Zes en vijftien (slot)
Wij hebben ons laatste artikel
beëindigd met te zeggen dat de
met 1 januari 1958 in werking
getreden Euromarkt en Euratom
een beetje andere gedaanten heb
ben dan bij de E.G.K.S. en bij de
W.E.U. het geval is.
De laatstgenoemde heeft geen wet
gevende macht, geen uitvoerende
macht en geen rechtsprekende
macht.
In de Euromarkt en Euratom is
men verder gegaan, en is er een
(hoe zullen wij het zeggen?) min
of meer wetgevende macht, ge
naamd de Algemene Vergade
ring, die moet worden gekozen
uit en door de parlementen der zes
deelnemende landen. Frankrijk,
Duitsland en Italië leveren elk 36
leden, België en Nederland elk 14
en Luxemburg 6. De bedoeling is,
dat de getrapte verkiezing vervan
gen zal worden door een recht
streekse verkiezing, maar zover is
het nog niet. Die rechtstreekse
verkiezing voorbereiden zal haar
eerste taak zijn
Verder zal haar taak bestaan uit
„het behandelen van het algemeen
jaarrapport". Dat is nogal een
vage omschrijving. Formeel be
tekent het niet veel maar de ver
wachting bestaat, dat een recht
streeks gekozen Europees parle
ment want dat zal het na ver
loop dan toch zijn wel zijn best
zal doen er alles uit te halen wat
erin zit en zo nodig zal gaan
strijden voor ruimere bevoegd
heden. Het zal zichzelf tot een
gezaghebbend lichaam moeten op
werken, want dat is het niet bij
voorbaat. Op papier is het niet
veel meer dan de Raadgevende
Vergadering van de Raad van
Europa.
Twee organen
De Euromarkt en Euratom zullen
tezamen (wonderlijk genoeg) twee
uitvoerende organen hebben: de
Raad van Ministers en de Europese
Commissie. Eerstgenoemde lijkt
erg veel op het Comité van Minis
ters van de Raad van Europa,
maar zal „beslissende bevoegd
heden hebben over de coördinatie
van de algemene politiek der deel
nemende landen.
De Europese Commissie lijkt op
het eerste gezicht veel op de Hoge
Autoriteit van de E.G.K.S.; zij zal
ook net zo worden samengesteld,
maar minder te vertellen hebben.
Zij zal „deelnemen aan de besluit
vorming" en bovendien „de be
voegdheden uitoefenen, die de
Raad haar toevertrouwt". Ook
hier dus een bescheiden begin met
de mogelijkheid tot ontwikkeling.
Er zal ook een rechtsprekende
macht zijn: het Hof van Justitie,
bestaande uit zeven rechters.
N.A.V.O.
Ook in Frankrijk wordt aan de
eenheid van Europa gewerkt, maar
op wéér een andere manier.
In het Palais de Chaillot, dat aan
de Seine tegenover de Eiffeltoren
is gelegen, zetelt de N.A.V.O., de
gemeenschappelijke verdedigings
organisatie van een aantal Euro
pese landen tezamen met de Ver
enigde Staten en Canada. Bij de
oprichting waren er veertien leden,
waarvan twaalf Europese. Hier
zou men kunnen spreken (maar
men doet het nooit) van het Europa
der Twaalf. De neutrale staten,
die te Straatsburg wel deelnemen
aan de beraadslagingen, houden
zich buiten dit militaire bondge
nootschap: Ierland, Zweden, Zwit
serland en Oostenrijk doen er niet
aan mee. Maar Portugal zit wèl in
deze club. Duitsland maakte er
aanvankelijk geen deel van uit,
maar is nu wel lid. Aardrijkskun
dig ligt het dus hier anders dan bij
de Zes en de Vijftien.
Organisatorisch ligt het hier trou
wens óók anders. Er is een uit
voerende macht met aan de top
de Noord-Atlantische Raad, die
formeel bestaat uit de ministers
van landsverdediging der deel
nemende landen, maar die komen
maar zelden bij elkaar. Hun
plaatsvervangers zijn ambassadeurs
en gezanten, die te Parijs zijn ge
vestigd. Er is een secretariaat-
generaal ten dienste van deze Raad,
maar er is geen wetgevende macht
en geen rechtsprekende. Alles
wordt hier gedaan langs ambtelijke
en militaire lijnen.
O.E.E.S.
Hetzelfde geldt min of meer voor
de Organisatie voor Europese Eco
nomische Samenwerking, opgericht
ter verdeling van de Marshallhulp,
maar in stand gehouden voor eco
nomisch overleg. De Verenigde
Staten en Canada zijn hier geen
lid van, maar hun vertegenwoor
digers hebben het recht de topver-
gaderingen bij te wonen. Lid zijn
alle leden van de Raad van Europa,
maar ook Portugal en ook Zwit
serland. Zelfs Triëst is er lid van
geweest zolang dat een zelfstan
dige staat is geweest. De bestuurs
vorm is ongeveer gelijk aan die
van de N.A.V.O., zij het dan iets
eenvoudiger. En natuurlijk zijn het
hier de ministers van economische
zaken, die formeel aan het hoofd
staan.
De O.E.E.S. is op het ogenblik
niet zo erg belangrijk meer, omdat
er weinig Marshall-geld meer te
verdelen valt. Maar overbodig is
zij niet geworden. De Europese
Betalings-Unie bijv. is er een kind
van en wordt geleid door het be
stuur van de O.E.E.S. En het is
ook de O.E.E.S. die op het ogen
blik nagaat of het Engelse denk
beeld tot instelling van een vrij
handelszone uitvoerbaar is. Mocht
het denkbeeld uitvoerbaar zijn en
wordt het omgezet in een verdrag,
dan zou het kunnen gebeuren, dat
het bestuur van dit lichaam de uit
voerende macht wordt van de
Vrijhandelszone. Tegen die tijd zal
ook deze organisatie moeten ver
huizen naar de Europese hoofdstad.
Twee lijnen
Overziet men het geheel, dan
onderscheidt men in de ontwikke
ling van de Europese eenheid twee
lijnen: de supranationele en parle
mentair politieke, die over Straats
burg, Luxemburg en Brussel loopt,
benevens de intergouvernementele
en ambtelijk-deskundige, die te
10