P. KRANENBERG
over de
OLYMPISCHE SPELEN
te MÜNCHEN
De heer P. Kranenberg, directeur Horeca Ont
wikkeling, verbleef tijdens de Olympische Spelen
in München om o.m. de verrichtingen van zijn
zoon, Coen Kranenberg, in de zo succesvolle
Nederlandse hockeyploeg te volgen. Vanuit
München schreef hij, speciaal voor Vers van 't
Vat, zijn impressies in een tweetal brieven, dat
wij hierbij publiceren.
Als de doelstelling van de Olympische
Spelen München 1972 zou mogen luiden,
dat de organisatie er naar gestreefd heeft
haar klanten in elk opzicht te gerieven,
dan geloof ik te mogen schrijven, dat men
daar voor een overgroot deel in geslaagd
is. Ik wil trachten het leven van een wille
keurige bezoeker te schetsen van het
begin tot op heden.
Hoe is het in het algemeen gesteld met
het onderkomen van de duizenden en nog
maals duizenden bezoekers. De indruk is
allerwegen zeer goed. Er zijn nog steeds
vele kamers in hotels en bij particulieren
in en rond München ter beschikking. Men
verwacht de tweede week een grotere
bezetting van de logeeraccommodatie, om
dat dan de atletiek volop aan bod komt.
Men heeft de prijzen van de hotels en
van de maaltijden zeer behoorlijk in de
hand gehouden. Als men luxueus wil di
neren in een restaurant van de goede
middenklasse, dan betaalt men inclusief
wijn voor twee personen tussen de 35
en 50 DM, en wil men goed doch wat
eenvoudiger eten, dan is men voor twee
personen ongeveer 25 DM kwijt. Klachten
over kamers hoort men haast niet. Ook
niet van diegenen, die particulier zijn
ondergebracht. Integendeel, er is sprake
van een grote mate van gastvrijheid en
van hulpvaardigheid.
Gaat men dan vervolgens als bezoeker
zijn verblijf verlaten om naar de verschil
lende sportaccommodaties te gaan, dan
zijn er de volgende mogelijkheden:
a. per particuliere auto over een schit
terend complex van nieuw aangelegde
wegen, waar nimmer opstoppingen zijn.
Men betaalt voor het parkeren 10 DM
per dag, hetgeen weliswaar niet goedkoop
is, maar wat men er voor krijgt is zeer
goed.
b. per U-Bahn en S-Bahn, hetgeen zeer
snel en effectief is. In 6 tot 10 minuten
reist men vanuit het centrum van Mün
chen naar het Olympia Park. Er rijden
bijzonder veel treinen en er is altijd plaats.
De prijs is erg goedkoop: 1 DM voor een
enkele reis en 1.50 DM voor een retour.
c. per stadsbus. Deze wijze van vervoer
duurt wat langer, maar is ook attractief
omdat men heel wat van de stad ziet.
De prijzen zijn gelijk aan de U- en S-Bahn.
Er is altijd volop aanbod van bussen.
d. te voet. Dit is echter niet aan te raden,
omdat men op het Olympiade-terrein ook
al alles lopen moet en dat is alles bij el
kaar al een flinke afstand.
Is het gemakkelijk om aan kaarten te ko
men, vraagt U zich wellicht af. Het ant
woord is 'ja' als het gaat om roeien,
hockey en kanovaren, en 'nee' voor prak
tisch alle andere sporten. Voor finales is
in feite alles van te voren al uitverkocht
geweest. Er is in München in het centrum
van de stad een zeer levendige handel in
zwarte kaartjes en prijzen van bijvoor
beeld 200 DM voor atletiekfinales zijn
vrij 'normaal'. Het doet denken aan onze
Holiand-België-ontmoetingen van voor de
laatste wereldoorlog, toen voor het hotel
'Schiller' op het Rembrandtsplein in Am
sterdam soortgelijke taferelen zich af
speelden.
Eenmaal in het Olympia Park of op de
roei-accommodatie of waar elders dan ook,
maar met name in het Olympia Park, ziet
men stromen mensen zich volledig rustig
voortbewegen. De ligging der activiteiten
is zodanig bepaald, dat van enige ver
warring of chaos nergens sprake is. Alles
verloopt schitterend op tijd en de toe
schouwer komt volkomen aan zijn trekken.
