een tweehonderd hectares had gelaten. Later zijn ze toch
langzamerhand opgegaan in de wat talrijker wordende
plaatselijke bevolking, meest „Z'Indiens", en kan men nu
nog slechts bij toeval een type tegenkomen met de wat
afwijkende gelaatstrekken van de Caraïben.
Vrij plotseling daalt bij Anse-Bertrand de kust en wordt
weer vriendelijk met mooie stranden, nu van gelig, vrij
grof zand. Vanaf dit dorpje via Port-Louis en Petit-Canal
naar Morne a l'Eau is het een bijzonder vruchtbare wereld.
Uitgestrekte suikerrietvelden, afgewisseld met Nederlands
aandoende weiden, waarin heuse melkkoeien.
14
Immigranten.
15
Zacht, wit zand,
,,cocos nains".
16
Pointe des
Chateaux op een
rustige dag.
17
Om te stelen
18
Ongenaakbaar.
19
Zee, 'n bootje,
zand, schaduw en
ruimte!
Vlak bij het dorpje Port-Louis ligt Beauport, Guadeloupe's
mooiste suikerfabriek, goed voor 30.000 ton suiker per
oogst. Bij de suikerfabriek hoort tevens een melkfabriek en
een veestapel van tweeduizend Friese melkkoeien en een
stamboekstier; het geheel is het 'oeuvre' van een vroegere
Nederlandse directeur van het complex. Van Morne a
l'Eau is het nog 20 km, via het dorpje Les Abymes, en is
men terug op het uitgangspunt Pointe-a-Pitre.
Vele indrukken doet men op tijdens dit rondkruisen door
het land. Het land zelf in al z'n gevarieerdheid, z'n pracht,
z'n vruchtbaarheid, z'n kalme vriendelijkheid en z'n woeste
ongenaakbaarheid, gezegend met een paradijselijk klimaat,
brengt je tot verrukking. De mensen, vriendelijk en gastvrij,
voortreffelijk en smaakvol gekleed, vooral de kinderen op
de zondagen zijn om te stelen, gezond en welvarend van
uiterlijk.
De sociale zorg en voorzieningen: prachtige scholen,
moderne complexen met veel speelruimte en veel licht en
ventilatie in de lokalen, voorzien van kantines waar de
kinderen gratis of tegen een zeer geringe vergoeding een
voortreffelijke warme maaltijd per dag krijgen. In bijna elk
dorp is een dispensaire of maternité, een soort consultatie
bureau met tijdelijke opnamemogelijkheid, waar de bevol
king van de streek gratis een vroedvrouw of arts kan en
vaak moet raadplegen, verplichte, vaccinaties tegen t.b.c.,
polio, difterie, tetanus, kinkhoest, pokken, die de kinder- en
zuigelingensterfte tot een voor een tropisch land ongekend
laag niveau teruggebracht hebben. De krotopruiming, in de
dorpen door het bouwen van zogeheten cités met kleine
kokette eengezinswoningen met tuin rondom, in de steden
door verantwoorde hoogbouw. Mooie wegen, praktisch
overal goed verhard en onderhouden, met daarop een toch
wel vrij intensief verkeer, grote, haast altijd nieuwe vracht
wagens en de laatste modellen van de duurste personenauto's.
De oppervlakkige beschouwer zou welhaast geneigd zijn te
denken dat men hier het geheim van de smid heeft ontdekt.
Erg helderziend hoeft men echter niet te zijn om de bange
voorgevoelens van de bestuurderen aan te voelen. Kinderen,
kinderen en nog eens kinderen. Een galoperende bevolkings
aanwas, gestimuleerd door een werkelijk genereuze kinder
bijslag, die het mogelijk maakt om met acht kinderen slechts
hiervan te leven. Dit feit, gepaard met de mentaliteit van de
mannelijke bevolking en de op het gebied van geboortebeper
king zeer achterlijke Franse wetgeving, maken dat instellin
gen als „Planning Familial" slechts heel langzaam ingang
vinden. Ai deze kinderen presenteren zich na hun 15e jaar
voor een baan en nu al is de werkeloosheid angstwekkend.
De oude welvaartsbronnen suiker en banaan drogen snel
op; de hoge lonen (Europees-Franse minimumlonen) ge
paard aan het lage arbeidsrendement, maken dat deze
produkten niet meer concurrerend zijn op de wereldmarkt
en slechts tegen enorme subsidies door Frankrijk kunnen
worden afgenomen. Hierbij neemt de afkeer van en de min
achting voor agrarische arbeid steeds sneller toe. zodat het
ondanks de heersende werkeloosheid niet mogelijk is om vol
doende arbeidskrachten aan te trekken tijdens de campagnes.
Mechanisatie is uiteraard geen oplossing, integendeel. Op het
voormalige Engelse, nu onafhankelijke nabuure.iland St. Kitts
is mechanisatie van de suikeroogst dan ook verboden.
Tegen beter weten in is de hoop nu gevestigd op het massa
toerisme, maar, nog afgezien van de nu nog geldende prijzen
in hotels, restaurants en dergelijke, die de bescheiden beurs
op afstand houden, is deze activiteit als werkverschaffing
voor de bevolking uiteraard nul. De opbrengsten hieruit
kunnen slechts helpen, nog meer dan nu al het geval is,
het nietsdoen te subsidiëren.
Guadeloupe lijkt in zijn geheel op een prachtige zeepbel,
een klein prikje of een nog wat hoger stijgen in de ijle lucht
doet de druk van binnenuit teveel toenemen en wel
licht niets meer.