopvaardij, want legio zijn de sche pen, die hij op de hoge zee tegenkwam. Hij gaat zich realiseren dat de meeste goederen, die hij nodig heeft voor zijn da gelijkse comfortabele bestaan over het water moeten worden aangevoerd. Hij weet dat er een indrukwekkend apparaat nodig is om deze vele schepen en hun be manningen te loodsen langs verraderlijke kusten en onzichtbare zandbanken, om nog maar te zwijgen over de vele andere hindernissen, die de zee voor de schepe ling in petto heeft. De Eendrachteling heeft leren begrijpen dat de mens, ondanks zijn grote kennis en in de loop der eeuwen ver kregen handigheid, nietig is wanneer hij moet vechten tegen de elementen, die hem Bij de foto's: 7. Stuurman van de wacht, Nils Brandt, in het dagelijks leven gezagvoerder bij Lufthansa, bezig met een moeilijk karwei. 8. Koffiedrinken ofwel pikheet op het achterdek. 9. De auteur helpt de kokkin. Joke Wittenberg, een handje. 10. In de haven van Dieppe metershoge kademuren. 11. Aan dek met op de voorgrond Arie Meyer als uitkijk. elk ogenblik kunnen vernietigen wanneer hij zijn aandacht laat verslappen. Mis schien is hij zich gaan realiseren, dat toen hij in zijn kooi lag te slapen, hij volledig afhankelijk was van zijn medebemannings leden. Mogelijk is hij zich bewust geweest van zijn verantwoordelijkheid voor de an deren toen hij op het dek wacht liep. En was hij hoogmoedig toen hij aan boord stapte en zeker van zijn superioriteit, mis schien is hij dan weer op aarde terugge keerd toen hij na de reis aan wal stapte, na geleerd te hebben dat zijn kracht een lachertje is wanneer deze zich moet meten met storm en golfslag. Hij heeft gekeken achter de schermen van een andere we reld en dat is misschien meer waard dan de ervaring van een prettige, mooie en vaak indrukwekkende reis. Hij heeft leren werken met mensen van allerlei pluimage. De gezagvoerder van de Lufthansa trekt samen in zijn wacht op met de student in de rechten, de botenbouwer, het meisje van kantoor, de kandidaat-notaris, de 70- jarige gepensioneerde, de man van pu blieke werken en de twee Heineken mede werkers. Het is niet eenvoudig om 'De Eendracht' in de vaart te houden, want het onderhoud van een schoener vraagt grote bedragen, die elk jaar met de inflatie stijgen. Bedra gen die aantellen voor een stichting, die verantwoordelijk is voor het schip, maar een jaarlijks totaal, dat toch erg meevalt wanneer het wordt verdeeld over allen die waardering kunnen hebben voor het ideaal om Nederland een schoener te laten be houden, een waardering die zij tot uit drukking kunnen brengen door lid te wor den tegen een jaarlijkse contributie van omgerekend tien pakjes sigaretten.

Jaarverslagen en Personeelsbladen Heineken

Vers van 't Vat | 1975 | | pagina 13