Wat echter het meest opvalt is, dat deze
Olympiade een zo bijzonder vredige aan
blik geeft.*) Alle volkeren der aarde, met
hun eigen spraak en klederdracht, zijn hier
P.S. Het eerste deel van dit verslag
werd geschreven vóór de gebeurtenissen
van de 5de september.
bijeen en zij vermengen zich zonder ruzie.
Op het veld wordt uiteraard wel eens wat
minder vleiends gezegd, maar in het spel
is men allemaal zeer fair.
De accommodaties zelf zijn schitterend
van opzet. Wat het ook gekost moge heb
ben, de organisatoren hebben zeer veel
eer van hun werk. De suppoosten, de gid
sen, kortom, al het personeel van hoog tot
laag is bezield met de gedachte dat de
bezoeker in alle opzichten goed behan
deld moet worden.
Heeft de bezoeker ook mogelijkheden ter
recreatie en restauratie in het Olympia
Park? Het antwoord is 'ja' en wel vol
mondig 'ja'. Er is een grote groep res
tauraties aanwezig, waar prima etens
waren en dranken voorhanden zijn. En
alles is tot op de laatste fles of het laat
ste vat gekoeld. Alle Münchener brouwe
rijen, en dat zijn er heel wat, werken hier
tezamen onder één merknaam: Münche
ner Bier. En de prijzen zijn zeer redelijk:
bier 1 DM, broodje kaas of worst 1.50
DM.
Zeer opvallend is, dat de uitgestrekte
terreinen allemaal schoon zijn; geen pa
pier, geen vuilnis; uitnemende, grote toilet
accommodaties die doorlopend worden
schoongehouden. Voor invaliden heeft
men overal hulpposten en speciale plaat
sen gereserveerd. Postkantoren zijn op
vele plaatsen aanwezig.
Als ik U vertel, dat het bovendien vanaf
die fantastische opening tot op de dag
van vandaag ons gegeven is geweest om
van schitterend weer met strakblauwe
hemel te genieten, dan is het feest van
sporten en volken in de ogen van Uw
briefschrijver tot op heden zeer geslaagd.
München, 2 september
Na mijn meer opgewekte indrukken van
de eerste week van de Spelen, kunt U
zich voorstellen dat ik ditmaal wat ge
matigder zal zijn. Trouwens, de stemming
onder allen, die op energerlei wijze bij de
Spelen betrokken waren, was vanzelf
sprekend na de vreselijke gebeurtenissen
met de Israëlische ploeg geheel ver
anderd.
Dinsdag 5 september heerste er vanaf de
vroege ochtend een zeer gespannen sfeer,
zowel in het Olympia Park als in de stad
München. Alom waren gevoelens van te
leurstelling en machteloze woede merk
baar. Maar nadat de rouwplechtigheid in
het Olympisch Stadion had plaatsgevon
den, hernam het normale leven zijn loop.
Toch was het duidelijk dat noch bij de
Spelen, noch in de stad de stemming er
weer in zou komen. De uitbundigheid en
de vrolijkheid hadden plaatsgemaakt voor
een grote mate van terughoudendheid.
Bovendien kwam hier en daar een zekere
mate van agressie om de hoek kijken,
hetgeen zich heeft geuit in een aantal
kleinere en grotere incidenten.
De publieke belangstelling voor de Spelen
bleef echter praktisch gelijk, doch het
deed wat onwezenlijk aan om bij manifes
taties aanwezig te zijn, waarbij de nor
male toejuichingen vrijwel geheel achter
wege bleven.
De Olympische Spelen 1972 zijn nu achter
de rug en zij hebben ongetwijfeld toch
hun waarde gehad als het gaat om een
bijdrage tot verbroedering van een groot
aantal mensen, dat op enigerlei wijze
sport bedrijft. Toch zal de Olympiade
1972 immer geboekstaafd blijven als een
manifestatie met een zeer treurige afloop.
Dit is des te ernstiger omdat gezegd mag
worden dat niet alleen de Duitse organi
satoren maar ook de Duitse bevolking in
haar geheel, een zeer serieuze poging
heeft gedaan om een in alle opzichten
goedwillend en vredelievend Duitsland te
tonen.
München, 11 september
P. Kranenberg
De heer P. Kranenberg met zijn zoon Coen in het
hockeystadion te München.
6