Dr H.P.Heineken-prijs
Professor De Duve werd op 2 oktober
1917 te Thames-Ditton in Engeland
geboren. Hij studeerde medicijnen aan
de Universiteit van Leuven (België),
waarna hij zich specialiseerde in de
chemie (Stockholm) en biochemie
(St. Louis, U.S.A.). Na enkele jaren
lectoraat werd Dr De Duve in 1951
benoemd tot hoogleraar in de fysiolo
gische chemie aan de Universiteit van
Leuven. In 1962 werd hij tevens hoog
leraar aan de Rockefeller University te
New York. Professor De Duve ontving
ere-doctoraten van de universiteiten
van Turijn, Leiden en Sherbrooke.
Professor De Duve is zijn wetenschap
pelijke loopbaan begonnen op het ge
bied van het suikerziekte-onderzoek en
de koolhydraatstofwisseling. In het be
gin van de jaren vijftig was hij op dit
gebied reeds een internationaal erken
de autoriteit. Verdergaande onder
zoekingen brachten hem tot de ont
dekking van het lysosoom, een onder
deel van de levende cel, dat nodig is
2
om de in de cel doorgedrongen vreem
de stoffen af te breken.
Het maatschappelijke belang van het
werk van Professor De Duve kan het
best geïllustreerd worden met de me
dische toepassing van zijn ontdekking
en onderzoek. Door de ontdekking van
de lysosomen, hun functie en werking
is het mogelijk geworden allerlei ziek
ten te verklaren en nieuwe therapiën te
vinden. Zo blijken bijvoorbeeld aange
boren stofwisselingsziekten door één
zelfde mechanisme te worden veroor
zaakt. De lysosomen functioneren in
dat geval niet zoals gebruikelijk. Er
zijn sterke aanwijzigingen, dat lysoso
men bij bepaalde vormen van kanker
een rol spelen. Sommige ouderdoms-
verschijnselen kunnen eveneens ver
klaard worden. Bij aderverkalking en
andere degeneratieve ziekten spelen
de lysosomen een hoofdrol. Zo ook bij
tuberculose en lepra. Doordat de wer
king van de lysosomen nu zo uitvoerig
bestudeerd is, heeft men nieuwe ge
neesmiddelen kunnen ontwikkelen, die
3
zeer specifiek op bepaalde plaats< r
werken en zodoende weinig of get r
bijwerkingen hebben.
De plechtige zitting in de grote Ver
gaderzaal van de Akademie werd b j-
gewoond door mevrouw De Duve, ce
Ambassadeur van de Verenigde Sti-
ten, de heer J. W. Middendorf II, ce
Ambassadeur van België, de heer V/.
Cauwenberg, de heer Mr A. L. Goe I-
hart, namens het Ministerie van Onder
wijs en Wetenschappen, wethoud r
Drs R. van der Velde, namens h ;t
Gemeentebestuur van Amsterdam, ce
heer J. Becker, kanselier van h t
Consulaat-Generaal van België, ce
leden van het Bestuur van de Afdeling
Natuurkunde van de Akademie, ce
leden van het Bestuur van de Heineken
Stichting, onder wie de heren A. H.
Heineken en Dr J. P. Ton, de leden ven
de Commissie voor de Toekenning van
de Dr H. P. Heineken-prijs en voorts
vele prominenten uit kringen van
wetenschap.