Blik op de fabricage
VERS VAN 'T VAT OF
Het tijdperk van het houten fust, de typische,
enigszins buikige vaten, waarin het bier van oudsher
werd vervoerd, is nu dus althans bij Heineken
definitief voorbij. Het kuipershandwerk is, we
zeiden het reeds eerder, evenals het vaten pekken
en alles wat met het onderhoud van het houten
fust te maken had, daarmee nu eveneens verdwenen.
Het kuipersgereedschap is echter niet verloren ge
gaan. Want het is een bijzonder goede gedachte
van de heer Miinichsdorfer geweest om in Amster
dam een verzameling aan te leggen van al het
kuipersgereedschap, zoals dit door de eeuwen heen
praktisch onveranderd gebruikt is.
Roestvrijstaal heeft de plaats van het hout inge
nomen. Overigens is het al meer dan tien jaar
geleden, dat de eerste stalen fusten bij Heineken in
omloop kwamen. Een van de belangrijkste over
wegingen, die destijds hebben geleid tot de overgang
van hout op metaal, was dat het gebruik van meta
len fust enerzijds aanzienlijke besparingen ten aan
zien van het onderhoud zou opleveren, terwijl
anderzijds per vat een hoger transportrendement
zou worden verkregen.
Nadat eerst met vaten in verschillen
de uitvoeringen de nodige proeven
waren genomen, werden omstreeks
'49 door ir. G. J. M. Blietz en drs. J.
Gombert in samenwerking met de
N.V. Persvat in Papendrecht de ge
bruikseisen alsook het ontwerp voor
een roestvrijstalen vat opgesteld. Ge
zocht was naar een fust, waarvan de
investeringskosten redelijk waren en
dat daarnaast een minimum aan
onderhoud zou paren aan een maxi
male levensduur, terwijl het verder
aan bepaalde voorwaarden ten op
zichte van hanteerbaarheid, trans
portmogelijkheden en omloopsnelheid
moest voldoen.
Dat zowel het ontwerp als de fabri
cage goed zijn geweest, blijkt wel uit
het feit, dat er van de kleine honderd
duizend vaten die in de afgelopen
twaalf jaar bij Persvat N.V. vervaar
digd zijn, slechts enkele honderden
(minder dan één procent) uit de
roulatie zijn genomen. In die tijd zijn
de onderhoudskosten aanzienlijk ge
daald. Het roestvrijstalen fust heeft
zich zodoende in onze brouwerijen
Bij de foto's. Rechtsboven: Deze fraaie opname is niet gemaakt in de fabriek van N.V. Persvat,
maar op onze Bossche brouwerij. (Foto Ad Windig - A'dam). Linksonder: Een van de oudste (1951)
stalen vaten. Midden: Op het bovenste plaatje ziet u een bodemrand, op het onderste een rol-
band. Rechtsonder: Een stapel exportvaten, die wel enige gelijkenis vertonen met butagasflessen.
10