-yy«rSty"SWl'l. Een snocat op rupsbanden wordt ontscheept in Antarctica. een voor hem nieuwe, Duitse radio-apparatuur: „Een zender is een zender, en een ontvanger een ontvanger..." Onder de negen Belgische overwinteraars is expeditie leider Cabes, 56 jaar oud, hoofdingenieur bij Bell Tele phone, vader van twee kinderen. Hij is een veteraan van de Belgische Zuidpool-expeditie in 1958, waarbij o.m. het drieduizend meter hoge Belgica-gebergte werd ont dekt. Behalve de overwinteraars zijn aan boord van de „Magga Dan" nog vier helpers voor het opbouwen van de basis, en de Belgische hoogleraar prof. Pigiotto, die een kort wetenschappelijk programma zal afwerken en dan met het schip mee teruggaat. De gecharterde ijsbreker heeft zijn Antarctische sporen al verdiend: het was de „Magga Dan" die destijds Fuchs en Hillary wegbracht voor hun vermaarde tocht dwars over het Zuidpoolcontinent. Het schip zit nu boordevol voorraden, want niet alleen moet men alles aan boord hebben voor de overwintering van de veertien mannen, men moet ook gedekt zijn tegen het risico van een onvrijwillige overwintering van het schip en zijn be manning zelf. Mocht de „Magga Dan" vastraken in het ijs, dan bestaat de kans dat men daar een jaar lang vast zit, en voor heel die tijd moet voor alle opvarenden leeftocht en kleding aan boord zijn. Vierduizend kilometer is de zeereis van Kaapstad naar Antarctica. De „Magga Dan" zal daar tien tot twintig dagen voor nodig hebben. Het schip zal zijn weg moeten zoeken tussen ijsbergen, die honderden meters hoog en kilometers lang kunnen zijn. Het zal soms dagenlang moeten wachten op een doorvaart door velden van zwaar pakijs. En men moet nauwkeurig koers houden, want de steile Antarctische kust heeft maar één of twee bruikbare landingsplaatsen op een afstand van zo'n duizend kilometer. Havens zijn er niet aan de Zuidpool. De „Magga Dan" zal meren aan de massieve ijsgordel voor de kust. De landingsplaats ligt pal bezuiden Kaap stad, aan de Prinses Ragnhild Kust, in de streek die Koningin Maud Land is gedoopt. Dit is dezelfde plek waar de Belgische expeditie van '58 heeft overwinterd. De vroegere Koning-Boudewijnbasis ligt er nog, maar die is bedolven onder een sneeuwlaag van acht meter dik. „Dat betekent een druk van 2,5 ton per vierkante meter!" zegt expeditieleider Cabes. „De gebouwtjes moeten zijn verwrongen en volkomen onbruikbaar ge worden. Wel zullen we proberen de voedselvoorraden die er nog liggen, uit te graven. Die moeten nog uitste kend eetbaar zijn, want de Zuidpool is als het ware één enorme diepvrieskast." Luchtfoto's hebben aangetoond, dat een tien meter hoge koepel, bestemd voor wetenschappelijke waarnemingen, er betrekkelijk goed is afgekomen. Men hoopt die ook nu voor het onderzoek te kunnen gebruiken. De nieuwe basis komt vlakbij het oude kampement te liggen. Eigenlijk is dat nog niet eens op het vasteland, maar op de driehonderd meter dikke ijskorst voor de kust. Toch zal het nog bijna twintig kilometer verwijderd zijn van'de landingsplaats van de „Magga Dan". Om de bouwmaterialen en voorraden van het schip naar hun bestemming te brengen, zullen de rupsvoertuigen van de expeditie in totaal meer dan vijfduizend kilometer moeten afleggen. Die rupsvoertuigen zijn Amerikaanse „snocats" en „muskegs", speciaal ontwikkeld voor de poolstreken. De overwinteringsbasis moet in een dag of tien in elkaar worden gezet, uit geprefabriceerde elementen. Door een nieuw type fundering hoopt men te bereiken, dat deze basis het meerdere seizoenen uit zal houden, in tegen stelling tot de vorige. Het complex zal een hut bevatten voor elk expeditielid, een gemeenschappelijke woon kamer, ruimten voor wetenschappelijk werk, en uiter aard sanitair en keukens. Een dikke sneeuwlaag zal weldra dat alles afdekken, maar verbindingsgangen zorgen ervoor, dat men door het hele complex kan gaan zonder de neus buiten de deur te steken. Het barre Antarctica is het laatst ontdekte gebied op aarde. Pas in 1820 werd het voor het eerst door een mens waargenomen. Een jaar later zette de robbenjager John Davis er als eerste voet aan wal. En het werd 1911 voordat Amundsen de Geografische Zuidpool bereikte, juist vóór de rampzalig omgekomen Scott. Andere polaire gebieden, zoals het noorden van Canada, hebben altijd nog een rijkdom aan planten en dieren. Antarctica heeft alleen aan de kust hier en daar open plekken, begroeid met zwart of roestbruin korstmos. Er zijn walvissen, zeerobben, pinguins, een paar soorten zeevogels. Maar verder het binnenland in leeft plant Vanuit de basis worden kleine tochten gemaakt om de omgeving in kaart te brengen. 10

Jaarverslagen en Personeelsbladen Heineken

Vers van 't Vat | 1963 | | pagina 12