opgravingen
in
zoeterwoude
6
(vervolg van pagina 5)
Tot zo ver de activiteiten van de
R.O.B. in Zoeterwoude, Graag komen
we nog even terug op het kasteel
'Huis te Zwieten', dat gestaan heeft
tussen de Ommedijkseweg en de Wei-
poortsevliet, op ongeveer 600 meter
van de Hoge Rijndijk. In de weilanden
zien we nog enkele vijvers, die vroeger
bij de prachtige tuinen behoorden.
Men dacht hierin de oude slotgracht
te herkennen, ook al omdat er een
soort schiereilandje in ligt. Hoewel er
in de literatuur nadrukkelijk staat ge
schreven, dat het kasteel in 1805 ge
heel was afgebroken en ook het puin
van de fundamenten was gebruikt voor
de weg Den Haag-Gouda, bevinden
zich op het schiereilandje en deels
ook onder water nog verschillende
resten. Onder meer kwamen bij de
grondwerkzaamheden nog enkele ton-
nen-zware fundamenten aan de opper
vlakte.
Het kasteel was in 1321 al bekend
als Hollands leen. Het is het stamhuis
van het geslacht van Zwieten, een
geslacht, dat vele vooraanstaande be
stuurders van de gemeenschap lever
de. De Van Zwietens waren vertegen
woordigers in de Staten van Holland,
een was burgemeester van Leiden, ter
wijl ze ook in 'Rijnland' een grote rol
speelden. De belangrijkheid van het
geslacht 'Swieten' komt onder meer
tot uitdrukking in het historisch ge
schrift 'Batavia llustrata'. Daarin wordt
gesproken over Gerrit Emmersz van
Swieten of Sweeten. Een kleinzoon
van hem. 'Vette Simon', was baljuw
van Voorn. Van andere kleinzonen is
bekend, dat bijvoorbeeld Dirk 'doot
bleef met den Grave van Holland bij
Staveren, in den Strijt tegens de
Vriezen anno 1345'. Dirk's broer Claas
van Swieten, bijgenaamd 'Draken
burg', werd in 1370 in Delft dood
geslagen door de Kabeljauwen 'met
noch 18 van sijn bloet-vrienden'.
Boudewijn 1410) was naast bezit
ter van vele titels en landerijen rent
meester generaal van Holland en Zee
land. Van hem staat er: 'hij was zeer
rijk en hadde een Bastard Zoone, ge
naamd Willem den Bastard van Swie
ten, Procureur Generaal van den Hove
van Holland in 1450'. Adriaan van
Swieten behoorde in 1566 tot den ver
bonden Edelen te Brussel en was bij
zonder actief bij het innemen van Den
Briel.
De bekende vlootvoogd Blois van
Treslong was onder meer een vaste
bezoeker van het kasteel. Naar het
kasteel is ook een oorlogsschip ge
noemd. 'De Zwieten' behoorde tot de
vloot van de Vereenigde Oostindische
Compagnie en werd in 1661 in dienst
genomen. In 1665 werd het schip door
de Engelsen veroverd. Op de achter
zijde van het schip was het kasteel
afgebeeld.
Het kasteel zelf is in de loop der
eeuwen vele malen van uiterlijk ver
anderd. Het blok van twee gekoppel
de rechthoekige gebouwen moet nog
laat-middeleeuws zijn. De trapgevels
daarop zijn van een veel later tijdstip.
Oud zijn ook de torens, die het ge
bouw een kasteelachtig uiterlijk geven.
In de 18de eeuw is het kasteel dus
danig verfraaid, dat het meer weg had
van een weelderig landhuis met grote
raampartijen en rijk-aangelegde tui
nen. Het oorspronkelijke karakter ging
daarmee verloren. In 1805 werd de
buitenplaats 'Huis te Zwieten' geheel
afgebroken, maar de vermoedelijke
resten ervan zullen straks in de opzet
van de brouwerij een eervolle plaats
blijven behouden.
Uit potscherven, die men in Zoeterwoude heeft
gevonden, werd getracht weer één geheel te
maken.
GOUDEN WIEG
In Zoeterwoude gaat al vele
tientallen jaren het verhaal, dat
ergens in de grond een gouden
wieg verborgen moet zitten. Een
vroegere eigenaar van het ter
rein, waarop nu onze brouwerij
komt, heeft dit stuk grond lange
tijd opengesteld voor de bevol
king om er tegen betaling van
tien cent te graven. Het leverde
hem een aardige duit op, maar
de wieg bleef onvindbaar en zal
dat ook, nu het terrein is opge
spoten, tot in lengte van dagen
blijven.