"OUDT NIEUWS"
VtynmfW
UITLEG BIJ "OUDT NIEUWS"
Jeugdrubriek onder redactie van madeleen van eek, hans jonkers,
rudie van eekert, ad sinkeldam, els küper, rené prins, yvonne schut
selaars, leen molenaar, suzan van de grint, albert lakwijk, mary van
overdam, ruud koning, lida eenhuizen en michel subelack.
3B7
"Genoegen moet maur betaald worden"
Men zou kunnen zeggen, dat de overheid al eeuwen
lang haar belastingen rechtvaardigde met deze gedachte
in het heffingengrage hoofd.
Uit de oudstbekende stadsrekening van Den Bosch, die
loopt van "Paeschen 1399 tot St. Remeys 1399" blijkt
De ontvanger der belastingen. Op de voorgrond de deurwaarder
met de zak waarin zich de dossiers der belastingschuldigen
bevinden.
dat de totale accijnsopbrengst 2163 oude schilden
bedroeg.
Het bier-aandeel hierin was 811 oude schilden, dat van
de wijn 566. Hieronder volgt een lijst van de andere
accijnzen, die de "lokale Wittevenen" van 1399 wisten
te bedenken:
Coren accijns
Becker accijns
Weverspacht
de Wolpacht
de Velpacht
de Gagelpacht
de Steenpacht
de Houtpacht
de Smoutaccijns
de IJssen honichpacht
de Witlederpacht
de Louweraccijns
de Louwerspacht
de Oude Clederpacht
de Line Weverzaeten
de Lijnwaetpacht
de Zadelpacht
de Bontwerkere Pelsenpacht
de Kezepacht
de Vischtol
de Zout ende Herineaccijns
de Zout ende Herinepacht
de Zamencoep van Herine
ende Buckine
de Bute accijns van de
Lakene
dat vugiergelt
dat Bodemgeit
die Honichmaet
die Hopmaet
dat Wechgelt oude Dijck-
gelt
dat Muntelken boven die
leede
dat Muntelken beneden die
le'ede
der Stat wiel
die Zoutmaes
die Craenaccijns
die mede accijns
die Weder (Weit) accijns
die Weetmaet (Weit)
Bier en Wijnaccijns leverden dus ruim 63 van de
totale accijnzen in 1399.
In 't jaar 1500 was de totale accijnsopbrengst 20210
Rijnse gulden. Aandeel hierin van het bier-accijns 13.031
De wijnroeier mat met behulp van een pijlstok de
inhoud van de vaten aan de hand waarvan de
accijnzen op wijn en bier werden vastgesteld.
Rijnse gulden, dat van de wijn 3.460 Rijnse gulden.
Al drinkende leverde de dorstige Bosschenaar dus
ruim 80% van de totale accijns. In 't jaar 1635, toen
de stad dus niet meer onder Spaans Bestuur stond,
wijzigde zich de verhouding. Er werd n.l. rond 11.000,
aan wijn-accijns ontvangen en rond ƒ9.000,aan bier
accijns. Smaakverfijning van de Bosschenaar?
In 1728 leest men plotseling dat volgens resolutie van
30 september 1728 de bieraccijns "aan de brouwers"
werd gelaten. Wat zou de schepenen bewogen hebben
dit voor de brouwers zo prettige besluit te nemen?
Misschien "eiqen dorst".
3 Yvonne
velpacht
gagelpacht
houtpacht
smoutaccijns
louweraccijns
zadelpacht
kezepacht
zout ende herine
accijns
buteaccijns van de
lakene
dat vugiergeld
dat bodemgeld
die medeaccijns
die weder (weit)
accijns
huidenpacht
belasting voor gagel (vroeger
een van de ingrediënten bij de
bierbereiding).
belasting van de boschgrond
belasting op vet smeer
boter olie etc.
accijns op het looien van huiden
belasting op het berijden en
hebben van paarden
kaasbelasting
herine is haring
extra accijns
waarschijnlijk belasting op boom
gaarden vugier boom
inkomend recht op bier
belasting op honing of meekrap
tarwebelasting.
Oude graanmaten, waarmee de hoogte van de graanbelasting werd
vastgesteld.
