s snelste schrijfmehine bij ons in gebruik
HEINEKEN OOK 0)IT GEBIED VOORAAN
Geboorte en ontwikkeling van de schrijfmachine
waren de andere dames enthou
siast over de nieuwe machine. „De
IBM 72 is prettig om op te werken,"
aldus mejuffrouw Batenburg, „en de
grotere typesnelheid, die we ermee
kunnen bereiken, is inderdaad goed
merkbaar". Behalve de voordelen,
die wij hierboven reeds beschreven,
noemde zij het gemak waarmee het
automatisch onderstrepen plaatsvindt,
de ruimte, die vrijkomt op het bureau
omdat de machine geen (bewegende)
wagen heeft en de eenvoudige manier
waarop het lint vervangen kan wor
den zonder dat daarbij de vingers
vuil worden. Op onze laatste vraag,
welke machine zij, indien zij er een
voor privégebruik wilde hebben en
geld hierbij geen rol zou spelen, zich
zou aanschaffen, antwoordde mejuf
frouw Batenburg lachend: „Dat zou
ook een IBM 72 zijn!"
1. De overbrenging van
iet papier gebeurt door
en zogenaamde schrijf-
metalen bolletje, niet
n ping-pongballetje
totaal 88 letters, cijfers
aangebracht. Telkens
te een toets aanslaat,
>terende) schrijfkop in
:ht en de letter afge-
at bijzonder snel. Tus-
ken van de toets en het
papier verloopt slechts
lding verdient het ge-
waardoor de machine,
tekens bijna tegelijker-
aangeslagen, het eerste
t en het tweede even
geheugenelement is een
isch breintje en de toe-
.n in een schrijfmachine
al iets revolutionairs,
s verder „van alle ge-
den". Bij het inbrengen
er bijvoorbeeld behoeft
ts anders meer te doen
topje te drukken, waar
ier verder automatisch
erd. Ook het instellen
ijnen is zeer eenvoudig
:1 weinig tijd, evenals
pen beweegt de schrijf-
;s het papier. Wanneer
regel heeft volgeschre-
op een knop, waardoor
tenburg Rotterdamen-
de nieuwe machine
De IBM 72, 's werelds snelste elektrische
schrijfmachine
de schrijfkop in een fractie van een
seconde naar links vliegt en zich weer
op het beginpunt instelt, waarbij te
vens het papier automatisch op
schuift.
Enkele van onze dames op het ver
koopsecretariaat te Rotterdam zijn
reeds volkomen „thuis" op de nieuwe
machine. Een van hen, mejuffrouw
J. (Cobi) Batenburg vroegen wij wat
en hoe haar ervaringen waren op
's werelds snelste elektrische schrijf
machine. Het zou niet juist zijn te
zeggen, dat mejuffrouw Batenburg
niets dan lof had voor de IBM 72.
Maar over het algemeen was zij en
Het is bekend dat koningin Anna van Engeland op 7 januari 1714 patent
verleende op een schrijfmechanisme dat „zo keurig en precies tekens kon
vervaardigen dat ze niet te onderscheiden waren van drukletters". De man
die dit patent verkreeg was Henry Mill, een ingenieur uit Londen. Verder
is niets van deze machine bekend.
De eerste praktische schrijfmachine werd gefabriceerd in 1867. Christopher
Latham Sholes, een journalist uit Milwaukee, Wisconsin, was voor deze
uitvinding verantwoordelijk. Zijn machine was op een naaimachinevoet ge
monteerd en typte alleen maar hoofdletters. De wagen werd naar links ver
plaatst door middel van een pedaal zoals op een trapnaaimachine.
De eerste handelsschrijfmachine, een
Remington, van 1873
De Mignon, een machine van Duits fa
brikaat, die van 1904 tot omstreeks 1930
in gebruik was
de mechanische overbrenging van de
type-armen toeliet. Na Sholes' eerste
machine uit 1867 zijn er vele mo
dellen (hand)schrijfmachines op de
markt gebracht.
Het was James Fields Smathers uit
Kansas City, Missouri, die met
succes de eerste elektrische schrijf
machine introduceerde. De verdere
ontwikkeling en verbetering van zijn
machine ondervond echter vertraging
door de eerste wereldoorlog en pas in
1923, negen jaar later, werd een
nieuw model gebouwd, dat volgens
het principe werkte van de naaima
chines in grote kledingfabrieken. Dit
model bleek spoedig veel te zwaar en
te groot voor algemeen gebruik.
Zeven jaar later ontwierp Eiectro
matic Typewriters Incorporated
(Rochester, New York) een geheel
nieuwe elektrische schrijfmachine en
in 1930 werd het eerste model van
Electromatic's schrijfmachine gefabri
ceerd. In 1933 nam IBM Eiectromatic
Typewriter over.
Sedert die tijd heeft IBM
onder andere een aantal
elektrische schrijfmachines
ontworpen voor speciale toe
passingen.
In 1957 opende IBM als
eerste bedrijf ter wereld in
Lexington, U.S.A., een labo
ratorium speciaal voor de
ontwikkeling van elektrische
schrijfmachines. Een van de
resultaten was de IBM 72,
's werelds snelste elektrische
schrijfmachine, die wij aan
het begin van dit verhaal
aan u hebben voorgesteld.
auteur die zijn manuscripten getypt
naar zijn uitgever zond.
Met de commerciële aanvaarding van
de schrijfmachine werd het vervol
maken daarvan het voornaamste doel
van de uitvinder. Op andere machi
nes, waaronder de Caligraaf en de
Hammond, verkreeg men snel pa
tent. Omstreeks 1910 hadden meer
dan honderd verschillende maatschap
pijen schrijfmachines op de markt ge
bracht. De meeste hiervan werkten
echter onbevredigend omdat de vin
gers van de typiste sneller typten dan
Christopher
Latham
SHOLES, de
uitvinder van de
schrijfmachine
(1867)
Een aardige bijkomstigheid is dat
Sholes Thomas A. Edison uitnodigde
om zijn wondermachine te komen be
zichtigen en Edison voorspelde Sholes
toen reeds dat de schrijfmachine in
de toekomst elektrisch zou worden
aangedreven. Inderdaad bouwde Edi
son enige tijd daarna een schrijf
machine die elektrisch werd gevoed
door middel van een reeks magneten.
Deze machine was echter te onhan
delbaar en te duur om in de handel
gebracht te worden.
Mark Twain, de Amerikaanse schrij
ver, was een van de eerste schrijf
machine-bezitters en hij was de eerste
17